Ταξίδι στα μονοπάτια, τις τέχνες και τις γεύσεις της ανεξερεύνητης νήσου των Κυκλάδων, ανακαλύπτοντας αξίες που συνθέτουν το σημερινό πρόσωπο της και την κατοχυρώνουν ως ένα ιδιαίτερο προορισμό στο χάρτη της βιομηχανίας της εμπειρίας
Στο μυαλό των περισσότερων, η Τήνος είναι συνυφασμένη με τη θρησκευτική της ταυτότητα. Ταξίδια-αστραπή για ένα τάμα, Δεκαπενταύγουστος στην Παναγία, θρησκευτικές εκδρομές σαββατοκύριακου και ούτω καθ’ εξής… Η Παναγία προστάτεψε το νησί την εποχή που η αυθεντικότητα δεν ήταν και πολύ «της μόδας» και όταν τα υπόλοιπα κοντινά Κυκλαδονήσια είχαν ήδη πληγεί από την άμετρη δόμηση και το νεοπλουτισμό. Έτσι σήμερα η Τήνος είναι σε θέση να αποκαλύψει στους επισκέπτες της τη γνήσια αρχιτεκτονική της παράδοση, τις ανόθευτες τοπικές γεύσεις και την παρθένα της φύση μέσα από τα μονοπάτια της.
Το δίκτυο των μονοπατιών
Το πρόσφατα ανανεωμένο και ξαναχαρτογραφημένο δίκτυο των μονοπατιών της Τήνου ξεπερνά τα 150 χιλιόμετρα, συνδέει τα πανέμορφα χωριά του νησιού και επανασυστήνει στους επισκέπτες -ταγμένους πεζοπόρους ή απλώς περιπατητές- την ανεξερεύνητη Τήνο.
Το δίκτυο αναμορφώθηκε με τη συμβολή της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης “Paths of Greece-Μονοπάτια της Ελλάδας” σε συνεργασία με το Δήμο Τήνου και εγκαινιάστηκε παράλληλα με τη γιορτή γαστρονομίας «Tinos Food Paths», που έχει πλέον έχει γίνει θεσμός και ολοκληρώνει την προώθηση της πολιτιστικής ταυτότητας του νησιού.
Στο επιτυχημένο έργο του Φοίβου Τσαραβόπουλου και της ομάδας “Paths of Greece” στην χαρτογράφηση και την προώθηση μονοπατιών της Ελλάδας, προστέθηκε πλέον και η Τήνος. «Ξαναχαρτογραφήσαμε τα υπάρχοντα μονοπάτια με τρόπο που το δίκτυο να εξυπηρετεί τις ανάγκες του σύγχρονου πεζοπόρου. Σκοπός μας να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο που να περνά μέσα από όσο το δυνατόν περισσότερα χωριά και με όσο το δυνατόν περισσότερες κυκλικές διαδρομές», αναφέρει ο Φοίβος, ιθύνων νους της ομάδας.
Ο πεζοπορικός τουρισμός είναι ανερχόμενος σε όλη την Ευρώπη και η Ελλάδα συγκεντρώνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να αναδειχθεί σε κορυφαίο πεζοπορικό προορισμό για όλο το χρόνο. «Σκοπός μας είναι να ενισχύσουμε την τοπική οικονομία εκτός τουριστικής σεζόν, να αναδείξουμε κρυμμένες πολιτιστικές διαδρομές, να ευαισθητοποιήσουμε τον τοπικό πληθυσμό γύρω από την πεζοπορία και να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της προσπάθειας σε βάθος πολλών ετών», συμπληρώνει η Αναστασία Δεληγιάννη, Αντιδήμαρχος του νησιού και υπεύθυνη για το έργο.
«Η ομάδα του Paths of Greece επέλεξε 152 χιλιόμετρα να καθαρίσει και να σηματοδοτήσει με σύγχρονο τρόπο, ούτως ώστε να τοποθετήσουμε την Τήνο στον πεζοπορικό χάρτη της Ευρώπης», συνεχίζει η Μαρία Τζάννου, σύμβουλος επικοινωνίας του Δήμου Τήνου.
Η τουριστική ταυτότητα της Τήνου
«Αν η Τήνος διατηρεί την αυθεντικότητά της, το οφείλει στην Παναγία, καθώς η αυθεντικότητα στα περισσότερα από τα διπλανά μεγάλα νησιά επλήγη τα προηγούμενα χρόνια, λόγω του νεοπλουτισμού και της ανεξέλεγκτης τουριστικής ανάπτυξης», υπογραμμίζει ο Αλέξανδρος Κουρής, συνιδιοκτήτης της μικροζυθοποιίας «Νήσος», που είναι -παρεμπιπτόντως- η μεγαλύτερη «μικρή» της Ελλάδας και με τη μεγαλύτερη κοινότητα followers στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Με έδρα την Τήνο, μια μπύρα-ερωτικός μετανάστης που δημιουργήθηκε με το επιχειρηματικό πνεύμα του Αλέξανδρου και τις γνώσεις Επικοινωνίας της ταξιδιωτικής δημοσιογράφου Μάγιας Τσόκλη, προωθεί πιο πολύ το νησί, παρά τη μπύρα την ίδια! «Τρία είναι τα στοιχεία υπεροχής του νησιού», συμπληρώνει η Μάγια: «η φύση, η τέχνη και η γεύση», τα οποία αποκαλύπτονται στον επισκέπτη αν ψάξει πέρα από την επιφάνεια.
Η φύση…με τα πόδια
«Μία από τις πιο εντυπωσιακές διαδρομές είναι η Γεωδιαδρομή», πιστεύει ο Φοίβος που γνωρίζει πλέον κάθε πέτρα -ή βώλακα!- της Τήνου. Και με αυτήν την παραδοχή ξεκίνησε η πεζοπορία στη διαδρομή Φαλατάδος-Βωλάξ.
Αφήνοντας πίσω μας την καταπράσινη θέα του Φαλατάδου και αγναντεύοντας την ψηλότερη κορυφή της Τήνου, τον Τσικνιά που έχει τους δικούς του μύθους του Ηρακλή και του Βοριά να διηγηθεί, περπατούσαμε πλέον προς το άνυδρο, σχεδόν «εξωγήινο» τοπίο μέχρι το Βωλάξ.
Εξασφαλίζοντας τη σχετική άδεια, ακολουθήσαμε την παράκαμψη που οδηγεί στην ιδιωτική περιουσία του Πραξιτέλη Γιαννουλίνου, λίγο έξω από το Φαλατάδο, στους Πετράδες, η οποία μας αποκάλυψε μια εντυπωσιακή στοά από «βώλακες» τις μεγάλες πέτρες που «βγάζει η γη», όπως λένε οι ντόπιοι. «Αγελουδοκαμάρα την αποκαλούμε αυτή τη στοά. Από τις αγελούδες, τα ξωτικά της Τήνου, που «ντύνουν» τους τοπικούς θρύλους και διηγήσεις», μας λέει ο Φοίβος προσκαλώντας μας να κάνουμε ησυχία για να απολαύσουμε αυτό το μοναδικό φυσικό θαύμα.
«Ο επισκέπτης -πεζοπόρος ή περιπατητής- μπορεί να διαλέξει όποια διαδρομή ταιριάζει στα γούστα και τις αντοχές του. Στην ιστοσελίδα https://www.tinostrails.gr/el/ θα βρει 12 θεματικές διαδρομές εμπειρίας με φίλτρα για να επιλέξει την πιο φιλική στα παιδιά, όπως για παράδειγμα τη «Στράτα των Μύλων» ή τα «Μαρμαροχώρια» για να βιώσει το μέγιστο της αρχιτεκτονικής εμπειρίας του νησιού!», συνεχίζει ο Φοίβος. «Σε όλες τις διαδρομές, θα χαρεί το μάτι του περιστεριώνες και θα ζήσει την αυθεντική ζωή των Τηνιακών στα καφενεία που είναι ζωντανά σε κάθε χωριό του νησιού», παρατηρεί με ενθουσιασμό.
Η τέχνη και η αρχιτεκτονική
Η μαρμαροτεχνία και η αρχιτεκτονική είναι ό,τι πολυτιμότερο έχει να σας αποκαλύψει το νησί. Αξίζει να επισκεφτείτε το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς. Δείτε περισσότερα εδώ . Στον Πύργο, μπορείτε επίσης να επισκεφτείτε κατόπιν συνεννόησης το εργαστήριο και την έκθεση του Πέτρου Μαρμαρινού https://www.marmarinos.gr/, το Μουσείο Πανορμιτών Καλλιτεχνών και το σπίτι του Χαλεπά.
Στην Αετοφωλιά, επισκεφτείτε το -σχετικά άγνωστο- Μουσείο Παραδοσιακής Κεραμικής Τήνου που στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό σπίτι με περιστερεώνα και δημιουργήθηκε το 1989 από τον Πολιτιστικό σύλλογο Αετοφωλιανών, με την μουσειολογική μελέτη και επιμέλεια του Κέντρου Μελέτης Νεώτερης Κεραμικής στην Αθήνα. Στον Κουμάρο, λειτουργεί το καλοκαίρι -με τις φροντίδες της οικογένειας Τσόκλη- το θέατρο, https://www.facebook.com/koumarostheatre/, ενώ το Μουσείο Τσόκλη βρίσκεται στον Κάμπο www.tsoclismuseum.gr.
Επισκέψιμο είναι το κτίριο των Ουρσουλίνων http://catholic.gr/ursulines/istoselides/index.htm, και αν βρεθείτε στο Βωλάξ, επισκεφτείτε ένα από τα εργαστήρια που συνεχίζουν την τέχνη της καλαθοπλεκτικής όπως αυτό του Λουδοβίκου.
Τα γευστικά μονοπάτια
«Αυτό δεν είναι νησί. Είναι σχολείο», γράφει η Γιάννα Μπαλαφούτη, καθηγήτρια γαστρονομίας και πιστή εθελόντρια του Tinos Food Paths στο blog της www.metomati.gr. «Όλα όσα βιώνουμε κάθε χρόνο είναι κομψά στημένα, καλαίσθητα και έξυπνα σκηνοθετημένα, σχεδόν κινηματογραφικά. […] Από το μυστικό δείπνο στη μονή Ουρσουλινών, στο λαβύρινθο του Τριπόταμου, ύστερα στους περιστεριώνες του Ταραμπάδου και φέτος στους μύλους της Καλλονής, όλα με τον ίδιο κοινό παρονομαστή, τον γευστικό πλούτο του τόπου. Το γαστρονομικό παραμύθι φέτος ξετυλιγόταν μέσα από την κόκκινη κλωστή η οποία περνώντας μέσα από το χωράφι με τα σκιάχτρα, τις κατοικίες και την πλατεία με τον ξυλόφουρνο κατέληγε στο διπλανό χωριό, τον Καρκάδο», συνεχίζει.
Το πέτρωμα και η τηνιακή παράδοση στα τυριά, η λούζα, η αγκινάρα και τα γλυκά τυροπιτάκια είναι μόνο η αρχή. Από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Τήνου και το τυροκομείο της Αγγέλας Βίδου-Ρουγγέρη στη Στενή, στο -με τίποτα μην το χάσεις- «Θαλασσάκι» της Αντωνίας Ζάρπα, και από το «Περιβόλι της Νικολέτας» Φωσκόλου, στα παραδοσιακά ζαχαροπλαστεία «Μεσκλιές» και «Χάλαρης» και στα μυρωδάτα χειροποίητα σαπούνια «Ένα κάρο» της Γεωργίας Ζήλου, όλες οι οικοτεχνίες και γευστικές «εκρήξεις» στον ουρανίσκο έχουν «βαρύ» ονοματεπώνυμο.
Κι αν είστε του κρασιού, ή και της μπύρας, οι αμπελώνες της Τήνου και η ζυθοποιία «Νήσος» θα σας προκαλέσουν -τουλάχιστον- έκπληξη. Δείτε περισσότερα στο Volacus στο Φαλατάδο εδώ www.volacuswine.gr, στο Τ-oinos εδώ https://www.toinos.com/ και στη Nissos εδώ https://nissos.beer/el/, και εδώ που φτάσαμε… άντε θα το πω κι εγώ! Καλή σας απόλαυση!
Ιδανική διαμονή για οικογένειες το Cavos Hotel & Suites στον Άγιο Σώστη πάνω σε υπέροχη παραλία. Δείτε περισσότερα https://www.cavos-tinos.com/
* Η Ελένη Φωτίου είναι ταξιδιωτική συντάκτης και δημιουργός της πλατφόρμας ταξιδιωτικών συμβούλων για οικογενειακές διακοπές στην Ελλάδα mamakita.gr. Για να σχεδιάσετε μια family & kids friendly ιδιωτική ή ομαδική επίσκεψη στη φύση, την τέχνη και τη γαστρονομία του νησιού, αποστείλετε μήνυμα στο mommylook@mamakita.gr.