Δημήτρης Ταλαγάνης: Το τελευταίο μεγαλειώδες έργο του που δεν πρόλαβε να δει ολοκληρωμένο

Καλλιτέχνης διεθνούς ακτινοβολίας και ταυτόχρονα πολίτης του κόσμου, που κατάφερνε να ενσωματώνει στα έργα του εικόνες, έννοιες και μηνύματα από διαφορετικές εποχές προκειμένου να εκφράσει σύγχρονους προβληματισμούς, με διαρκή και ακούραστη ερευνητική διάθεση και ταγμένος διαχρονικά στην υψηλή έννοια «άνθρωπος»: Αυτός ήταν ο Δημήτρης Ταλαγάνης, ο σπουδαίος ΄Ελληνας ζωγράφος και αρχιτέκτονας, που έφυγε σήμερα από τη ζωή, χτυπημένος από τον κορωνοϊό, σε ηλικία 76 ετών, δημιουργώντας ένα μεγάλο κενό στον κόσμο της εικαστικής τέχνης.

Ενεργός μέχρι το τέλος της ζωής του, δεν σταματούσε λεπτό να δημιουργεί, να σκέπτεται και να προετοιμάζει νέα σχέδια τα οποία ανυπομονούσε να μοιραστεί με το κοινωνικό σύνολο. Τελευταία καλλιτεχνική έμπνευση αλλά και βαθιά επιθυμία του ήταν η δημιουργία, στην Πλατεία Άρεως της γενέτειάς του, της Τρίπολης, ενός μεγάλων διαστάσεων Μνημείου αφιερωμένου στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, με αφορμή τον εορτασμό της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Ο ίδιος είχε παρουσιάσει, το περασμένο καλοκαίρι, με ενθουσιασμό το όραμά του στο Δήμο Τριπόλεως με την πρότασή του να γίνεται ομόφωνα αποδεκτή. Δυστυχώς όμως δεν πρόβαλε να το δει να παίρνει σάρκα και οστά.

Το Μνημείο Κολοκοτρώνη της Τρίπολης, όπως το οραματίστηκε και το σχεδίασε ο Δημήτρης Ταλαγάνης, αποπνέει και συμβολίζει τη διαχρονικότητα του Ελληνικού Πνεύματος μέσα από το σχήμα, τα υλικά και τη σημειολογία του και οφείλει να επιβάλει ιερότητα και κατάνυξη στον επισκέπτη με την λιτότητα, τον φωτισμό και την διακόσμηση του. Εκεί άλλωστε προβλεπόταν να τοποθετηθούν τα οστά του Αρχιστράτηγου του Γένους. Τα υλικά που είχε επιλέξει να χρησιμοποιήσει ήταν μάρμαρο, γυαλί, κρύσταλλο, ορείχαλκο σε σιδερένιο σκελετό ενώ είχε προβλέψει το μνημείο να περιβάλλεται από αρχιτεκτονικά στοιχεία και κυκλικό κήπο. Στόχος και επιθυμία του ήταν να καταστεί το μνημείο αυτό σημείο αναφοράς του οικουμενικού Ελληνισμού και πόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών, ετησίως, από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η έννοια της εθνικής ταυτότητας και του θαυμασμού προς την ελληνική ιστορία εξάλλου, αποτελούσε ένα σημαντικό κομμάτι της προσωπικής αλλά και της καλλιτεχνικής φυσιογνωμίας του. Γιος του αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης Ι.Ταλαγάνη (Ζέβγου) διαποτίστηκε από μικρός με τις ύψιστες, πανανθρώπινες αξίες τις οποίες αργότερα ενσωμάτωσε, με αριστοτενικό τρόπο, και στα έργα του. Κατάφερνε όμως, παράλληλα, να συνδυάσει αυτήν την αυθεντική ελληνικότητα με την παγκοσμιότητα και την πανανθρώπινη ιδεολογία.

Είχε βλέπετε την ευκαιρία να ζήσει και να εργαστεί σε διαφορετικά σημεία του κόσμου επιλέγοντας και αφομιώνοντας συγκριμένα στοιχεία από το καθένα. 'Ενας από τους τόπους που τον καθόρισαν ήταν αναμφισβήτητα η Ρωσία καθώς σπούδασε με υποτροφία στο Αρχιτεκτονικό Ινστιτούτο της Μόσχας αποσπώντας μάλιστα και την παρθενική του τιμητική διάκριση, το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό για το νέο Μουσείο του Λένιν. Η μελέτη του αυτή παρουσιαζόταν επί έναν ολόκληρο χρόνο στην Έκθεση τον επιτευγμάτων της Σοβιετικής Τεχνολογίας και Επιστήμης, ενώ του απονεμήθηκε το χρυσό μεταλλείο τις έκθεσης και ανακηρύχθηκε μόνιμος εκθέτης της.  Στη συνέχεια η ίδια μελέτη εκτέθηκε στο Παλάτι τον Συνεδρίων του Κρεμλίνου.

Η Γαλλία επίσης τον τροφοδότησε προσωπικά και καλλιτεχνικά με νέες ιδέες, ήταν η πρώτη χώρα στην οποία πραγματοποίησε έκθεση με έργα του, εμπνευσμένα από την ποίηση του Γιώργου Σεφέρη, ενώ τον έφερε σε επαφή και με τον γοητευτικό εικαστικό κόσμο του θεάτρου.

Προσωπικότητα πολυδιάστατη με διαρκή διάθεση κοινωνικής προσφοράς και αδιάκπη ενεργή παρουσία στα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου, όπως ο πόλεμος και το προσφυγικό, ο Δημήτρης Ταλαγάνης διέγραψε μια εντελώς προσωπική και ξεχωριστή καλλιτεχνική διαδρομή προσδίδοντας στα έργα του έναν χαρακτήρα απολύτως αναγνωρίσιμο. Οι μοναδικές ανθρώπινες μορφές του, τα ιδιότυπα εικαστικά του περιβάλλοντα και η καθαρότητα των γραμμών του σε συνδυασμό με την χρωματική του λιτότητα υπήρξαν βασικά συστατικά του έργου του που διένυσε μεγάλες αποστάσεις παρέμενε ωστόσο σταθερό στις αρχές και τις αξίες που ο ίδιος πρέσβευε.

Για τον Δημήτρη Ταλαγάνη τα έργα τέχνης έπρεπε να έχουν λόγο ύπαρξης και άμεση αλληλεπίδραση με τον άνθρωπο και την κοινωνία. Γι' αυτό εξάλλου επέλεξε να φιλοτεχνήσει αντικείμενα τέχνης με ιδιαίτερα συμβολική αξία όπως ο μετάλλιο του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, το αναμνηστικό μετάλλιο στη συνάντηση Ρέιγκαν – Γκορμπατσόφ, την ποιμαντική ράβδο του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, τα αναμνηστικά της Επιτροπής Διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.

Κατά την διάρκεια της καλλιτεχνικής διαδρομής του πραγματοποίησε περισσότερες από 70 εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ενώ φρόντιζε να φθάνουν τα έργα του και στην ελληνική περιφέρεια μέσα από ατομικές εκθέσεις που διοργάνωνε σε απομακρυσμένες περιοχές.

Παράλληλα, διέθετε μια εντυπωσιακή συλλογή ρωσικών βυζαντινών και μεταβυζαντινών εικόνων την οποία μάλιστα είχε παρουσιάσει προ διετίας στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά στο πλαίσιο έκθεσης με τίτλο «Ελλήνων Ανάστασις – Εξ ερειπίων άρξασθαι».

Ειδήσεις σήμερα:

Θεσσαλονίκη: Επεισόδια με μολότοφ και χημικά στην πορεία φοιτητών - Τουλάχιστον ένας τραυματίας

Χατζηδάκης: Online σύνδεση του κινητού του εργαζομένου με το υπουργείο για τον έλεγχο των υπερωριών

Πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο: Τεταμένη ατμόσφαιρα στην ΑΣΟΕΕ