Τα Oscar της Πανδημίας: Η πιο περίεργη απονομή στην ιστορία απόψε στο Λος Άντζελες

Οχι πιτζάμες -ένδυμα που φορέθηκε κατά κόρον από τους σταρ της βιομηχανίας του θεάματος τόσο στην απονομή των βραβείων Emmy όσο και σε εκείνη των Χρυσών Σφαιρών, που αμφότερες ελέω πανδημίας πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση και την ασφάλεια του Διαδικτύου, όχι περιττοί καλεσμένοι και πολυπληθείς κουστωδίες, όχι προστατευτικές μάσκες για τον κορωνοϊό.

Το παραπάνω τρίπτυχο θα μπορούσε να συμπυκνώνει τη φιλοσοφία της φετινής, 93ης τελετής απονομής των βραβείων Οσκαρ που θα λάβει χώρα με χαρακτηριστική ημερολογιακή καθυστέρηση απόψε. Το γεγονός ότι η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου αποφάσισε να μεταθέσει κατά σχεδόν δύο μήνες την τελετή, η οποία παραδοσιακά λαμβάνει χώρα ανάμεσα στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Μαρτίου, μοιάζει μάλλον με επουσιώδη λεπτομέρεια μπροστά στις κοσμογονικές αντιξοότητες που αντιμετώπισε το σινεμά τους τελευταίους δώδεκα και πλέον μήνες.

Αν το καλοσκεφτεί κανείς, αυτά είναι τα πρώτα Οσκαρ της Ιστορίας που θα τιμήσουν ταινίες οι οποίες δεν προβλήθηκαν σχεδόν ποτέ στους κινηματογράφους, αφού η πανδημία και ο νέος κανόνας της κοινωνικής αποστασιοποίησης κράτησε τις αίθουσες ερμητικά κλειστές. Είναι ενδεικτικό ότι η Ακαδημία αποφάσισε να αναθεωρήσει τον κανόνα που προϋπέθετε πως για να είναι ένα φιλμ ή οι συντελεστές του ανάμεσα στις υποψηφιότητες πρέπει να έχει προβληθεί για τουλάχιστον επτά ημέρες σε κινηματογράφο του Λος Αντζελες με τουλάχιστον τρεις ημερήσιες προβολές.

Τα σεπτά μέλη της Ακαδημίας έκαναν τα πικρά γλυκά και την ανάγκη φιλοτιμία κι έτσι οποιαδήποτε ταινία πρόλαβε να βγει για λίγο ή πολύ στο σινεμά ή έστω έφτασε στο κοινό μέσω streaming ή video on demand μπόρεσε να περάσει το κατώφλι των υποψηφιοτήτων. Μάλιστα, η χρονική μετάθεση των βραβείων διευρύνει και το όριο της κυκλοφορίας των ταινιών που από την 31η Δεκεμβρίου μετατοπίστηκε στην 28η Φεβρουαρίου. Και να ήταν μόνο αυτό το πρόβλημα της ατμομηχανής της παγκόσμιας βιομηχανίας του θεάματος.

Η ναυαρχίδα της σόουμπιζ μπάζει νερά. Υπολογίζεται ότι το box office του 2020 έκλεισε με πτώση 5 δισ. δολάρια σε εισπράξεις, ενώ σε πρόσφατη μεσομακροπρόθεσμη πρόβλεψή της η εταιρεία Ampere Analysis κάνει λόγο για απώλειες 160 δισ. δολαρίων μέσα στην επόμενη πενταετία. Η σπουδή των κινηματογραφικών στούντιο να συνάψουν συμφωνίες με τις πλατφόρμες streaming επιβεβαιώνει τις δυσοίωνες προβλέψεις. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες επιβεβαιώθηκε η συνεργασία της Sony Pictures με το Netflix. Οι ταινίες της, ανάμεσά τους και πολλά πρώτου μεγέθους blockbusters, θα προβάλλονται στην πλατφόρμα λίγες εβδομάδες μετά την έξοδό τους στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Τον δρόμο του on demand ιχνηλατεί και η Universal, που θα διανέμει τις ταινίες της στο Peacock, αλλά και η Warner Bros, που από φέτος θα κυκλοφορεί τις παραγωγές της ταυτόχρονα στα σινεμά αλλά και στο HBO Max, προκαλώντας την οργή επιφανών ηθοποιών και σκηνοθετών, όπως του Κρίστοφερ Νόλαν που θεωρεί την απόφαση της εταιρείας χαριστική βολή στην κινηματογραφική βιομηχανία. Ναι, είναι πασίδηλο ότι το Χόλιγουντ αιμορραγεί και τα Οσκαρ που τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνουν όλο και λιγότερο το ενδιαφέρον του κοινού μοιάζουν με τσιρότο.

Πέρσι, παρακολούθησαν την τελετή μόλις 23,6 εκατομμύρια Αμερικανοί τηλεθεατές, με την πτώση από την απονομή του 2019 να φλερτάρει με το 20%. Σε κάθε περίπτωση, ακούγεται τουλάχιστον ως τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι ο κορωνοϊός έχει πετύχει καίριο πλήγμα στο σινεμά, δηλαδή μια βιομηχανία που ξεκίνησε να γιγαντώνεται αμέσως μετά την πανδημία της ισπανικής γρίπης, πριν από έναν αιώνα ακριβώς.

Το τρένο θα σφυρίξει 23 φορές

Μπορεί ο κινηματογράφος και οι παραγωγές να βάλλονται, όμως ειδικά την περίοδο της πανδημίας οι ιστορίες είναι περισσότερο πολύτιμες παρά ποτέ. «Stories Matter» είναι και ο τίτλος που επέλεξαν οι διοργανωτές για τη θεματική της φετινής οσκαρικής απονομής, την οποία φιλοδοξεί να σφραγίσει με τη σκηνοθετική ματιά του ο Στίβεν Σόντερμπεργκ - η πρόθεσή του, λέει, είναι να τη μοντάρει σαν μια ζωντανή, εν εξελίξει ταινία.

Τα Οσκαρ έπρεπε να πραγματοποιηθούν πάση θυσία ακόμα και αν έπρεπε για τη διεξαγωγή τους να μετακομίσουν. Το έκαναν. Από το τοπογραφικό σημείο αναφοράς τους, το Dolby Theatre, μεταφέρονται φέτος στο Union Station, δηλαδή στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Λος Αντζελες, όπου λόγω ανοιχτωσιάς μπορεί να τηρηθεί με μεγαλύτερη ευλάβεια το υγειονομικό πρωτόκολλο. Στο εμβληματικό κτίριο του ’30, εκεί όπου σύμφωνα με το σλόγκαν των αμερικανικών σιδηροδρόμων ξεκινά το Λος Αντζελες, θα λάβει χώρα η τρίωρη απονομή που για μία ακόμα χρονιά δεν θα έχει κεντρικό παρουσιαστή.

Τις απονομές θα αναλάβουν να κάνουν, μεταξύ άλλων, η Χάλι Μπέρι, ο περσινός θριαμβευτής, σκηνοθέτης της ταινίας «Παράσιτα» Μπονγκ Τζουν-χο, ο Μπράιαν Κράνστον, η Λόρα Ντερν, ο Χάρισον Φορντ, η Ρις Γουίδερσπουν, ο Μπραντ Πιτ, ο Χοακίν Φίνιξ, η Βαϊόλα Ντέιβις (υποψήφια στην κατηγορία Α’ Γυναικείου Ρόλου) και η Ζεντάγια.

Πέριξ του σιδηροδρομικού σταθμού θα στηθούν δύο σκηνές που φέτος θα υποκαταστήσουν το κόκκινο χαλί. Η στυλιστική μητέρα των μαχών πηγαίνει περίπατο λόγω πανδημίας και τη θέση της παίρνει ένα κοκτέιλ πάρτυ, όπου οι σταρ θα κάνουν το σουλάτσο τους και θα χαρίσουν -ίσως πιο γενναιόδωρα παρά ποτέ ελέω στερητικού συνδρόμου- πόζες πριν από την απονομή. Για την ασφάλεια των καλεσμένων, στο Union Station θα υπάρχουν κιόσκια πραγματοποίησης τεστ κορωνοϊού PCR που θα παρέχουν άμεσο αποτέλεσμα ώστε να διαχωρίζεται αυτοστιγμεί η ήρα από το στάρι.

Η Ακαδημία, ει δυνατόν, θέλει να αποφύγει τα στιγμιότυπα των μασκοφορεμένων σταρ, γι’ αυτό και θα προσφέρει αφειδώς στους προσκεκλημένους όποια άλλη εναλλακτική προστατευτική δικλείδα. Ποιοι θα είναι όμως οι εκλεκτοί παριστάμενοι; Σύμφωνα με τις οδηγίες της Ακαδημίας, καλεσμένοι θα είναι μόνο οι φετινοί υποψήφιοι στις 23 συνολικά κατηγορίες. Ξεχάστε λοιπόν τις φαραωνικές τελετές των τριών ή των πέντε χιλιάδων ατόμων. Τα φετινά Οσκαρ δε θέλουν κοσμοπλημμύρα. Απαιτούν όμως λάμψη.

Η επιστολή που έλαβαν οι προσκεκλημένοι στα μέσα Μαρτίου δίνει σαφείς οδηγίες. Η casual εμφάνιση απαγορεύεται - προφανώς οι διοργανωτές θέλουν να αποφύγουν αμήχανες στιγμές σαν εκείνη με τον Τζέισον Σουντέικις να παραλαμβάνει μέσω Skype τη Χρυσή Σφαίρα του με πουλόβερ που σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως-, το βραδινό επίσημο ένδυμα είναι ο πήχης. Η εμφάνιση των καλεσμένων, όπως αναφέρεται στην επιστολή, οφείλει να εμπνέει.

Για την Ακαδημία η φυσική παρουσία είναι το ιερό δισκοπότηρο. Γι’ αυτό και με κάθε τρόπο προσπαθούν να αποφύγουν συνδέσεις μέσω Skype ή Zoom με τις εστίες των υποψηφίων, ενώ δημιούργησαν και δεκαπέντε Oscar Hubs, όπως τα ονόμασαν, ανά τον κόσμο, ώστε να διευκολύνουν όσους δεν καταφέρουν να φτάσουν στο Λος Αντζελες για την απονομή.

Πάντως, όσοι περάσουν το κατώφλι του Union Station θα αποζημιωθούν. Και αυτό δεν αφορά μόνο την τελετή αυτή καθαυτή, η οποία παρεμπιπτόντως θα απλωθεί και στο ολοκαίνουριο Μουσείο Κινηματογράφου της πόλης διά χειρός Ρέντσο Πιάνο, όπου θα παρουσιαστούν live τα τέσσερα από τα πέντε υποψήφια οσκαρικά τραγούδια, αλλά κυρίως στα πλούσια δώρα που θα λάβουν.

Κοσμική λαοσύναξη δίχως τοποθέτηση προϊόντων δεν νοείται. Ειδικά οι υποψήφιοι στις κατηγορίες Α’ και Β’ Ρόλων καθώς και Σκηνοθεσίας θα φύγουν πλουσιότεροι κατά 60.000 δολάρια σε δώρα. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν τα ταξίδια στα Νησιά Φίτζι αλλά και σε φάρο στη Σουηδία, οι δωρεάν επισκέψεις στην περίφημη κοσμετολογική κλινική του δόκτορος Τόμας Σου, τα προγράμματα personal training, οι συνεδρίες με συμβούλους επενδύσεων, αλλά και το GPS εντοπισμού κατοικιδίων - χορηγία της PETA.

Οι Ελληνες της 93ης απονομής

Η εναρμονισμένη στα σημεία των καιρών απονομή θα έχει και ελληνικό ενδιαφέρον, μια και δύο συμπατριώτες μας διεκδικούν τη διάκριση: ο φημισμένος διευθυντής φωτογραφίας Φαίδων Παπαμιχαήλ και ο εγκατεστημένος στη Γαλλία μοντέρ Γιώργος Λαμπρινός. Με περισσότερες από 40 ταινίες στο ενεργητικό του ο Παπαμιχαήλ είναι πια σάρκα από τη σάρκα της βιομηχανίας του θεάματος, γεγονός που προσυπογράφουν οι σταθερές συνεργασίες του, όπως με τον Τζορτζ Κλούνεϊ ή με τον ελληνικής καταγωγής σκηνοθέτη Αλεξάντερ Πέιν.

Μάλιστα, για την ταινία «Νεμπράσκα» του τελευταίου ήταν υποψήφιος πριν από επτά χρόνια στην κατηγορία της Φωτογραφίας. Φέτος επιστρέφει στην κούρσα της διεκδίκησης της ύψιστης -για τα χολιγουντιανά ήθη και έθιμα- διάκρισης μέσω της ταινίας «Η δίκη των επτά του Σικάγου» του Ααρον Σόρκιν (Netflix).

«Η υποψηφιότητα δεν σημαίνει σίγουρα περισσότερα λεφτά. Σημαίνει όμως αναγνώριση, σεβασμό από τους συναδέλφους και τη βιομηχανία, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι η βιομηχανία αλλάζει συνεχώς και η Ακαδημία αλλάζει συνεχώς πρόσωπο με ένα εκλογικό σώμα που στηρίζει τη διαφορετικότητα και βρίσκεται προς τη σωστή κατεύθυνση εξάλειψης των ανισοτήτων στον επαγγελματικό χώρο.

Η υποψηφιότητα σημαίνει ότι μπορώ να συνεχίζω να κάνω τις ταινίες που θέλω, τις ταινίες που αγαπώ, κλασικές “παλιομοδίτικες” ταινίες που δεν έχουν σούπερ ήρωες, αλλά που ακόμη και στην εποχή του streaming και του κατακλυσμού της Marvel μιλούν για ανθρώπινες ιστορίες», έλεγε λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του σε συνέντευξή του στο Flix.gr.

Ο Γιώργος Λαμπρινός, από την άλλη, αν και γνωστός και αγαπητός στον μικρόκοσμο του κινηματογράφου, αυτή την περίοδο έλαβε το βάπτισμα του πυρός στη διασημότητα - ήταν σχεδόν βίαιο για έναν άνθρωπο μετρημένο που έχει συνηθίσει να δουλεύει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Οχι άδικα, αφού διεκδικεί το βραβείο στην κατηγορία του Μοντάζ για μια από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες της σεζόν, το φιλμ «Ο πατέρας» του Φλοριάν Ζελέρ με πρωταγωνιστές τον Αντονι Χόπκινς και την Ολίβια Κόλμαν.

Ο πολιτογραφημένος μόνιμος κάτοικος Παρισιού Ελληνας μοντέρ πιθανότατα δεν θα ξεχάσει ποτέ στη ζωή του το τηλεφώνημα που δέχτηκε από τη διευθύντρια παραγωγής της ταινίας, στη διάρκεια μάλιστα επίσκεψής του στην Ελλάδα.

Το σενάριο του Ζελέρ, γνωστού και βραβευμένου θεατρικού συγγραφέα, τον καθήλωσε. Αποδέχτηκε την πρόταση με ενθουσιασμό και έγινε έτσι κομμάτι ενός φιλμ που διεκδικεί συνολικά έξι βραβεία - ανάμεσά τους εκείνο του Α’ Ρόλου για την καθηλωτική, όπως λέγεται, ερμηνεία του 83χρονου Χόπκινς να περιδινείται στον χωρίς επιστροφή δρόμο της άνοιας, αλλά και του Β’ Ρόλου για την Κόλμαν που ενσαρκώνει την κόρη του.

Oscars made in China

Αν ο Βρετανός ηθοποιός κατακτήσει το βραβείο θα γίνει ο γηραιότερος αποδέκτης του στην Ιστορία των Οσκαρ - πρόσφατα τιμήθηκε με το αντίστοιχο βραβείο της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Το πιο πιθανό είναι πάντως ότι χάσει κερδίσει, ο Χόπκινς δεν θα δώσει το «παρών» στην απονομή του Λος Αντζελες, προτιμώντας την ασφάλεια του σπιτιού του στην Ουαλία.

Βέβαια, τα προγνωστικά λένε πως το βραβείο Α’ Ρόλου θα απονεμηθεί στον Τσάντγουικ Μπόουζμαν, τον πρωταγωνιστή της ταινίας «Ma Rainey’s Black Bottom» που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 43 ετών, τον περασμένο Αύγουστο, νικημένος από τον καρκίνο. Το όνομα του ηθοποιού που απέκτησε οικουμενική ακτινοβολία χάρη στον ρόλο του ως Black Panther πιθανότατα θα προστεθεί στη μακάβρια λίστα εκείνων που βραβεύτηκαν μετά θάνατον με Οσκαρ, ανάμεσά τους ο Τζέιμς Ντιν και ο Χιθ Λέτζερ.

Στην κατηγορία των γυναικών το προβάδισμα φαίνεται να έχει η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ για την ερμηνεία της στην ταινία «Nomadland» -οι κριτικοί μιλούν για αριστούργημα-, αν και πολλοί θα θεωρούσαν δικαιότερο το αγαλματίδιο να καταλήξει στα χέρια της Βανέσα Κίρμπι για την ταινία «Pieces of a woman».

Σε κάθε περίπτωση, γυναικεία υπόθεση είναι ήδη η κατηγορία της Σκηνοθεσίας, αφού δύο σκηνοθέτριες διεκδικούν το βραβείο - συγκυρία σπάνια και καθόλου τυχαία για τους καιρούς του #MeToo. Από τη μία υπάρχει το απόλυτο φαβορί, η ανερχόμενη 39χρονη Κινέζα Κλόε Ζάο («Nomadland») κι από την άλλη η Εμεραλντ Φένελ -γνωστή και ως Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς του «The Crown»- για το «Promising Young Woman». Μάλιστα, η Φένελ είναι η πρώτη Βρετανίδα στην Ιστορία που προτείνεται στην κατηγορία της Σκηνοθεσίας. Ωστόσο η Ζάο φαίνεται πως έχει σκοράρει από τα αποδυτήρια, αφού φτάνει στο Λος Αντζελες με τις αποσκευές της φορτωμένες με τον Χρυσό Λέοντα της Βενετίας, δύο Χρυσές Σφαίρες και άλλα τόσα BAFTA Σκηνοθεσίας και Ταινίας και κυρίως αρματωμένη με την εύνοια των όπου Γης ενώσεων κριτικών κινηματογράφου.