«Φιλική Εταιρεία. Η Αδελφότητα πίσω από την Επανάσταση»: Η θεατρική παράσταση του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς σε περιοδεία

Τη θεατρική παράσταση «Φιλική Εταιρεία. Η Αδελφότητα πίσω από την Επανάσταση», σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη, παρουσιάζει το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), στο πλαίσιο των Επετειακών Δράσεων της Τράπεζας Πειραιώς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Πρόκειται για πρωτότυπο κείμενο της Ιόλης Ανδρεάδη και του Άρη Ασπρούλη, το οποίο έχει βασιστεί σε έρευνα των δύο συγγραφέων-ερευνητών.

Στο δωδέκατο θεατρικό έργο τους οι δύο συγγραφείς, συνδυάζοντας ιστορικά γεγονότα με μυθοπλασία, ξετυλίγουν επί σκηνής το μελαγχολικό νήμα από το οποίο διέπονται οι ζωές των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας, από το τρελό και παθιασμένο όραμα της εθνικής ανεξαρτησίας ως το σκληρό και μοναχικό βίωμα της προσωπικής προδοσίας.

Η παράσταση, η οποία θα έχει ελεύθερη είσοδο για το κοινό, θα κάνει πρεμιέρα στις 15 Ιουλίου στο Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας. Στη συνέχεια θα περιοδεύσει στους ανοιχτούς χώρους των Μουσείων του Δικτύου Μουσείων ΠΙΟΠ, για να καταλήξει τον Σεπτέμβριο στο Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος στην Αθήνα. Η παράσταση θα παρουσιαστεί και εκτός συνόρων, καθώς έχει προσκληθεί στη Νέα Υόρκη για να ανέβει στο θέατρο THE TANK στο Μανχάταν, τον Απρίλιο του 2022, για τρεις βραδιές με αγγλικούς υπέρτιτλους.

Το κείμενο της παράστασης κυκλοφορεί από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς και την Κάπα Εκδοτική, σε πρόλογο του Αν. Καθηγητή του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γρηγόρη Ιωαννίδη.

Λίγα λόγια για την παράσταση
Στη σκηνή ριγμένες φουστανέλες. Ο χώρος γεμίζει σιγά σιγά με καπνό και χώμα, δημιουργώντας το απόκοσμο και σιωπηλό τοπίο που σχηματίζεται στην πλευρά των ηττημένων, ύστερα από μια μάχη που έχει χαθεί. Τέσσερις ηθοποιοί, ντυμένοι με ευρωπαϊκή ενδυμασία, στέκονται όρθιοι. Αθανάσιος Τσακάλωφ, Εμμανουήλ Ξάνθος και Νικόλαος Σκουφάς κοιτάζουν τους θεατές. Στο κέντρο της σκηνής δεσπόζει μια ανθρώπινη φιγούρα με την πλάτη στραμμένη στο κοινό. Φοράει πανωφόρι και κρατάει ένα μπαστούνι αριστοκρατικό στο αριστερό χέρι, για να μπορεί να στηρίζεται. Δεξί χέρι δεν έχει.
Συνδυάζοντας ιστορικές μελέτες, αναλύσεις, άρθρα και τεκμήρια με μυθοπλασία, προσθέτοντας θραύσματα του Ρήγα, του Βαλαωρίτη, του Μπάιρον, του Σεφέρη και του Ιερολοχίτη Γεωργίου Λασσάνη και εμπνεόμενο από μουσικές και οπτικές αναφορές της εποχής, το νέο θεατρικό έργο «Φιλική Εταιρεία. Η Αδελφότητα πίσω από την Επανάσταση», αναζητά κάτω από τα επίσημα ιστορικά αφηγήματα και παράλληλα με το πλούσιο μυστικιστικό πέπλο που καλύπτει τη δράση της Φιλικής Εταιρείας, το σιωπηλό ερώτημα που στέκεται μετέωρο πίσω από τις ζωές των ανθρώπων που την εμπνεύστηκαν. Αναζητά την ανθρώπινη διάσταση των ιστορικών προσώπων, πίσω από τα άψυχα κάδρα της συλλογικής μας μνήμης και των στερεοτυπικών τους αναπαραστάσεων. Αναζητά το πώς γεννάται μια ηρωική προσωπικότητα, πώς σμιλεύεται μέσα σε έναν άνθρωπο η τεράστια δύναμη που χρειάζεται για να εναντιωθεί στον δυνάστη του με κάθε κόστος.

Απόσπασμα από τον πρόλογο του Γρηγόρη Ιωαννίδη
Η ενδελεχής έρευνα και η μανιακή κατάδυση των δύο συγγραφέων, Ιόλης Ανδρεάδη και Άρη Ασπρούλη, στα κείμενα, στην αλληλογραφία και την μακρά βιβλιογραφία της Επανάστασης, δεν έφερε στο φως μόνο τον βίο των τριών Φιλικών, αλλά κάτι βαθύτερο, αγνότερο και ουσιαστικότερο, κάτι που δεν αφορά μόνο τους συγκεκριμένους, αλλά μπορεί να απλωθεί και στους άλλους αγωνιστές, μέχρι να ερμηνεύσει το ανερμήνευτο κέντρο της Επανάστασης. Τι είναι αυτό; Πρόκειται για τον «Ιερό Έρωτα», μια έννοια ρομαντικής ενόρασης παρμένη αρχικά από τον Υψηλάντη, που διαχέεται σε όλους τους μύστες του Αγώνα. Αποκλειστικά στους δύο συγγραφείς οφείλουμε την ανάδυση της συγκλονιστικής αυτής ιδέας από τα πνευματικά υπόγεια του έθνους μας στην επιφάνεια της θεατρικής μας ζωής.
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί Νεφέλη Κουρή, Αγησίλαος Μικελάτος, Κώστας Νικούλι,
και Δέσποινα Σαραφείδου

Πρόγραμμα παραστάσεων
Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας - 15/7
Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού, Σπάρτη - 17/7
Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, Δημητσάνα - 19/7

Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Ν.&Σ. Τσαλαπάτα, Βόλος - 24/7
Μουσείο Αργυροτεχνίας, Ιωάννινα - 26/7
Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, Τήνος - 31/7
Μουσείο Μετάξης, Σουφλί- 4/8
Μουσείο Μαστίχας Χίου - 9/8
Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου - 11/8
Ιστορικό Αρχείο ΠΙΟΠ, Ταύρος, Αθήνα - 3/9