Πάνος Βλάχος στο protothema.gr: Η μεγαλύτερη επανάσταση είναι η μόρφωση, ο διάλογος και η ανθρωπιά όχι το να σπας βιτρίνες

Ηθοποιός μεγάλης γκάμας, αν και νέος σε ηλικία, με φιλοδοξίες, τόλμη, σύγχρονες ιδέες αλλά και απολύτως ξεκάθαρος και συνειδητοποιημένος όσον αφορά στις βασικές αξίες της ζωής, ο Πάνος Βλάχος έχει καταφέρει να κάνει αισθητή της παρουσία του στα εγχώρια καλλιτεχνικά δρώμενα και όχι μόνον. Άλλοτε μέσα από τηλεοπτικούς ρόλους δημοφιλών σειρών άλλοτε μέσα από την αναμέτρησή του με το απαιτητικό αρχαίο δράμα κι άλλοτε πάλι ως τραγουδοποιός και ερμηνευτής έχει δημιουργήσει το προφίλ ενός ολοκληρωμένου καλλιτέχνη, συνεπή με το κοινό αλλά και τον εαυτό του.

Πριν λίγες ημέρες έκανε πρεμιέρα στο Θέατρο Γκλόρια, πρωταγωνιστώντας στο έργο του Ντάριο Φο «Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού», σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα. Με αφορμή αυτό το εξαιρετικά επίκαιρο έργο μίλησε στο protothema.gr για την διαδρομή του, τις φιλοδοξίες του αλλά και για τις προσωπικές και συλλογικές μάχες, την κατάχρηση εξουσίας και τις σκοτεινές συμπεριφορές  στα θεατρικά παρασκήνια.

Μετά από μια επιτυχημένη καλοκαιρινή περιοδεία με τον «Ορέστη» επανέρχεσαι στα κλειστά θέατρα, που παρέμεναν κλειστά για καιρό, με μια καυστική κωμωδία του Ντάριο Φο. Πώς νιώθεις γι' αυτή την επιστροφή και ποια είναι τα δυνατά σημεία του έργου;

Αυτή η πρεμιέρα ήταν ιδιαίτερα διαφορετική και συγκινητική για μένα γιατί αφορά σε ένα έργο που περνά ένα πολύ ισχυρό μήνυμα. Είχα μεγάλη λαχτάρα να μοιραστώ αυτή την παράσταση έτσι όπως την φτιάξαμε. Ο Γιάννης Κακλέας μάλιστα μού εμπισετεύθηκε να γράψω και τα τραγουδια της οπότε υπάρχει και αυτό το κομμάτι μου μέσα. Εμείς προσπαθήσαμε να εκφράσουμε την ιδεολογία και τις ανησυχίες μας για την σύγχρονη ζωή μέσα από ένα έργο το οποίο, δυστυχώς, συνεχίζει να είναι επίκαιρο. Το έργο αυτό κρύβει μέσα του μια μεγάλη ποιητικότητα την οποία έχει αναδείξει ο σκηνοθέτης. Είναι ένα πολιτικό έργο και εμείς είμαστε πολιτικά όντα. Ας μην ξεχνάμε ότι και η καλλιτεχνική δημιουργία είναι επί της ουσίας μια πολιτική πράξη. Θεωρώ πως το δυνατότερο στοιχείο του έργου είναι πως δεν διστάζει να τα βάλει με την εξουσία και να μιλήσει σε πρώτο πρόσωπο ενάντια σε κάτι πανίσχυρο το οποίο δεν πρόκειται ποτέ ν΄αλλάξει. Μέσα σε αυτή τη ματαιότητα όμως ο Ντάριο Φο συνεχίζει να χτυπάει κατεστημένα και αυτό για μένα είναι πολύ συγκινητικό και πολύ ποιητικό. Είναι ένα έργο χειροπιαστό, φτιαγμένο από ανθρώπους για ανθρώπους και μιλάει για πράγματα δύσκολα, τα οποία κουβαλάει ο καθένας μέσα μας, χρησιμοποιώντας τη σάτιρα, που είναι το μοναδικό όπλο που έχουμε απέναντι στην καταδινάστευση της ύπαρξής μας.

Πιστεύεις πως οι μάχες πρέπει να δίνονται ακόμη κι αν είναι εξ αρχής καταδικασμένες να χαθούν;

Βέβαια πρέπει να δίνονται οι μάχες, δεν αξίζει η ζωή διαφορετικά. Τί πιο σημαντικό εξάλλου από το να προσπαθείς να δημιουργήσεις μια αγκαλιά μέσα στην οποία θα «ζεσταθούν» κάποιοι συνάνθρωποί σου, ένα τραγούδι ή μια παράσταση που θα κρατήσουν σε κάποιον συντροφιά, κάποιον άλλο, ενδεχομένως, θα τον κάνει να σκεφτεί, κάποιον, ίσως, κάπου να τον αλλάξει. Εγώ μόνο έτσι βρίσκω νόημα μέσα στη ματαιότητα της ζωής.

Είναι ζητούμενο για σένα οι παραστάσεις που παίζεις στο θέατρο να σχετίζονται με θέματα που αφορούν τις σύγχρονες κοινωνίες;

Και το ψάχνω και θα έλεγα πως είμαι και πολύ τυχερός γιατί σχεδόν όλα τα χρόνια της διαδρομής μου οι παραστάσεις στις οποίες έπαιξαν αφορούσαν πολύ σημαντικά θέματα που με απασχολούσαν έντονα. Είμαι ευγνόμων και για την τύχη μου και για τους σκηνοθέτες που με επέλεξαν. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να με φανταστώ σε ένα έργο που δεν μού «μιλάει» το όραμά του.

Οι ρόλοι των κακών, αυτοί που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με αυτό που είσαι εσύ, σε φοβίζουν, σε δυσκολεύουν ή σε εκλύουν;

Θέλω να κάνω και πράγματα τα οποία είναι έξω από μένα. Δεν επιζητώ βέβαια να κάνω το μη αναμενόμενο μόνο και μόνο για να προκαλέσω αλλά επειδή είμαι άνθρωπος που δεν νιώθει και πολύ καλά μέσα στην ασφάλεια. Ανησυχώ μήπως γίνω βαρετός. Γι΄ αυτό και όποτε αισθάνομαι πως τα πράγματα παραείναι άνετα για μένα, προσπαθώ να με ξεσηκώσω. Το σίγουρο είναι πως καθετί που είναι μακριά από μένα απαιτεί μια διαδρομή που θα με κάνει καλύτερο.

Η κατάχρηση εξουσίας θεωρείς πως εμφανίζεται με ένταση στην εποχή μας και μέσα από ποιες εκφάνσεις;

Η κατάχρηση εξουσίας πάντα υπήρχε στον κόσμο και μάλιστα με τις ίδιες δόσεις. Αυτό που αλλάξει είναι ο τρόπος με τον οποίο η εκάστοτε εξουσία χρησιμοποιεί τις ομάδες που δεν διαθέτουν μεγάλη δύναμη. Και φυσικά δεν υπάρχει μόνον η φυσική άσκηση εξουσίας αλλά και η καταδινάστευση των επιλογών, η οικονομική βία, η ψυχολογική βία, το εμπόδιο στον αυτοπροσδιορισμό, ο αποκλεισμός από την ενημέρωση και τις σπουδές...Όλα αυτά αποτελούν μορφές βίας που μετατρέπουν το άτομο σε ένα όργανο που δυσκολεύεται να αντισταθεί σε όσα συμβαίνουν, να σκεφτεί και να υπάρξει, όπως το ίδιο επιθυμεί να υπάρξει.

Ποια είναι τα όρια της κάθε είδους εξουσίας και από ποιους πρέπει να καθορίζονται;

Τα όρια της εξουσίας θα έπρεπε, ιδανικά, να τα καθορίζει η ίδια η κοινωνία. Δεν συμβαίνει όμως. Γιατί παρά το ότι μάς δίνεται αυτή η επίφαση της ελευθερίας ότι έχουμε λόγο και μπορούμε να εισακουστούμε, τα κέντρα λήξης αποφάσεων βρίσκονται εντελώς έξω από μάς. Θα ήθελα να είναι αλλιώς τα πράγματα. Γιατί πιστεύω πως το επίπεδο της ύπαρξης μας αλλά και της συνυπάρξής μας με τους άλλους, στην οικογένειά μας, στις σχέσεις μας, στις παρέες μας, θα βελτιωθεί κατά πολύ με μία κριτική και πολιτισμική στάση. Οι αγώνες πρέπει να δίνονται και στους δρόμους και παντού αλλά προσωπικά πιστεύω πως η σημαντικότερη σύγχρονη επανάσταση είναι η δημιουργία μια προσωπικότητας μορφωμένης, με κριτική σκέψη, που να βασίζεται σε επιχειρήματα, σε διάλογο, στην ανθρωπιά και όχι σε ουτοπίες. Αυτό το ον μπορεί να κάνει μεγαλύτερες επανάστασεις από να σπάσει μερικές βιτρίνες.

Εσύ, στην προσωπική ή την επαγγελματική σου ζωή έχεις πέσει θύμα κατάχρησης εξουσίας και πώς το αντιμετώπισες;

Όσες φορές μού συνέβη, δεν το απέκρουσα αλλά το αντιμετώπισα με χιούμορ και προσπάθησα να το διοχετεύσω σε μια δημιουργία. Αυτό έκανα εγώ, δεν το προτείνω φυσικά ως ιδανική αντιμετώπιση. Βέβαια εγώ δεν ήρθα αντιμέτωπος με συμπεριφορές και καταστάσεις που βγήκαν εκτός ορίων.

Τον τελευταίο χρόνο γίναμε όλοι μάρτυρες της δημόσιας αποκάλυψης σκοτεινών πτυχών του ελληνικού θεάτρου. Πώς ένιωσες με όλο αυτό και πόσο θεωρείς ότι αυτά τα γεγονότα θα βοηθήσουν στην εξυγίανση του χώρου;

Κανένας από εμάς που κινούμαστε σε αυτό το χώρο δεν έπεσε από τα σύννεφα με αυτά που ήρθαν στο φως. Ας ελπίσουμε πως αυτή η συζήτηση που έχει ανοίξει θα εκθέσει ανθρώπους που έχουν βλαπτικές ιδεολογίες, όσοι έχουν προβεί σε πράξεις ποινικά κολάσιμες θα κριθούν από την δικαιοσύνη και σιγά – σιγά θα εξαλειφθούν οριστικά αυτές οι συμπεριφορές. Δεν έχω κάτι βαρύγδουπο να πω πέρα από ότι είναι μια καλή ευκαιρία να εκθέσουμε όλοι το πώς βλέπουμε αυτό το θέμα και να ανοίξει μια εποικοδομιτική συζήτηση για να αλλάξει αυτό το περιβάλλον.
Το ελληνικό θέατρο είναι γεμάτο υπέροχους ανθρώπους. Απλά, όπως σε όλους τους χώρους, έτσι και εκεί, υπάρχουν κάποιες άσχημες συμπεριφορές και κάποιες εγκληματικές που χρήζουν δικαστικών ποινών. Δεν μπορούμε να τα βάζουμε όλα στο ίδιο καζάνι. Η εσφαλσμένη συμπεριφορά από την άρρωστη συμπεριφορά απέχουν κατά πολύ.

Είσαι από τους καλλιτέχνες που τολμά να δοκιμάζεται σε πολλούς και διαφορετικούς χώρους. Δεν περιορίζεσαι μόνο στην υποκριτική, έχεις επεκταθεί και στη μουσική. Πότε γνώρισες και αγάπησες τον ιδιαίτερο κόσμο αυτών των τεχνών;

Δεν μεγάλωσα σε οικογένεια με καλλιτεχνικές ανησυχίες πάντα όμως κάτι με έτρωγε μέσα μου. Την είσοδό μου στο χώρο τήν οφείλω στον Βασίλη Χριστομόγλου και τον Νίκο Καλογερόπουλο οι οποίοι με πήραν και με βούτηξαν στα 19 μου στον κόσμο του θεάτρου και της μουσικής. Δεν βάζω ταμπέλες στον εαυτό μου. Σίγουρα δεν είμαι κάτι σημαντικό. Είμαι ένας άνθρωπος ο οποίος θέλει να λέει ιστορίες, να δημιουργεί και να συναντιέται.

Ποιοι ήταν οι στόχοι σου όταν αποφάσισε να πας στην Αμερική; Ποια η κατάσταση που αντιμετώπισες. Άξιζε τον κόπο αυτό το ταξίδι;

Η Αμερική ήταν μια πρόκληση για μένα ως προς την εξέλιξή μου. Στόχος μου ήταν και παραμένει να συμμετέχω σε μεγάλες παραγωγές, δουλειές μεγαλύτερες από αυτές που έχω κάνει μέχρι τώρα. Στόχος μου δεν είναι καριέρα, είναι η δημιουργία και η ύπαρξη. Τα πράγματα εκεί ήταν πάρα πολύ ωραία. Διατηρώ τις επαφές μου και ελπίζω ότι θα κάνω κι άλλα ενδιαφέρονται πράγματα στο μέλλον.