«Eλπίς Πατρίδος»: Η νέα όπερα του Γιώργου Κουρουπού στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Ένα ταξίδι στην ιστορία της Επανάστασης του 1821 και την ιστορία της Νέας Ελλάδας αποτελεί η νέα όπερα «Eλπίς Πατρίδος» του Γιώργου Κουρουπού, σε λιμπρέτο Ιουλίτας Ηλιοπούλου, που θα παρουσιαστεί στις 8 και 10 Δεκεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για της επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Το λυρικό έργο του 21ου αιώνα για το 1821 ταξιδεύει το κοινό, μέσα από τα μάτια ενός σημερινού Έλληνα, στην εποχή των μεγάλων ιδεών, στην εποχή των ελπίδων και των αποφάσεων.

Ιστορικά τεκμηριωμένα γεγονότα συναντούν τη μυθοπλασία στη νέα αυτή οπερατική παραγωγή ο τίτλος της οποίας είναι εμπνευσμένος από πρώιμη Ωδή (1819) του Ανδρέα Κάλβου. Ξεκινώντας απ’ το σήμερα, ένας ερευνητής, ο Πέτρος, μελετά τα κείμενα των αρχών του 19ου αιώνα που επεδίωκαν να αφυπνίσουν το σκλαβωμένο γένος των Ελλήνων. Απορροφημένος από τη μελέτη του μετατίθεται νοερά στην εποχή για την οποία διαβάζει…

Το νοητό ταξίδι του στο παρελθόν θα τον φέρει κοντά στον Ρήγα, την περίοδο που τυπωνόταν η Χάρτα, αλλά και κοντά στην οικογένεια του φίλου του Ανδρέα. Η γνωριμία με την οικογένεια –ο πατέρας της οποίας είναι μέλος της Φιλικής Εταιρείας– θα οδηγήσει τον Πέτρο στις ιδέες του Διαφωτισμού για την αυτοδιάθεση των λαών καθώς και στην αφύπνιση του έρωτα, χάρη στην κόρη της οικογένειας, την Λευθερίνα.

Στη συνέχεια μετέχει ο ίδιος σε πολλά ιστορικά γεγονότα, από τον όρκο των Φιλικών μέχρι το ξέσπασμα της επανάστασης –που παρουσιάζεται με την Καντάτα του Αγώνα–, και διασταυρώνεται έτσι με εμβληματικά πρόσωπα, τον Παπαφλέσσα, τον Καποδίστρια, τους Φιλικούς, τους Ήρωες Αγωνιστές. Απώλειες και νίκες θα οδηγήσουν στην κήρυξη της ανεξαρτησίας, στην πρώτη Εθνοσυνέλευση, αλλά και στη συνέχιση του αγώνα, που βρίσκει τον Πέτρο έτοιμο να συμμετάσχει ενεργά στην ένοπλη δράση, αποχαιρετώντας την Λευθερίνα, με την υπόσχεση μιας ελεύθερης ζωής. Είναι η στιγμή που ο Πέτρος επιστρέφει στο σήμερα και μαζί του επιστρέφει το διαρκές ιδανικό της Ελευθερίας.

«Η νέα μου όπερα Ελπίς Πατρίδος πραγματεύεται τη βαθιά επιθυμία του υπόδουλου για ελευθερία. Μια επιθυμία που και μία σπίθα αρκεί για να την ανάψει εάν ευνοήσουν οι αντικειμενικές συνθήκες. Όλες οι όπερες, ελληνικές και ξένες, που έχουν γραφτεί με αφορμή την Ελληνική Επανάσταση, εστιάζουν σ’ ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ή σ’ ένα συγκεκριμένο γεγονός του Αγώνα. Επιδίωξή μου ήταν να γράψω μια όπερα που να αντιμετωπίζει την Επανάσταση ως μια ολότητα, που να περιλαμβάνει τόσο τις συνθήκες, όσο και τα γεγονότα, ταυτιζόμενος με τις σκέψεις, τους πόθους και τις ελπίδες των ανθρώπων της εποχής. Μια όπερα που να βλέπει μέσα από το σήμερα την εποχή της Επανάστασης. Με μελωδικότητα και εκφραστικότητα επεδίωξα να αποδώσω τα πρόσωπα μιας υποτιθέμενης οικογένειας της εποχής που διασταυρώνεται με την Ιστορία.» σημειώνει ο συνθέτης Γιώργος Κορουπός.

Όπως εξηγεί η Ιουλίτα Ιουλιοπούλου πρόκειται για «μια όπερα που ζωντανεύει το πνεύμα του Εικοσιένα, τις ιδέες που οδήγησαν στην Επανάσταση, τις πράξεις που οδήγησαν στην ανεξαρτησία.
Μέσα από ιστορικά γεγονότα και μυθοπλασία, από μελωδίες και δραματικές εντάσεις, μέσα από μια εναλλαγή του σήμερα με το χθες, επιδιώξαμε να ζήσουμε, μαζί με τους θεατές, ξανά την Ιστορία. Να παρακολουθήσουμε από κοντά όχι τις μάχες αλλά τις ιδέες, όχι το αδιέξοδο αλλά την ελπίδα, αυτή που κινεί πάντα τα άτομα και τους λαούς! Μακριά από κάθε γραφικότητα, θελήσαμε να κοιτάξουμε βαθιά στα μάτια και στα όνειρα των ανθρώπων της εποχής του Εικοσιένα, αλλά και των ανθρώπων του εικοστού πρώτου αιώνα, του σήμερα.»

Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Θάνος Παπακωνσταντίνου. Τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι της Νίκης Ψυχογιού, και οι φωτισμοί της Χριστίνας Θανάσουλα. Συμμετέχουν οι λυρικοί τραγουδιστές: Τάσης Χριστογιαννόπουλος (βαρύτονος), Θεοδώρα Μπάκα (μεσόφωνος), Τάσος Αποστόλου (μπάσος), Ειρήνη Καράγιαννη (μεσόφωνος), Βασίλης Καβάγιας (τενόρος), Γιάννης Καλύβας (τενόρος), Πέτρος Μαγουλάς (μπάσος), Άρτεμις Μπόγρη (μεσόφωνος) και Μιχάλης Ψύρρας (βαρύτονος). Την προετοιμασία των τραγουδιστών έχει αναλάβει ο Γιάννης Τσανακαλιώτης. Λαμβάνει επίσης μέρος η Χορωδία της ΕΡΤ (μουσική διεύθυνση: Δημήτρης Κτιστάκης). Την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών διευθύνει ο Μίλτος Λογιάδης.