Νίκος Αντύπας: Ο ιδιοφυής μουσικός που σφράγισε το ελληνικό τραγούδι και τις καριέρες κορυφαίων ερμηνευτών

Μουσικός και ενορχηστρωτής ιδιοφυής που διαπερνούσε με μοναδικό τρόπο όλα τα είδη, συνθέτης πρωτοπόρος που φανταζόταν και αποτύπωνε σε νότες πρωτότυπα μουσικά τοπία, εμπνευστής και δημιουργός του ιδιαίτερου μουσικού ύφους κάποιων από τους σημαντικότερους Έλληνες ερμηνευτές αλλά ο «μάγος» που κρυβόταν πίσω από τις πιο κομβικές στιγμές της ελληνικής δισκογραφίας. Γιατί πολλοί πιθανόν να μην γνώριζαν το πρόσωπο του Νίκου Αντύπα, που «έφυγε» χθες βράδυ από τη ζωή, σε ηλικία 68 ετών, μετά από σύντομη νοσηλεία στην εντατική λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου που υπέστη, οι περισσότεροι όμως συμπορεύτηκαν, ονειρεύτηκαν, ταξίδεψαν, για τρεις τουλάχιστον δεκαετίες, με τα τραγούδια που είτε έγραψε είτε «πυροδότησε» με τις εξαίσιες ενορχηστρώσεις του.

Socrates, Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Χάρις Αλεξίου, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Γιώργος Νταλάρας, Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας είναι κάποιοι μόνον από τους καλλιτέχνες που χρωστούν στον Νίκο Αντύπα ορισμένες από τις φωτεινότερες στιγμές της μουσικής διαδρομής τους. «Σαν ηφαίστειο που ξυπνά», «Δι’ ευχών», «Διθέσιο», «Λάβα»,  «Να ζήσω ή να πεθάνω» είναι κάποια από πιο σημαντικά και δημοφιλή συνάμα τραγούδια που φέρουν την υπογραφή του. Μια μουσική υπογραφή που θα μείνει χαραγμένη ανεξίτηλα στην ιστορία της ελληνικής μουσικής.

«Δεν θέλω να ξέρουν εμένα αλλά τραγούδια μου» έλεγε συχνά στις συνεντεύξεις του ο ιδιοφυής αλλά και εξαιρετικά ταπεινός και ευγενής αυτός μουσικός που έγινε αρκετές φορές ο λόγος για να συντελεστούν σημαντικότατες τομές στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι ξεκίνησε επισήμως την πορεία του από τους θρυλικούς Socrates, το θρυλικό ελληνικό progressive rock συγκρότημα που η φήμη του ξεπέρασε τα στενά όρια της πατρίδας μας. Δέκα χρόνια πριν την έναρξη της συνεργασία τους, μαθητής ακόμα, άκουσε για πρώτη φορά τον Σπάθα και τον Τουρκογιώργη να παίζουν Χέντριξ και έσπασε την κιθάρα του. «Μέχρι τότε νόμιζα πως είμαι πολύ καλός κιθαρίστας!» θα εξομολογηθεί αργότερα αποκαλύπτοντας τον πραγματικό λόγο που τον έφερε πίσω από τα ντραμς.

Το 1985 θα γίνει μέλος της dream team του εμβληματικού παρθενικού δίσκου των αδελφών Κατσιμίχα «Ζεστά Ποτά» που τάραξε τα νερά της εγχώριας δισκογραφίας εισάγοντάς την πλέον σε μια νέα εποχή. Ο ίδιος, μαζί με τον Γιάννη Σπάθα αναλαμβάνει την ενορχήστρωση, με τον Μανώλη Ρασούλη στο ρόλο του παραγωγού και τον Μάνο Ξυδούς ως τον άνθρωπο – κλειδί για την είσοδο του τόσο διαφορετικού αλλά και τόσο υπέροχου αυτού δίσκου στην δισκογραφία. Τα πρωτοποριακά ενορχηστρωτικά του «αγγίγματα» σε τραγούδια αγαπημένα όπως τα «Ρίτα Ριτάκι», «Μια Βραδιά Στο Λούκι», «Φάνης», «Υπόγειο» και «Γέλα Πουλί Μου» θα αφήσουν εποχή.

Τομή για την ελληνική δισκογραφία θα αποτελέσει και ο δίσκος – σταθμός στην ερμηνευτική πορεία της Ελευθερίας Αρβανιτάκη «Μένω Εκτός» που κυκλοφόρησε το 1991 με τραγούδια των Ara Dinkjian, Χρήστου Νικολόπουλου, Αντώνη Μιτζέλου, Λίνας Νικολακοπούλου, Θοδωρή Γκόνη κ.α., όπως τα αριστουργηματικά «Δυνατά», «Καρδιά μου εγώ», «Με το ίδιο μακό», «Της καληνύχτας τα φιλιά», που επίσης ενορχήστρωσε. «Ο Νίκος δεν ενορχήστρωσε απλώς. Ανα-σύνθεσε. Αυτός είναι ο σωστός όρος για την παρουσία του σ' αυτόν τον δίσκο» είχε διαπιστώσει, τότε, εξαιρετικά εύστοχα, η ερμηνεύτρια.

Έναν χρόνο αργότερα έρχεται η χρονιά η Χαρούλας. Με τα δέκα τραγούδια που έγραψε για τη φωνή της Αλεξίου ο Νίκος Αντύπας στο «Δι’ ευχών», σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου, τής άνοιξε επί της ουσίας την πόρτα σε μια νέα μουσική εποχή, εντελώς διαφορετική απ΄ αυτή που είχε ήδη σφραγίσει, εισάγοντας παράλληλα και έναν ήχο διαφορετικό ήχο στην μουσική έκφραση μέσα από κομμάτια όπως τα «Μάγισσα», «Να ζήσω ή να πεθάνω», «Συναυλία» κ.α. Η συνεργασία του με την σπουδαία ερμηνεύτρια θα συνεχιστεί δύο χρόνια αργότερα με μία ακόμη  δισκογραφική δουλειά, το «Έϊ».

Η επόμενη μούσα του θα είναι η Άλκηστις Πρωτοψάλτη. Θα ενώσουν το ταλέντο τους, την δημιουργική τρέλα τους και με την σημαντικότατη συμβολή της Λίνας Νικολακοπούλου στους στίχους θα δημιουργήσουν τον πασίγνωστο δίσκο «Σαν ηφαίστειο που ξυπνά». Η «Λάβα» της δημιουργικότητάς τους θα ξεπηδήσει καυτή και ασταμάτητη και θα παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της δημιουργώντας έναν ακόμη φωτεινό σταθμό στην ελληνική δισκογραφία. «Σαν τη λάβα ξεπήδησε από μέσα μας μια παλιά και δυνατή φωνή, φωνή καρδιάς που αν την ακούσεις, γίνεται πυξίδα για το μέλλον. Αθήνα, Πράγα, Παρίσι σαν μια μελωδία που έχει νότες και παύσεις, λόγια και σιωπές, φωνές και χρώματα. Έτσι ολοκληρώσαμε τα τραγούδια αυτού του δίσκου» έγραφαν με νόημα οι δημιουργοί στο σημείωμα του δίσκου.

Κι όσοι είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε την πρώτη μουσική παράσταση του «Ηφαιστείου» τους, το 1998, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, με την μαγική σκηνοθεσία του Δημήτρη Παπαϊωάννου, νιώσαμε, από τα πρώτα κιόλας λεπτά, πως γινόμαστε μάρτυρες μιας σημαντικής μουσικής στιγμής που φέρνει αέρα πρωτοπορίας και ανανέωσης στο εγχώριο μουσικό τοπίο. Κι είχαμε δίκιο. Για τα επόμενα δύο τουλάχιστον χρόνια το «Ηφαίστειο» αυτό ταξίδευε σ’ ένα «Διθέσιο», μαγεύοντας ολόκληρο τον κόσμο. Η καλλιτεχνική σύμπραξη Πρωτοψάλτη – Αντύπα Νικολακοπούλου θα επισφραγιστεί και έναν ακόμη δίσκο, τις «Υδρόγειες Σφαίρες» του 2000.

Στο μεταξύ ο Νίκος Αντύπας θα έχει συνεργαστεί ως μουσικός με τον Θάνο Μικρούτσικο, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και τον Γιώργο Νταλάρα τον οποίο θα «παντρέψει» αργότερα με τον Sting και τον Γιώργο Νταλάρα ενορχηστρώνοντας την επιτυχία του πρώτου «Mad about you» που θα ερμηνεύσει ο δεύτερος στα ελληνικά, θα ακούσει τα τραγούδια του να ερμηνεύονται από τη Μαρινέλλα, την Ελένη Βιτάλη, τη Νάνα Μούσχουρη, την Τάνια Τσανακλίδου, τον Μανώλη Λιδάκη το Γιάννη Κότσιρα, το Δημήτρη Μπάση, τη Μελίνα Ασλανίδου αλλά και την Έλενα Παπαρίζου, την Πέγκυ Ζήνα, τον Γιάννη Πλούταρχο, τον Σάκη Ρουβά, την Καίτη Γαρμπή…

Ο ίδιος εξάλλου δεν έβαζε ποτέ όρια και σύνορα στη μουσική, δεν είχε στεγανά, δεν άφηνε τις ταμπέλες να μπουν εμπόδιο στη δημιουργικότητά και την αχαλίνωτη καλλιτεχνική φαντασία του. Τού αρκούσε απλώς να διακρίνει στις συνεργασίες του «κάτι ροκ» όπως ήταν και ο ίδιος.