O Φίλιπ Ροθ επιτέλους το πήρε (το Μπούκερ!)

Τραγική ειρωνεία ή ευτυχής δικαίωση, όπως και να ’χει, ο διάσημος Αμερικανός συγγραφέας Φίλιπ Ροθ (επιτέλους) πήρε το διεθνές βραβείο Μπούκερ. Σε αυτό (αλλά και στο Νόμπελ) στοιχημάτιζαν χρόνια τώρα οι βιβλιόφιλοι αλλά και οι απανταχού τζογαδόροι που περίμεναν τον πιο αναγνωρισμένο και δημοφιλή εν ζωή συγγραφέα στον κόσμο να παίρνει επιτέλους αγκαλιά το πολυπόθητο βραβείο.

Το αστείο, πάντως, είναι ότι βραβεύεται ο άνθρωπος που έβγαλε την Αμερική από τα συντηρητικά απωθημένα της σε μια στιγμή που στη χώρα του δικάζεται άλλο ένα τεράστιο σεξουαλικό σκάνδαλο με ένοχο το ίδιο το αφεντικό του ΔΝΤ.

Από την εποχή του Μπιλ Κλίντον ο Ροθ τα είχε πει έξω από τα δόντια με ένα μυθιστόρημα του το «Ανθρώπινο στίγμα» (2000) για τον φαρισαϊσμό, τον φανατισμό και τις συντηρητικές μανίες που κυνηγούν την Αμερική ακόμη και τώρα. Το κυνήγι μαγισσών, άλλωστε, δεν άφησε ποτέ ανεπηρέαστο τον ίδιο, καθώς τον καταδίωξαν μετά μανίας οι απανταχού φεμινίστριες, θρησκόληπτοι, αμετανόητοι ιδεολόγοι και γενικότερα όσοι δεν μπορούσαν να δεχτούν ότι ο ασυμβίβαστος συγγραφέας έβλεπε τον άνθρωπο ως αυτό που είναι: γεμάτο μανίες και ακατάσχετη σεξουαλικότητα.

Το λογοτεχνικό alter ego του που συνόδεψε τον Φίλιπ Ροθ σε μια άκρως επιτυχημένη και πολύχρονη καριέρα (31 μυθιστορήματα έως τώρα) με το όνομα Νέιθαν Ζούκερμαν είναι ίσως ένας από τους διασημότερους λογοτεχνικούς χαρακτήρες στην Ιστορία και φέρει πολλές αυτοβιογραφικές αναφορές.

Μια πιο εμπεριστατωμένη, πάντως, ματιά δεν βλέπει στον Ζούκερμαν τόσο έναν ευφυή, δαιμόνιο και ερωτύλο εβραίο που λατρεύει τη λογοτεχνία -ακριβώς δηλαδή όπως ο ίδιος- αλλά έναν άνθρωπο απόλυτα ερωτευμένο με τη ζωή και την ακατάλυτή της δύναμη. Η δημιουργική μανία του έχει ποτίσει για τα καλά και τα βιβλία του, τα οποία διαβάζονται σαν λογοτεχνικές βόμβες που σκάνε απροσδόκητα μπροστά σου διαλύοντας τις όποιες προκαταλήψεις και στεγανά μπορεί να έτρεφες έως τότε.

Για την ακρίβεια, ο Ροθ λίγο πριν πατήσει τα 80 γράφει ακόμη με την ψυχή του και την ανήσυχη σάρκα του, με φλέβες που καίνε και με έρωτα για οτιδήποτε ζωντανό και ανένταχτο. Εννοείται ότι κι ο ίδιος δεν έμεινε ανεπηρέαστος από τα πάθη, ότι δεν λάτρεψε στα νεανικά του χρόνια, όπως όλοι, τον Μαρκ Τουέιν και τον Τόμας Γουλφ και ότι φυσικά απέσπασε άριστα στις πανεπιστημιακές φιλολογικές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο.

Τα βιβλία του κυκλοφορούν και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πόλις και διαβάζονται μετά μανίας από τους Ελληνες αναγνώστες που τα ανακηρύσσουν σχεδόν πάντα best seller. Μεταξύ άλλων, τα πιο είναι: «Η ταπείνωση», «Αγανάκτηση», «Αντιζωή», «Το σύνδρομο Πόρτνοϊ», «Η συνωμοσία εναντίον της Αμερικής», «Καθένας», «Το ζώο που ξεψυχά», «Παντρεύτηκα έναν κομμουνιστή», «Επιχείρηση Σάυλωκ», «Ζούκερμαν δεσμώτης», «Ανθρώπινο στίγμα» (έγινε και ταινία με τους Άντονι Χόπκινς και Νικόλ Κίντμαν) κ.τ.λ.