Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης περνά σε νέα εποχή

Δυναμικά, με όραμα αλλά συγκεκριμένες στρατηγικές και στοχεύσεις εισέρχεται στη νέα εποχή του το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ). Είκοσι δύο ολόκληρα χρόνια μετά την ίδρυση του και έχοντας αντιμετωπίσει πολλά και δύσκολα εμπόδια στη διαδρομή του φαίνεται πως είναι πλέον έτοιμο να αποτελέσει μια δυναμική παρουσία στα εγχώρια και διεθνή πολιτιστικά δρώμενα ως ο κατεξοχήν εθνικός φορέας σύγχρονης τέχνης και οπτικού πολιτισμού με πρωταρχικό στόχο την υποστήριξη των Ελλήνων αλλά και των νέων γενικότερα καλλιτεχνών, την προσέλκυση ενός ευρύτερου κοινού αλλά και την κριτική εστίαση σε βασικά ζητήματα της εποχή μας.

Χθες το μεσημέρι παρουσιάστηκαν, από την καλλιτεχνική διευθύντρια του Μουσείου, Κατερίνα Γρέγου, την διοικητική οικονομική διευθύντρια Αθηνά Ιωάννου και τον Πρόεδρο του Δ.Σ Αγγελή Αντωνόπουλο, παρουσία του Υφυπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού αρμόδιου για θέματα σύγχρονου πολιτισμού, Νικόλα Γιατρομανωλάκη, το νέο οργανόγραμμα λειτουργίας, καλλιτεχνικής και διοικητικής, οι μεταρρυθμίσεις που θα γίνουν σε όλα τα επίπεδα, η νέα φιλοσοφία αλλά και οι βασικοί στόχοι του σημαντικού αυτού θεσμού που φιλοδοξεί να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο όχι μόνον στην Ελλάδα και αλλά και σε διεθνή κλίμακα.

Η νέα εκθεσιακή πολιτική

Η νέα φυσιογνωμία του ΕΜΣΤ συνίσταται, κατ’ αρχάς, στο ρόλο του ως φορέα καλλιέργειας της ιστορικής γνώσης και της πολιτικής κρίσης. Γι’ αυτό και στον προγραμματισμό του δίνει έμφαση σε θεματικές και ομαδικές εκθέσεις σύγχρονης τέχνης καθώς και σε άλλες μορφές οπτικού πολιτισμού που διαπραγματεύονται σημαντικές σύγχρονες έννοιες όπως η δημοκρατία, η ισότητα, η οικονομία, το περιβάλλον κ.α. πιστεύοντας ακράδαντα πως μόνο έτσι η τέχνη μπορεί να εμπνεύσει και να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο στην αποκωδικοποίηση των μεγάλων αλλαγών της εποχή της παγκοσμιοποίησης.
Κομβικές αλλαγές λοιπόν γίνονται στην εκθεσιακή πολιτική του μουσείου η οποία θα διατηρεί μεν τη διεθνή του προοπτική παρουσιάζοντας δείγματα σύγχρονης τέχνης από όλο τον κόσμο,
σκιαγραφώντας όμως, ταυτόχρονα, μια διακριτή εθνική ταυτότητα προωθώντας όσο το δυνατόν περισσότερο τους σύγχρονους Έλληνες καλλιτέχνες που έχουν χτυπηθεί από τις συνέπειες της οικονομιοκής κρίσης και στην την κληρονομιά της ελληνικής διασποράς αλλά και σε καλλιτέχνες της Μεσογείου και του Παγκόσμιου Νότου.
Να πούμε πως μέχρι σήμερα η συλλογή του ΕΜΣΤ διαθέτει 1.400 έργα εννοιολογικής τέχνης και από έργα κοινωνικοπολιτικού προσανατολισμού. Από δω και στο εξής όμως η η ιδέα της «μόνιμης» συλλογής θα αντικατασταθεί από μια ευέλικτη επιμελητική προσέγγιση, η οποία θα ανανεώνει συχνά τα εκτιθέμενα έργα της συλλογής και θα προτείνει καινούργιες αφηγήσεις, συνδέσεις, σχέσεις και ερμηνείες. Με τον τρόπο αυτό, η συλλογή του Μουσείου θα είναι ένας ζωντανός οργανισμός που θα αλλάζει και θα προσελκύει κάθε φορά εκ νέου το κοινό.

Οι διοικητικές μεταρρυθμίσεις

Όσον αφορά στο διοικητικό κομμάτι του Μουσείο θα γίνουν προσπάθειες ώστε να καλυφθούν οι ελλείψεις στο ανθρώπινο δυναμικό οι οποίες εντοπίζονται κυρίως σε θέσεις επιστημονικού προσωπικού και σε θέσεις επικοινωνίας και προβολής. Σήμερα στο ΕΜΣΤ εργάζονται 55 στελέχη με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου (ΙΔΑΧ) καθώς και 2 στελέχη με διάθεση από το Υπουργείο Πολιτισμού ενώ ο απαραίτητο αριθμός οργανωμένων ορίζεται στους 88. Να πούμε επίσης πως από 9.204.854 € του φετινού εγκεκριμένου ετήσιου προϋπολογισμού τα 5.204.500 € προέρχονται από τα ταμειακά διαθέσιμα των προηγούμενων ετών, τα οποία, παρόλες τις ανάγκες του Μουσείου, δεν είχαν δαπανηθεί.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται όμως και στην επικράτηση των βέλτιστων τακτικών αναφορικά με τους συνεργαζόμενους καλλιτέχνες. Το ΕΜΣΤ πρωτοπορεί σε αυτόν τον τομέα θεσπίζοντας για πρώτη φορά πίνακα αμοιβών αλλά και καταργώντας την πολιτική αναζήτησης δωρεών από τους καλλιτέχνες που ακολουθούνταν σε ορισμένες περιπτώσεις. Το Μουσείο θα αποκτά έργα μέσω αγορών είτε από τους ίδιους τους καλλιτέχνες είτε, αν διαθέτουν, από τους επαγγελματικούς εκπροσώπους τους Όσον αφορά τις δωρεές από συλλέκτες και ιδιώτες, θα γίνονται δεκτές επιλεκτικά και με βασικό κριτήριο επιλογής την κεντρική κατεύθυνση της συλλογής, προκειμένου να μην δημιουργούνται στρεβλώσεις στο περιεχόμενό της. Πολύ σύντομα θα δημοσιοποιηθεί και το σχετικό εγχειρίδιο όπου θα καταγράφονται οι νέες πολιτικές σχετικά με την απόκτηση και την διαχείριση των συλλογών.

Εκδοτικό έργο

Στο μεταξύ αναδιοργανώνεται το καλλιτεχνικό αρχείο του ΕΜΣΤ ενώ εμπλουτίζεται και η βιβλιοθήκη του με στόχο να εξελιχθεί μακροπρόθεσμα σε ένα πολύτιμο ερευνητικό κέντρο. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται και το εκδοτικό του πρόγραμμα το οποίο θα υποστηρίζει την εκθεσιακή και καλλιτεχνική του δραστηριότητα με έντυπους και ψηφιακούς καταλόγους, οδηγούς και ειδικές εκδόσεις ενώ θα κυκλοφορήσουν επίσης ανεξάρτητες εκδόσεις και αυτόνομες εκδοτικές σειρές αλλά και ένα 6μηνιαίο ψηφιακό περιοδικό πολιτισμικής θεωρίας και κριτικής που θα συμβάλλουν στον εμπλουτισμό της βιβλιογραφίας και ανταποκρίνονται στον παιδαγωγικό και ερευνητικό ρόλο του Μουσείου.

ΕΚΘΕΣΙΑΚΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ

Statecraft. Διαμορφώνοντας το Κράτος
17.06–30.10.2022 Επιμέλεια: Κατερίνα Γρέγου

Ειρήνη Βουρλούμη: Στον ίδιο χώρο
Ένας φωτογραφικός διάλογος με τον ζωγράφο Ανδρέα Βουρλούμη 17.06–30.10.2022
Επιμέλεια: Σταμάτης Σχιζάκης

Αντώνης Πίττας: jaune, geel, gelb, yellow
Πράξεις μοντερνισμού με τον Αντώνη Πίττα και τον Theo van Doesburg Παρέμβαση στη συλλογή του EMΣΤ (2ος όροφος)
17.06–30.10.2022
Επιμέλεια: Δάφνη Βιτάλη
Jennifer Nelson: Απόβλητα (Κληρονομιά)
Μια δημόσια πραγμάτευση του απωθημένου
Artist at Work / Πρότζεκτ εν εξελίξει, Μάρτιος–Σεπτέμβριος 2022

Δημήτρης Τσουμπλέκας: Αμαζόνιος
We are sailing with a corpse in the cargo ΕΜΣΤ Extra Muros
05.05–03.07.2022

Stephan Goldrajch: Arbre à Palabres (Το Δέντρο της πλατείας)
15.12.2021–31.05.2022
Φουαγιέ ΕΜΣΤ
Lawrence Abu Hamdan: Ηχητικός ντετέκτιβ
Αμφιθέατρο ημιορόφου 17.06–30.10.2022