Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος «επιστρέφει» στην αγαπημένη του Θεσσαλονίκη δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του

Ήταν απόγευμα της 24ης Ιανουαρίου του 2012. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος βρισκόταν στον Περιφερειακό του Κερατσινίου γυρίζοντας σκηνές για τη νέα ταινία του με τίτλο «Η άλλη θάλασσα» που έμελλε να μην ολοκληρωθεί ποτέ... Μια διερχόμενη μοτοσυκλέτα χτύπησε με σφοδρότητα τον πολυβραβευμένο Έλληνα σκηνοθέτη ο οποίος υπέκυψε λίγο αργότερα στα τραύματά του. Ήταν 77 ετών και έτσι, ξαφνικά και επί το έργον, πέρασε στην αιωνιότητα.

Δέκα χρόνια μετά την δραματική, κινηματογραφική σχεδόν αποχώρηση του σπουδαίου σκηνοθέτη το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης τιμά την προσωπικότητα και το έργο του με ένα πλούσιο αφιέρωμα υπό τον τίτλο «Αγγελόπουλος για πάντα». Με στόχο να παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη εικόνα του σκηνοθέτη που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του όχι μόνον στο ελληνικό αλλά και στο παγκόσμιο σινεμά, το αφιέρωμα συνδυάζει διαφορετικές πτυχές της καλλιτεχνικής προσωπικότητάς του, μέσα από την προβολή της πρώτης ταινίας του, ενός μεγάλης αρχειακής αξίας ντοκιμαντέρ, δύο νέων εκθέσεων και μιας ενδιαφέρουσας έκδοσης.

Το κοινό του φετινού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, μέσω της πολιτικής των καθολικά προσβάσιμων ταινιών, θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει, εντελώς δωρεάν, την «Αναπαράσταση», το πρώτο σκηνοθετικό δείγμα του Αγγελόπουλου και ταυτόχρονα μια ταινία – ορόσημο του νέου ελληνικού κινηματογράφου. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι όταν παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το 1970, τιμήθηκε με πέντε βραβεία! Η πλοκή της ταινία ξετυλίγεται στην ελληνική επαρχία, στην Τυμφαία Ηπείρου. Ένας μετανάστης, εργάτης στη Γερμανία επιστρέφει μετά από καιρό στο χωριό του, όπου η γυναίκα του και ο εραστή της, τον δολοφονούν. Η ιστορία αυτή αναπτύσσεται μέσα από διαφορετικές έρευνες- αναπαραστάσεις: τη γραφειοκρατική (της ανάκρισης) που αναζητά έναν ένοχο για να κλείσει την υπόθεση, κι εκείνην μιας ομάδας δημοσιογράφων, η οποία καταγράφοντας τις μαρτυρίες των κατοίκων, αναδεικνύει το κοινωνιολογικό πλαίσιο που υπέθαλψε αυτή η ιστορία αλλά και τη δραματική κοινωνική πραγματικότητα του χωριού που παραμένει ανοιχτή πληγή. Μια ιστορία που αποτυπώθηκε στο κινηματογραφικό πανί πριν μισό αιώνα, κι όμως μοιάζει ακόμη τόσο επίκαιρη στη σημερινή, γεμάτη βαθιές, σοκαριστικές, ενίοτε, πληγές της ελληνικής κοινωνίας.

Εκτός από την σκηνοθεσία ο Θόδωρος Αγγελόπουλος περιγράφει και το σενάριο της ταινίας ενώ πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί Τούλα Σταθοπούλου, Γιάννης Τότσικας, Θάνος Γραμμένος, Πέτρος Χοϊδάς, Μιχάλης Φωτόπουλος και Γιάννης Μπαλάσκας.

Οι εκθέσεις

Η πρώτη αυτή κινηματογραφική απόπειρα του σκηνοθέτη, η «Αναπαράσταση» αποτελεί, παράλληλα, και τον κεντρικό εννοιολογικό άξονα της ομώνυμης έκθεσης, η οποία θα φιλοξενηθεί στο Momus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Λιμάνι Θεσσαλονίκης) και θα διαρκέσει έως τις 27 Νοεμβρίου, ενώ λίγο μετά την ολοκλήρωσή της στη Θεσσαλονίκη, θα μεταφερθεί στην Αθήνα, στο The Project Gallery (Νορμανού 3), από τις 20 Δεκεμβρίου έως τις 28 Ιανουαρίου.

Στο μεταξύ έντεκα από τα έργα της έκθεσης θα αποτυπωθούν ειδική δίγλωσση έκδοση, που θα κυκλοφορήσει το πλαίσιο του αφιερώματος, η οποία επικεντρώνεται στις μοναδικές κινηματογραφικές εικόνες του Αγγελόπουλου. Στο πλαίσιό της, δώδεκα καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι Δημήτρης Αναστασίου, Ειρήνη Ευσταθίου, Αντώνης Θεοδωρίδης, Ναταλία Μαντά, Αντώνης Ντόνεφ, Βιβή Παπαδημητρίου, Larry Amponsah, Andrew Pierre Hart, το καλλιτεχνικό δίδυμο Hippolyte Hentgen (Lina Hentgen και Gaëlle Hippolyte), Magdalena Karpinska και Asako Masunouchi εμπνέονται από την πρώτη του ταινία και δημιουργούν νέα έργα που έχουν ως κεντρική ιδέα την έννοια της αναπαράστασης. Παράλληλα τρεις διακεκριμένοι φωτογράφοι, οι Νικόλας Βεντουράκης, Αλεξάνδρα Μασμανίδη και Ηλίας Σιψάς, εξερευνούν την «Αναπαράσταση» μέσα από ένα φωτογραφικό ψηφιδωτό που φέρνει στο προσκήνιο την οπτική και αισθητική μεγαλοπρέπεια στο έργο του Αγγελόπουλου. Τις εικόνες της έκδοσης «επενδύει», ιδανικά ο ποιητικός λόγων της Παυλίνας Μάρβιν, του Χρήστου Χρυσόπουλου και της Φοίβης Γιαννίση ενώ πλαισιώνονται και από ένα κείμενο του κριτικού κινηματογράφου, σκηνοθέτη και συγγραφέα Νίκος Λυγγούρης, από τους πρώτους κριτικούς που είχαν γράψει την παρθενική ταινία του Αγγελόπουλου.

Η δεύτερη έκθεση του αφιερώματος, σχετίζεται με το κύκνειο άσμα του Θόδωρου Αγγελόπουλου, την τελευταία ανολοκλήρωτη ταινία του «Η άλλη θάλασσα». Έχει τίτλο «Η θάλασσα στο λιμάνι» και περιλαμβάνει τις φωτογραφίες που είχε τραβήξει ο Νίκος Νικολόπουλος κατά την διάρκεια των γυρισμάτων, στις οποίες αποτυπώνεται ανάγλυφα το καλλιτεχνικό του όραμα αλλά και άγνωστες πτυχές της πολυδιάστατης φυσιογνωμία του. Η έκθεση θα φιλοξενηθεί στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης, στον πρώην Βρεφονηπιακό Σταθμό, ένα από τα πλέον αγαπημένα τοπία του σκηνοθέτη το οποίο ο ίδιος απαθανάτισε σε κάποιες από τις πιο γνωστές ταινίες του.

Τα εγκαίνια και των δύο εκθέσεων θα πραγματοποιηθούν το Σάββατο 5 Νοεμβρίου, στις 19:00 το απόγευμα.

Θόδωρος Αγγελόπουλος – Νίκος Παναγιωτόπουλος: Μια άγνωστη συζήτηση στην μεγάλη οθόνη

Ήταν κάπου εκεί στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 όταν οι εκδόσεις «Αιγόκερως» ανέλαβαν την πρωτοβουλία να δημιουργήσουν ένα περιοδικό με κινηματογραφική και θεατρική θεματολογία. Για το πρώτο του τεύχος ζητήθηκε η καταγραφή μιας κοινής συνέντευξης των των δύο πρωτοπόρων σκηνοθετών της εποχής αλλά στενών φίλιων, του Θόδωρου Αγγελόπουλου και του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Πράγματι η συζήτηση πραγματοποιήθηκε, στο σπίτι του πρώτου στο Μάτι, με συντονιστές τον Αντώνη Κόκκινο και τον Γιάννη Σολδάτο. Διήρκησε τρεις ολόκληρες ώρες και καταγράφηκε σε κασέτες. Το πολύτιμο αυτό ηχογραφημένο υλικό, στο οποίο αποκαλύπτονται ενδιαφέροντα στοιχεία για το ξεκίνημα και την καλλιτεχνική διαδρομή των δύο σκηνοθετών, αποτελεί το υλικό της ταινίας ντοκιμαντέρ με τίτλο «Θόδωρος Αγγελόπουλος – Νίκος Παναγιωτόπουλος: Ο καθένας και η μουσική του» η οποία θα προβληθεί για πρώτη φορά στο πλαίσιο του φετινού φεστιβάλ αποκαλύπτοντας αρκετές ακόμη άγνωστες πτυχές του Έλληνα ποιητή της εικόνας.

Ειδήσεις σήμερα:

Βρετανία: Παραιτήθηκε η Λιζ Τρας

Βιασμός 12χρονης: «Όπως έστρωσε, ας κοιμηθεί» λένε πρώην σύζυγος και γιος του Ηλία Μίχου

Βορίδης για τους παιδοβιαστές: «Είναι κάτι που πρέπει να εξεταστεί» ο χημικός ευνουχισμός