Ελληνικό Ωδείο: Αποκαθίσταται, μετά από 50 χρόνια, το ιστορικό νεοκλασικό κτίριο όπου φοίτησε η Μαρία Κάλλας - Φωτογραφίες
18.11.202216:45
Και το κτίριο του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης εκσυγχρονίζεται από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Σε τροχιά διάσωσης και αποκατάστασης μπαίνει, μετά από πενήντα ολόκληρα χρόνια εγκατάλειψης, ένα εμβληματικό κτίριο του κέντρου της Αθήνας με σημαντική αρχιτεκτονική αλλά και πολιτιστικά αξία. Ο λόγος για το νεοκλασικό της οδού Φειδίου 3, το οποίο στέγασε, επί σειρά ετών το ιστορικό Ελληνικό Ωδείο, όπου φοίτησε η Μαρία Κάλλας, και είχε ερημώσει επί δεκαετίες, έχοντας υποστεί πολλές και σημαντικές ζημιές.
Το κτίριο αυτό, σπάνιο δείγμα της αρχιτεκτονικής της πρώτης οθωμανικής περιόδου αλλά και ένα από σημαντικότερα νεοκλασικά μνημεία της Ευρώπης, ανήκε στην ιδιοκτησία του Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α) και έχει παραχωρηθεί, από τον Μάρτιο του 2022, στο υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού προκειμένου να αξιοποιηθεί πολιτιστικά. Το κόστος της αποκατάστασής του ανέρχεται στα 6.000.000 ευρώ και θα καλυφθεί από κονδύλια του ΕΣΠΑ.
Ήδη έχουν εγκριθεί από το αρμόδιο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων η προμελέτη αποκατάστασης και η μελέτη συντήρηση των τοιχογραφιών και των διατηρητέων στοιχείων του ενώ προβλέπεται, μετά το τέλος των εργασιών, ο χώρος να στεγάσει πολιτιστικές δομές οι οποίες θα συνάδουν με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του.
Αρχιτεκτονική πρόταση αποκατάστασης κτηρίου του Ελληνικού Ωδείου
Το κτίριο της οδού Φειδίου 3 ανεγέρθηκε το 1836 από τον αυστριακό αρχιτέκτονα Κ. Roesner, υπό την επίβλεψη του γερμανού Gustav Adolph Lueders, προκειμένου να στεγάσει την κατοικία του πρώτη πρέσβη της Αυστρίας στην Ελλάδα, Anton Prokesch von Osten, και αποτελεί σπάνιο δείγμα της αρχιτεκτονικής της πρώτης οθωμανικής περιόδου αλλά και ένα από σημαντικότερα νεοκλασικά μνημεία της Ευρώπης.
Κατά την διάρκεια της διαμονής του πρέσβη, μέχρι το 1849, το Μέγαρο Prokesch von Osten αποτελούσε σημείο συνάντησης των μεγαλύτερων προσωπικοτήτων της πολιτικής αλλά και πολιτιστικής ζωής της Αθήνας.Μια πενταετία αργότερα, το κτίριο αγοράστηκε από τη σύζυγο του Μιχαήλ Τοσίτσα, Ελένη, ενώ το 1887 πέρασε στην ιδιοκτησία της κόρης του Ερρίκου Σλήμαν, Ανδρομάχης Σλήμαν-Μελά. Στη συνέχεια αποτέλεσε στέγη του Ωδείου Λότνερ, το οποίο ο σπουδαίος συνθέτης Μανόλης Καλομοίρης μετονόμασε, το 1919, σε Ελληνικό Ωδείο, όπου φοίτησε, μεταξύ άλλων, και η Μαρία Κάλλας, και λειτουργούσε μέχρι το 1971.
Από ‘κει και πέρα ξεκίνησε η σταδιακή ερήμωση και καταστροφή του κτιρίου το οποίο παρέμενε κλειστό και εγκαταλελειμμένο επί δεκαετίες. Κατά το παρελθόν μάλιστα είχε πληγεί και από πυρκαγιές οι οποίες προκάλεσαν πολλές και σημαντικές ζημίες στο εσωτερικό του.
«Λίφτινγκ« και στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης
Στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για τη διάσωση και ανάδειξη σημαντικών κτηρίων εντάσσεται και αυτό που στεγάζει, από το 1983, το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Το εν λόγω κτίριο, που βρίσκεται στην ιστορική φράγκικη συνοικία στο κέντρο της πόλης, έχει επίσης παραχωρηθεί από τον ΕΦΚΑ στο ΥΠΠΟΑ, και χρήζει αποκατάστασης και εκσυγχρονισμού προκειμένου να συνεχίσει τη λειτουργία του με ασφάλεια.
Η σχετική μελέτη εκσυγχρονισμού του, έργο συνολικού προϋπολογισμού 3.500.000 ευρώ, που επίσης θα καλυφθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης, περιλαμβάνει την αντιμετώπιση κτιριακών και λειτουργικών προβλημάτων, όπως η πυρασφάλεια, η προσβασιμότητα ατόμων με κινητικά προβλήματα κ.α.
Το αρχικό κέλυφος του κτιρίου ανεγέρθηκε γύρω στο 1840 στη θέση όπου βρίσκονταν παλαιότερα η οικία του εμπόρου Jake Abbott. Το 1863 πέρασε στην ιδιοκτησία της Οθωμανικής Αυτοκρατορικής Τράπεζας και λειτούργησε ως υποκατάστημά της. Το 1903 καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς από το κίνημα των Βούλγαρων «γεμιτζήδων» και το 1904 κατασκευάσθηκε εκ νέου για να στεγάσει την Οθωμανική Αυτοκρατορική Τράπεζα. Κατά την περίοδο 1930-1935 πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες επεμβάσεις στο κτήριο ενώ το 1949 στέγασε τις κεντρικές υπηρεσίες του ΙΚΑ και το 1983 παραχωρήθηκε στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Στο πλαίσιο της μετατροπής του σε Ωδείο έγιναν επεμβάσεις για να αντιμετωπιστούν οι βλάβες από τον σεισμό του 1978.
«Συνεπείς στις δεσμεύσεις μας και ακολουθώντας τον στρατηγικό μας σχεδιασμό, αποκαθιστούμε κτήρια που ενσωματώνουμε στην πολιτιστική ζωή των μεγάλων αστικών κέντρων» δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.