Φωτεινή Στεφανίδη: Παρουσιάζει τη νέα της έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα
21.11.202216:53
Μιλά στο protothema.gr για αυτά που την εμπνέουν αλλά και την ιδιαίτερη σχέση της με τη φύση και το παραμύθι
Σε μια περιήγηση σε «Κήπους Μυστικούς» προσκαλεί το φιλότεχνο κοινό η καταξιωμένη ζωγράφος Φωτεινή Στεφανίδη. Αυτός είναι ο τίτλος της νέας της έκθεσης που θα εγκαινιαστεί στις 29 Νοεμβρίου, στον Πολιτιστικό Χώρο MACART (Λένορμαν 244, Αθήνα», θα διαρκέσει έως τις 14 Ιανουαρίου και θα έχει ελεύθερη είσοδο.
Με αφορμή τη νέα αυτή έκθεση η ζωγράφος μιλά στο protothema.gr για τα έργα που θα παρουσιάσει, τα θέματα που την εμπνέουν αλλά και τον καθοριστικό ρόλο που έχει διαδραματίσει η Φύσηστην τέχνη της.
Στη νέα σας δουλειά ζωγραφίζετε στοιχεία της Φύσης με έναν μοναδικά μυστικό τρόπο. Τι σημαίνει αυτό για εσάς και τι νόημα δίνετε σε αυτό;
Δε γνωρίζω αν ο τρόπος είναι μυστικός ή αν πολύ απλά αποκαλύπτει μυστικά που ωστόσο είναι ολοφάνερα σε κάθε μας βήμα και τις περισσότερες φορές τα προσπερνάμε. Δεν είναι ανάγκη να βρεθούμε στην απόλυτη εξοχή για να μας αποκαλυφθούν οι κήποι οι μυστικοί. Ίσα ίσα, μέσα στην πόλη και απρόβλεπτα, η φύση ηχεί πολλαπλά στη σιωπή της. Το νόημα είναι ακριβώς αυτό. Ένα μόνο γιασεμί μπορεί να εκφράσει το όλο, το άπιαστο, το σημαντικό. Ένα τελευταίο τζιτζίκι Νοέμβρη μήνα στα Εξάρχεια είναι ολόκληρο το καλοκαίρι που αναχωρεί από τη Μεσόγειο. Μπορεί να είναι κι ένας φίλος που φεύγει αφήνοντας το δικό του ίχνος… Επιδιώκω πολύ τη συνομιλία με το ένα αρχικά, και στη συνέχεια αυτό το ένα εκφράζει το συναίσθημα της μέρας, του μήνα, της χρονιάς ολόκληρης και ξανά από την αρχή.
Η επιστροφή στη δύναμη της Φύσης και τις ομορφιές της αποτελεί μία αναγκαιότητα μέσα στην εποχή της ταχύτητας και της τεχνολογίας;
Κάτι παραπάνω από αναγκαιότητα, η ίδια η ανάσα μας είναι, ό,τι μας απόμεινε. Εκτός από ανάσα ας το πούμε συγκέντρωση, ευδαιμονία, αμεριμνησία, προσευχή, επικοινωνία με το υψηλό και το ωραίο. Όπως το νιώθει ο καθένας.
Ο άνθρωπος έχει ακόμα πολλά να μάθει από τη Φύση, αρκεί να την αφουγκραστεί ουσιαστικά;
Η ίδια η φύση μάς δίνει τα κλειδιά. Είμαστε μέρος της. Τη νοιαζόμαστε ακόμη κι ας τρέχουμε βιαστικοί. Πόσες φορές δε ραγίζει η καρδιά όταν βλέπουμε ένα δέντρο να κόβεται, ένα ζωντανό στο κλουβί, ένα κομμένο βράχο, ένα δάσος να καίγεται αφύσικα, μια παραλία πονεμένη από τον άνθρωπο. Ένα βήμα λείπει για να βρεθούμε ξανά πλάι της. Και το κυριότερο: Έχει εκείνη πάντα τη συχώρεση έτοιμη. Κλείνει τις πληγές της, μας ξαναχαρίζεται χωρίς αντάλλαγμα, ίσα ίσα έρχεται δώρα φορτωμένη.
Τι ρόλο έχει παίξει στη δουλειά σας το παραμύθι, καθώς έχετε φιλοτεχνήσει πολλά βιβλία σχετικά με αυτό;
Το παραμύθι γεννήθηκε μέσα στη φύση, ειδικά το παραδοσιακό. Έπαιξε ρόλο από την αρχή της δουλειάς, δίνοντας στα στοιχεία της φύσης διαστάσεις αλλιώτικες. Άνθρωποι ή ζώα που έγιναν δέντρα ή λουλούδια, δέντρα που μιλούσαν και χόρευαν, πουλιά μαντατοφόροι, χιόνια που άνθιζαν. Όλα αυτά και πόσα ακόμη περισσότερα, μου έδωσαν θεματολογία, αφαιρώντας ταυτόχρονα κάθε περιττό για χάρη της αφήγησης. Μη έχοντας νόημα η ακριβής αναπαράσταση του λόγου, παίρνει το λόγο η εικόνα με τη φύση πάλι συνοδοιπόρο της.
Φύση και παραμύθι. Πόσο ανάγκη έχουμε από αυτά για να ονειρευτούμε και να δημιουργήσουμε;
Και τα δύο οδηγούν στην ελευθερία. Και ελευθερία σημαίνει σκέψη, υλοποίηση του ονείρου και βέβαια δημιουργία. Και δεν μιλάμε για έργο απαραιτήτως. Μία κίνηση, μία σκέψη, μία λέξη που θα έρθει την κατάλληλη στιγμή, μία γραμμή που την έχει ανάγκη η ψυχή για να υπάρξει, να εκφραστεί, είναι δημιουργία.
Όνειρο και Φύση. Πώς συνδέονται αυτά τα δύο στη νέα σας δουλειά;
Από πολύ μικρή ηλικία παρατηρούσα τη φύση μ’ ένα περίεργο πάθος. Αυτός ο μικρόκοσμός της με συγκινούσε πριν ακόμα μάθω οτιδήποτε, όπως αργότερα η ποίηση, όπως τα μαθηματικά που και τα δυο πολύ τ’ αγαπούσα. Πέρα λοιπόν από την καταγραφή που τότε ήταν σαν μου έλεγε ένα λουλούδι το μυστικό του, ήθελα όλο και περισσότερα. Σαν να ζητούσα απ’ το καθένα τη μυστική ζωή του, που, το ξανασημειώνω, είναι ολοφάνερη αν πραγματικά ενδιαφέρει κάποιον. Τότε αλλάζει η ζωή σου, τα όνειρα και οι στόχοι σου. Αρκείσαι σε λιγότερα, εισπράττεις περισσότερα, πλουτίζεις μέσα σου μ’ έναν παράξενο τρόπο, δεν εξηγείται, δε χρειάζεται να εξηγηθεί. Κι έτσι άρχισα πρόσφατα όλα αυτά τα μικρά στοιχεία, στην εποχή τους κιόλας να τα εντάσσω συνειδητά σε πίνακες που κι αυτοί υπαγόρευαν από μόνοι τους τι ζητούσαν, πώς θα άρχιζαν, πότε θα τέλειωναν. Περνούσε ο μήνας και ερχόταν ο επόμενος. Κι όταν έκλεισε η χρονιά ήρθε μία πλήρωση, ένας κύκλος που ολοκληρώθηκε πάλι με τον τρόπο της φύσης. Ωστόσο για να γίνει αυτό, είχα δουλέψει πολλά χρόνια σημειώνοντας, χωρίς να ξέρω κι εγώ πού θα με οδηγοὐσε. Γι’ αυτό και παρουσιάζουμε αρκετές σημειώσεις στην έκθεση, είναι η αρχή του ονείρου, εκεί που δεν γνωρίζεις τίποτε ακόμη.
Τι δίδαγμα έχει δώσει η Φύση και το περιβάλλον στον άνθρωπο που έχει την ευαισθησία να την σεβαστεί και να την προστατεύσει;
Όπως είπαμε και παραπάνω, η φύση είναι γενναιόδωρη και καλοσυνάτη. Πάντα επουλώνει τις πληγές που της προκαλούμε κι αντί να μας τιμωρεί, μας ανταμείβει. Μόνο που πλησιάσαμε πολύ το όριο και τότε, μ’ όλη της την καλοσύνη, θα δακρύσει και θα μας εγκαταλείψει.
Εδώ θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Βασίλη Αραβαντινό, έξοχο αρχαιολόγο, ψυχή των ανασκαφών και του Μουσείου των Θηβών που προλογίζει με ζεστασιά και κοινό πάθος για τη φύση τον ομότιτλο κατάλογο που περιμένουμε να τυπωθεί αυτές τις μέρες. Κι ακόμη τον Μιχάλη Βαρουξή και τον Πολιτιστικό Χώρο της Macart, που με επαγγελματισμό και αληθινό ενδιαφέρον για την τέχνη και το ουσιαστικό περιεχόμενό της φιλοξενεί την έκθεση των Κήπων των Μυστικών και φρόντισε για όλο το έντυπο υλικό με ξεχωριστή προσοχή.