Μάνος Καρατζογιάννης: Ο «νέος» μύθος της Νάνας Μούσχουρη
Ηθοποιός, σκηνοθέτης, συγγραφέας, καθηγητής υποκριτικής και καλλιτεχνικός διευθυντής - Ο ίδιος δηλώνει πως απλά θέλει να λέει ιστορίες, όπως αυτή που θα μας διηγηθεί το καλοκαίρι με επίκεντρο τη μεγάλη διεθνή ερμηνεύτρια
Συνέντευξη στον Λευτέρη Τρίγκα Φωτογράφος Αθηνά Λιάσκου
«Ο Μιλού, το μικρό αγόρι που ζει το όνειρό του, συνεχίζει να βαδίζει στον δρόμο του με ενθουσιασμό και σεβασμό για να καταφέρει να υπάρξει, μέχρι τα όρια της ζωής του. Γιατί το όνειρό του είναι η ελπίδα για το μέλλον του. Είμαι ευτυχής που μοιράζομαι ένα μέρος της διαδρομής του, συγκινημένη που του απλώνω το χέρι και του δανείζω τη φωνή μου. Και νιώθω ότι μου δίνει και αυτός το χέρι του και μοιραζόμαστε μυστικά τη μεγάλη ευθύνη να βρούμε την Αλήθεια μας», γράφει η Νάνα Μούσχουρη για την παράσταση «Οταν μεγαλώσω, θα γίνω Νάνα Μούσχουρη», του Νταβίντ Λελέ-Ελό, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2019 στη Γαλλία, στο Φεστιβάλ της Αβινιόν και την επόμενη σεζόν θα παιχτεί στο Παρίσι. Αυτό το καλοκαίρι θα κάνει την επίσημη πρώτη της και στην Αθήνα.
Ο πολυτάλαντος Μάνος Καρατζογιάννης θα υποδυθεί τον Μιλού, ένα αγόρι από μια γαλλική επαρχιακή πόλη των 80s που ήθελε όταν μεγαλώσει να γίνει η Νάνα Μούσχουρη, δίχως να ξέρει να τραγουδά, να μιλά ελληνικά και να φορά γυναικεία ρούχα. Ο ηθοποιός δεν φοβάται να ενσαρκώσει αυτό τον ρόλο. Αλλωστε το βιογραφικό του είναι γεμάτο από απαιτητικούς ρόλους του κλασικού και του σύγχρονου ρεπερτορίου. «Για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω αν τους επιλέγω ή αν με επιλέγουν. Ισως έχει να κάνει με το ότι στη ζωή μου θέλω να καταλαβαίνω τους άλλους. Παλεύω να τους καταλάβω. Να μην τους προσπεράσω. Να μη βιαστώ να δώσω μια γρήγορη, μια εύκολη απάντηση. Αυτό με κάνει μάλλον να είμαι ανοιχτός - όχι μόνο στη ζωή αλλά και στη σκηνή, με τα “δύσκολα” όπως λέτε», εξηγεί ο ίδιος.
Αναφορικά με τον καινούριο ρόλο του, συμπληρώνει: «Πρόκειται για αληθινή ιστορία. Ο συγγραφέας από μικρό παιδί θέλησε να γίνει κάποιος άλλος, συγκεκριμένα η Νάνα Μούσχουρη. Είναι βοηθητικό να θαυμάσουμε πολύ, να ταυτιστούμε, ακόμη και να μεταμφιεστούμε σε κάποιον άλλον μέχρι να βρούμε το δικό μας μονοπάτι για τη ζωή. Υπάρχουν διάφορα κατά καιρούς σωσίβια στην απελπισμένη ζωή όλων μας; Ναι, τον Νταβίντ, τον συγγραφέα, τον σώζει η Νάνα, όπως γράφει και ο ίδιος. Από πλευράς μου, έχω νιώσει, αν όχι να με σώζουν οι ρόλοι και τα κείμενα, να μου χαϊδεύουν το στομάχι, να μου δείχνουν έναν δρόμο. Οι καλλιτέχνες και η τέχνη τους πράγματι συμβάλλουν ή μπορούν να συμβάλλουν με έναν τρόπο ώστε να ομορφύνει η ζωή μας, να διορθωθεί ο κόσμος μας, μέχρι να βρούμε ένα πιο προσωπικό μονοπάτι, τον δικό μας δρόμο».
«Το τηλεφώνημά της Νάνας με ενθάρρυνε, μου πήρε τον φόβο. Ελπίζω κάποια στιγμή να τη συναντήσω κι από κοντά»
Τι τον τράβηξε σε αυτό το έργο και πώς προσέγγισε τον ρόλο; «Δεν ξέρω ποτέ να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση - τουλάχιστον στην αρχή. Τώρα που πάμε για πρεμιέρα νομίζω πως καταλαβαίνω: ο ίδιος ο ήρωάς μου. Ενας άνθρωπος που ακολουθεί τον δρόμο του. Εύθραυστος όσο και τα όνειρά του, λοξός όπως και η “αγαπημένη του γιαγιούκα”, με μια τρυφερή καρδιά γεμάτη τραγούδια. Αυτός είναι ο Μιλού μου. Από τη Νάνα θα κυλήσει το μελάνι του Νταβίντ Λελέ-Ελό και χάρη στον Ελισσαίο Βλάχο και την υπέροχη ομάδα του αισθάνομαι ήδη πως βγαίνω διαφορετικός από την παράσταση. Ναι, η Νάνα Μούσχουρη έχει δίκιο: “Μετά από ένα θέαμα δεν είμαστε αυτοί που ήμασταν πριν”. Ελπίζω να το νιώσετε κι εσείς. Η μέθοδος είναι περίπου πάντα η ίδια: ψάχνοντας τον ρόλο, ψάχνω στην πραγματικότητά κάθε φορά τον ίδιο μου τον εαυτό».
Στο χρονικό πλαίσιο του έργου, τη δεκαετία του '80, η Νάνα Μούσχουρη μεσουρανεί στη Γαλλία και δισκογραφικά είναι ήδη αναγνωρισμένη καλλιτέχνις σε όλη την Ευρώπη. Μια πραγματική ντίβα της σκηνής, ένα είδωλο. Τι εκτίμησε περισσότερο σε εκείνη; «Το τσαγανό της -κόντρα στα εμπόδια και τα στερεότυπα που αντιμετώπισε στην εποχή της-, παράλληλα βέβαια με την ευγένειά της. Είναι ένας πολύ γοητευτικός συνδυασμός. Σπάνιος. Και βέβαια ο αβίαστος, σαν να αναπνέει, τρόπος της να τραγουδάει.
Η ιερότητα που εκπέμπει για την τέχνη της παρά τη μεγάλη διεθνή της επιτυχία. Απ’ όσο γνωρίζω, είναι πολύ χαρούμενη με την προοπτική της παράστασης. Αλλωστε, είναι πια πολύ φίλη με τον συγγραφέα. Εχω την αίσθηση ότι τον αγαπά όσο κι εκείνος. Αρα μόνο χαρά θα αισθάνεται. Μέσα από το έργο συντίθεται εξάλλου εκ νέου ο μύθος της με έναν τρόπο λυρικό και δραματουργικά άρτιο».
Εκείνος έχει μιλήσει μαζί της; «Μου τηλεφώνησε. Στην αρχή νόμιζα ότι μου έκαναν πλάκα. Τώρα που το σκέφτομαι, το τηλεφώνημά της με ενθάρρυνε, μου πήρε τον φόβο. Θα ήθελα να τη συναντήσω κι από κοντά. Ελπίζω πως κάποια στιγμή θα γίνει κι αυτό».
Η παράσταση θίγει πολλά θέματα. Την τέχνη, τη διαφορετικότητα, την ταραγμένη εφηβεία, τα όνειρα και την επιδραστικότητα. Είμαστε σε έναν καλύτερο δρόμο ως προς την αποδοχή της μοναδικότητας ή διαφορετικότητας; «Ζούμε τους πόνους της γέννας μιας νέας εποχής. Ναι, κάτι φαίνεται να αλλάζει, αλλά συχνά η επικαιρότητα μας υποδεικνύει πως ίσως έχουμε να πονέσουμε κι άλλο μέχρι να φτάσουμε στο σημείο να μη χρειάζεται καν να συζητάμε αυτά τα πράγματα. Τα δικαιώματα είναι αυτονόητα. Οφείλουν να είναι».
Η Τέχνη οφείλει να λειτουργεί διδακτικά. Μπορεί όμως να αφυπνίσει τις σκοτεινές συνειδήσεις μας; «Το ζήτημα της διαφορετικότητας είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα στη σύγχρονη κοινωνία. Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατία, όπως την ονειρευόμαστε, αν δεν σεβόμαστε την προσωπική ιστορία του άλλου. Για μένα έργα σαν του Νταβίντ Λελέ-Ελό χρησιμοποιούν τις ιστορίες των ανθρώπων ως όχημα για να μεταδώσουν αυτό το μήνυμα: της αποδοχής, της ενσυναίσθησης, της αγάπης, της ελευθερίας. Αυτό δεν σημαίνει και η ετυμολογία, ίσως, της πιο ένδοξης ελληνικής λέξης;» ◆
Info
Η παράσταση «Οταν μεγαλώσω, θα γίνω Νάνα Μούσχουρη» θα παρουσιαστεί στο Φεστιβάλ Θεατρικού Μονολόγου Ερμιόνης στις 8 Ιουλίου, στο Θέατρο Βράχων «Αννα Συνοδινού» στις 14 Ιουλίου και από τις αρχές Οκτωβρίου στο Θέατρο «Σταθμός».
