Ολοι θέλουν να δουν την Ακρόπολη από κοντά – 17.000 επισκέπτες κάθε μέρα – Οι κίνδυνοι του υπερτουρισμού

Εικοσιπέντε αιώνες μετά την οικοδόμησή του και σχεδόν 200 χρόνια αφότου άρχισε να προσελκύει τουρίστες, ο αρχαιολογικός χώρος της Ακρόπολης υιοθετεί νέες πολιτικές ελέγχου των επισκεπτών. Ο λόγος; Οι πρωτοφανείς ατελείωτες ουρές που σχηματίζονται πριν την είσοδο στο μνημείο και οι σκηνές παροξυσμού που διαδραματίζονται μεταξύ των περιηγητών και των υπεύθυνων φύλαξης του χώρου.

Η δραματική αύξηση της παραμονής των τουριστών στην Ελλάδα, μετά την πανδημία του Covid-19, δεν θα μπορούσε φυσικά να αφήσει ανεπηρέαστη και την Ακρόπολη, η οποία προσελκύει καθημερινά περισσότερους από 17.000 ανθρώπους - μια πεντακάθαρη αντανάκλαση του υπερτουρισμού που πλήττει την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Τον Ιούλιο, ο αριθμός των επισκεπτών αυξήθηκε κατά 70 τοις εκατό, σε σχέση με τον περασμένο μήνα, προξενώντας τεράστιες δυσκολίες στους φροντιστές, αλλά δίνοντας παράλληλα μια πικρή γεύση στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικών, για το τι πρόκειται να συμβεί αυτό το καλοκαίρι, αν δεν επιβληθούν άμεσα περιορισμοί.

Γιατί η Ακρόπολη είναι τόσο πολυσύχναστη;

Ο αριθμός των ταξιδιών έχει αρχίσει να αγγίζει όχι μόνο τα προ πανδημίας επίπεδα, αλλά να τα ξεπερνάει. Η απάντηση βρίσκεται μέσα σε αυτή την γενικότερη ανάγκη απόσταξης κάθε εμπειρίας, μετά τον αυτοπεριορισμό μας για 2,5 χρόνια και την έννοια του FOMO που κατακλύζει τα μυαλά μας – fear of missing out, είναι το φαινόμενο που παρατηρείται στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης και που δημιουργεί την αντίληψη ότι χάνουμε κάτι.

Η Ελλάδα, η χώρα που πάντοτε αποτελούσε έναν ιδανικό προορισμό για τους τουρίστες που θαυμάζουν την παρθένα της ομορφιά και την ιστορικότητά της, δεν θα μπορούσε να λείψει από αυτή την εξίσωση. Αυτό, σε συνδυασμό με την πρόωρη έναρξη της τουριστικής περιόδου, φαίνεται να έχει επιδεινώσει το ζήτημα. Η συμφόρηση στα Προπύλαια, την πύλη εισόδου στο ιερό, γίνεται κατά καιρούς τόσο έντονη που οι φρουροί ασφαλείας πρέπει να επέμβουν.

Η κατάσταση επιδεινώνεται όταν τα κρουαζιερόπλοια καταπλέουν στο λιμάνι του Πειραιά, με αποτέλεσμα την εισροή δύο, έως τριών χιλιάδων επιβατών και χρόνους αναμονής που ξεπερνούν τη μία ώρα. Ο Ιωάννης Μαυρικόπουλος, βετεράνος φύλακας στην Ακρόπολη, υπογράμμισε τη χρόνια έλλειψη προσωπικού στους αρχαιολογικούς χώρους σε όλη τη χώρα, ιδιαίτερα στα ελληνικά νησιά, όπου οι συνθήκες περιγράφονται ως «δραματικές».

Σύμφωνα με την αμερικανική Wall Street Journal, το πρόβλημα ωστόσο φαίνεται να παρατηρείται και από οργανισμούς του εξωτερικού, οι οποίοι αντιδρούν εντόνως για τα τεκταινόμενα. Συγκεκριμένα η World Heritage Watch, μια μη κυβερνητική οργάνωση που υποστηρίζει την UNESCO, εξέφρασε την ανησυχία της για το γεγονός ότι η Ακρόπολη δεν διαθέτει σχέδια διαχείρισης των επισκεπτών που απαιτούνται από τη Σύμβαση του ΟΗΕ για την Παγκόσμια Κληρονομιά, την οποία έχει υπογράψει η Ελλάδα. Ο Stephan Doempke, πρόεδρος του World Heritage Watch, τόνισε το μακροχρόνιο ζήτημα του υπερτουρισμού στον χώρο, δηλώνοντας ότι χωρίς σχέδιο διαχείρισης και κατανόηση του τρόπου χειρισμού των επισκεπτών, η Ακρόπολη, ένας παγκόσμιας σημασίας χώρος, βρίσκεται σε κίνδυνο.

Πώς αντιμετωπίζει η Ελλάδα τον υπερτουρισμό στην Ακρόπολη;

Ένα σύστημα χρονοθυρίδων, σημεία ταχείας εισόδου για οργανωμένα τουριστικά γκρουπ και ηλεκτρονική έκδοση εισιτηρίων είναι μεταξύ των μέτρων που σύμφωνα με τους υπεύθυνους θα συμβάλουν στην ανακούφιση της συμφόρησης των επισκεπτών. «Τα μέτρα θα εφαρμοστούν πλήρως μέχρι το τέλος του μήνα», ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα η υπουργός Πολιτισμού της χώρας, Λίνα Μενδώνη. «Οι επισκέψεις μόνο τον Ιούνιο και τις αρχές Ιουλίου αυξήθηκαν κατά 80% σε σύγκριση με το 2019», σημείωσε.

Με την Ελλάδα να βασίζεται στον τουρισμό για την αναζωογόνηση της οικονομίας της μετά τη δεκαετή κρίση χρέους, οι υπεύθυνοι ελπίζουν να ξεπεραστεί το ρεκόρ των 31,3 εκατομμυρίων αφίξεων που καταγράφηκε το 2019. Αυτή η ραγδαία αύξηση φέρνει στο φως βέβαια έναν γενικότερο προβληματισμό, με πολλούς να αναρωτιούνται αν η Ελλάδα μεταμορφώνεται σταδιακά σε έναν τεράστιο χώρο αναψυχής, ή αν θα παραμείνει μια χώρα βιώσιμη για τους κατοίκους της.