Η ζώνη του Λυκόφωτος: Το σίριαλ επιστημονικής φαντασίας που άλλαξε για πάντα την τηλεόραση

Η χαρακτηριστική μουσική αγωνίας ξεκινάει και η μπάσα, βαθιά φωνή του δημιουργού και οικοδεσπότη της σειράς, Rod Sterling προσφωνεί τους τίτλους αρχής τoυ The Twilight Zone (Η ζώνη του Λυκόφωτος), της σειράς τρόμου του 1950 που εγκαθίδρυσε τα θρίλερ στην τηλεόραση και που κάθε επεισόδιό της σχολίαζε την κοινωνική πραγματικότητα.

«Τώρα ταξιδεύετε σε μια άλλη διάσταση. Μια διάσταση όχι μόνο της όρασης και του ήχου, αλλά και του νου. Ένα ταξίδι σε μια θαυμαστή γη, τα όρια της οποίας είναι εκείνα της φαντασίας μας. Επόμενη στάση, η ζώνη του Λυκόφωτος». Έτσι ξεκινούσαν τα επεισόδια της σειράς που δημιούργησε κάποτε ο Rodman Edward Serling, o φοιτητής λογοτεχνίας και κειμενογράφος από το Binghamton της Νέας Υόρκης. Γιος ενός χασάπη που ήταν επίσης ερασιτέχνης εφευρέτης, ο Sterling βρέθηκε να εμπνέεται από τον συγγραφέα Hemingway και τον ραδιοφωνικό δραματουργό, Arch Oboler, του οποίου η εξαιρετικά ευρηματική σειρά τρόμου Lights Out που τον βοήθησε να οραματιστεί την δική του σειρά.

Ο Sterling δεν ήταν πρωτοπόρος στο είδος τρόμου, καθώς πολλοί πριν από αυτόν, ή παράλληλα, είχαν εντρυφήσει στα θρίλερ και τις σειρές μυστηρίου, με τον Orson Welles να φιλοξενεί τη δική του εκπομπή, Orson Welles' Great Mysteries, τον θρύλο του cult τρόμου William Castle ως παραγωγό του Ghost Story και τον μεγάλο Alfred Hitchcock να προηγείται όλων με το Alfred Hitchcock Presents. Αυτό ωστόσο, που έκανε το τρομαχτικό δημιούργημα του Sterling να ξεχωρίσει και να αποτελέσει ορόσημο μια ολόκληρης εποχής του 50 – έπαιζε στην τηλεόραση από το 1959 έως το 1964-, βρισκόταν στον μοναδικό τρόπο με τον οποίον διαφώτιζε τον θεατή του για την πραγματικότητα γύρω του και τον κατεύθυνε προς την κοινωνική δικαιοσύνη.

Ενώ οι ασπρόμαυροι χαρακτήρες του έρχονταν αντιμέτωποι με το άγνωστο και το παράξενο, η πλοκή των ιστοριών τους αμφισβητούσε παράλληλα τις πολιτικές και κοινωνικές πραγματικότητες της δεκαετίας του 50, τον Ψυχρό Πόλεμο, την απειλή του πυρηνικού αφανισμού, τις φυλετικές διακρίσεις, τον Μακαρθισμό, τον καταναλωτισμό και τη ρηχή κουλτούρα της ομορφιάς. Όλα τα παραπάνω έκαναν την σειρά να είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα cult δημιούργημα της αμερικανικής τηλεόρασης. Το The Twilight Zone έγινε ένα μοντέλο που αργότερα ακολούθησαν πολλοί - Masters of Horror, Νightmares and Dreamscapes: From The Stories of Stephen King, American Horror Story και το δυστοπικό Black Mirror. Ακριβώς όπως οι ιστορίες επιστημονικής φαντασίας της Ζώνης του Λυκόφωτος, η ανθολογία του Τσάρλι Μπρούκερ, Black Mirror, που συνεπαίρνει έως και σήμερα το κοινό παγκοσμίως, αποτελεί μια δυστοπική ματιά στη σχέση των ανθρώπων με την τεχνολογία και στα νέα τέρατα που μπορεί να προκύψουν από αυτήν.

Η ανατομία μιας σειράς
Ποτέ δεν υπήρξε πιο αποτελεσματικό ξεκίνημα της σκηνής από τις διαρκώς εξελισσόμενες αφηγήσεις του Serling και την απόκοσμη μελωδία του Marius Constant, που διήρκησαν και τις πέντε σεζόν που παιζόταν η σειρά στην αμερικανική τηλεόραση.
Για την αρχική σειρά ο Serling, αυτός ο παρασημοφορημένος βετεράνος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου που χρησιμοποίησε το G.I. Bill για να αποκτήσει εκπαίδευση στη λογοτεχνία και τη ραδιοτηλεόραση, έγραψε ή διασκεύασε 99 από τα 156 επεισόδια. Οι συγγραφείς ήταν δάσκαλοι του τρόμου και της επιστημονικής φαντασίας, όπως ο Richard Matheson (16 επεισόδια), ο Charles Beaumont (19 επεισόδια) και ο παλιός φίλος της The Post, Ray Bradbury. Οι σκηνοθέτες προέρχονταν από τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, συχνά διαθέτοντας βαρύ βιογραφικό ή λαμπρό μέλλον- ανάμεσά τους ήταν ονόματα όπως ο John Brahm (σκηνοθέτης κλασικών ταινιών όπως το The Lodger), ο Stuart Rosenberg (Cool Hand Luke) και ο Christian Nyby (The Thing from Another World). Αυτή η παράδοση των κορυφαίων ταλέντων συνεχίστηκε και στις μεταγενέστερες διασκευές της σειράς, με συγγραφείς όπως ο Harlan Ellison και σκηνοθέτες όπως ο Jordan Peele (Get Out), ο οποίος διευθύνει την τρέχουσα έκδοση της σειράς που προβάλλεται στο CBS.

Ο κατάλογος των ηθοποιών που έπαιξαν σε μεμονωμένα επεισόδια της αρχικής σειράς περιλάμβανε πολλούς διάσημους αστέρες του Χόλυγουντ. Ορισμένοι ήταν νέοι και άγνωστοι, ενώ άλλοι ήταν καθιερωμένοι εκείνη την εποχή, όπως οι Ron Howard, Carol Burnett, Robert Duvall, Charles Bronson, Dennis Hopper και Robert Redford μεταξύ άλλων. Αυτή η παράδοση συνεχίζεται και σήμερα, με καθιερωμένα ταλέντα όπως ο Tracy Morgan και ο Seth Rogen να εμφανίζονται στη σειρά επιστημονικής φαντασίας.

Πώς το The Twilight Zone αντικατόπτριζε την κοινωνία;

Μια σημαντική πτυχή της Ζώνης του Λυκόφωτος - και ένας από τους λόγους για τους οποίους εξακολουθεί να έχει τόσο μεγάλη απήχηση - είναι ότι δεν προσπαθούσε να ωραιοποιήσει τη σκληρή πραγματικότητα της κοινωνίας. Κάθε επεισόδιο στρέφεται γύρω από μια ουσιαστική αλήθεια για την ανθρωπότητα. Ενώ αρκετές ιστορίες τελείωναν με μια χαρούμενη νότα, εξίσου πολλές τελείωναν με το πιο πιθανό αποτέλεσμα: πόνο και δυστυχία. Βγαίνοντας από την ίδια εποχή με το The Addams Family, το The Mary Tyler Moore Show και άλλες αισιόδοξες κωμικές σειρές, το The Twilight Zone ήταν συγκλονιστικά μουντό λόγω του μηνύματός του ότι οι άνθρωποι δεν ακολουθούν τις καλύτερες πτυχές της φύσης τους. Αυτός ο ρεαλισμός εξακολουθεί να έχει απήχηση στους τηλεθεατές μέχρι σήμερα.

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο η Ζώνη του Λυκόφωτος ξεχωρίζει, έγκειται στο γεγονός ότι η σειρά γράφτηκε σε μια εποχή που χαρακτηριζόταν από μεγαλύτερους βαθμούς ηθικής ασάφειας στην Αμερική - μια εποχή που δεν εξαρτιόταν από την κομματική πολιτική για να πάρει κανείς τις ηθικές του αποφάσεις. Η ίδια σειρά που σατίριζε τον δεξιό φασισμό και τον ρατσισμό, είχε μια σειρά από επεισόδια όπου ο Σατανάς και οι άγγελοι απεικονίζονταν ως πλήρως κακοί ή καλοί. Επιτρέποντας σε κάθε θέμα να είναι το δικό του (μερικές φορές κυριολεκτικά) τέρας, το δημιούργημα του Serling έγινε -σε μεγάλο βαθμό- ένα αβλαβές παράδειγμα ελεύθερου λόγου που δεν έκανε ενεργά προπαγάνδα. Ανέλαβε να δείξει τον κόσμο όπως ήταν σε όλη του τη βρώμικη, υποβαθμισμένη και απελπιστική δόξα. Αυτό έκανε την εκπομπή να περιέχει μια ασυνήθιστα μεγάλη ποσότητα αλήθειας, η οποία προβαλλόταν μαζικά.

Ο στόχος του Σέρλινγκ ήταν επίσης αληθινός. Ο ίδιος ήθελε να αφηγηθεί συγκεκριμένα είδη ιστοριών τυλιγμένα σε ένα πακέτο τρόμου που τα έκανε ελκυστικά για τις μάζες και τα κατάφερε. Δυστυχώς, μερικά από τα πράγματα για τα οποία ο Σέρλινγκ και οι άλλοι συγγραφείς προσπάθησαν να μας προειδοποιήσουν μέσα από την σειρά τους, υπάρχουν ακόμη στην κουλτούρα μας. Οι άνθρωποι εξακολουθούν να είναι καχύποπτοι απέναντι στους γείτονές τους, οι διαφορές δεν γιορτάζονται πάντα και εξακολουθούμε να ζούμε σε μια άκρως υπερκαταναλωτική κοινωνία. Ίσως αυτός είναι ο λόγος που η σειρά συνεχίζει να αποτελεί πολιτισμικό ορόσημο, εμπνέει ορδές δημιουργών και αγγίζει τους τηλεθεατές κάθε γενιάς.

Ειδήσεις σήμερα:

Στους 38 βαθμούς σήμερα ο υδράργυρος - Πού αναμένονται τοπικές βροχές

Σοβαρό τροχαίο στη Βούλα – Ένας νεκρός και μία τραυματίας

Το Κάστρο Διδυμοτείχου αποκαθίσταται και αναδεικνύεται από το Υπουργείο Πολιτισμού