Βρετανικό Μουσείο: «Φέρτε πίσω τα κλεμμένα» φωνάζουν Νιγηρία και Κίνα - Η στάση της Ελλάδας

Πληθαίνουν και δυναμώνουν οι φωνές, από διάφορες γωνιές του πλανήτη, που ζητούν επιτακτικά από το Βρετανικό Μουσείο  να επιστρέψει στις χώρες προέλευσής τους τα παρανόμως αποκτηθέντα πολιτιστικά αγαθά που φιλοξενεί στις συλλογές του μετά την αποκάλυψη της κλοπής περίπου 2000 πολύτιμων αντικειμένων από τις αποθήκες του. Δεν είναι εξάλλου μόνον η Ελλάδα που διεκδικεί επί δεκαετίες τα Γλυπτά του Παρθενώνα αλλά και αρκετές ακόμη χώρες όπως η Νιγηρία και η Κίνα ανεκτίμητοι πολιτιστικοί θησαυροί των οποίων βρίσκονται «αιχμάλωτοι» στο μεγάλο μουσείο του Λονδίνου η αξιοπιστία του οποία έχει πλέον κλονιστεί σημαντικά.

«Είναι σοκαριστικό να ακούς ότι οι χώρες και τα μουσεία που μας έλεγαν ότι τα Μπρούτζινα του Μπενίν δεν θα ήταν ασφαλή στη Νιγηρία, έχουν κλοπές να συμβαίνουν εκεί» δήλωσε εμφατικά ο Διευθυντής της Εθνικής Επιτροπής Μουσείων και Μνημείων της Νιγηρίας Abba Isa Tijani προσθέτοντας με νόημα: « Αποτελούν αντικείμενο λεηλασίας. Μεταφέρθηκαν παράνομα από τη χώρα. Πρόκειται για κλεμμένα αντικείμενα και πρέπει να επιστραφούν στη Νιγηρία στις κοινότητες στις οποίες ανήκουν».

Ο κ. Tijani μάλιστα προανήγγειλε επίσημη παρέμβαση του υπουργού Πολιτισμού της χώρας ο οποίος θα απαιτήσει, μέσω επιστολής, τον άμεσο επαναπατρισμό των Μπρούτζινων του Μπενίν.

Τα Μπρούτζινα του Μπενίν, κορυφαία δείγματα καλλιτεχνικής δημιουργίας, είναι περίτεχνες μπρούτζινες πλάκες που χρονολογούνται από τον 13ο έως τον 16ο αιώνα. Το 1897, τα μπρούτζινα και ορειχάλκινα γλυπτά, εκλάπησαν από ένοπλες βρετανικές δυνάμεις, που λεηλάτησαν την πόλη του Μπενίν, σε επίθεση-απάντηση για μια εμπορική διαμάχη και εν συνεχεία πωλήθηκαν στο Λονδίνο, από τον στρατό, για να πληρώσει τα έξοδα της πολεμικής εκστρατείας.

Trend στα κινεζικά social media το σύνθημα «Επιστρέψτε τα αντικείμενα στον ιδιοκτήτη τους»

Τεράστιο θέμα έχει γίνει και στην Κίνα με τον επαναπατρισμό πολιτιστικών αγαθών από το Βρετανικό Μουσείο, μετά το πρόσφατο σκάνδαλο των κλοπών. Στο σημερινό κεντρικό άρθρο της, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Global Times επισημαίνει πως ο μακροχρόνιος ισχυρισμός ότι τα ξένα πολιτιστικά αντικείμενα προστατεύονται καλύτερα στο Βρετανικό Μουσείο έχει πλέον καταρρεύσει ενώ η πλειοψηφία των κρατικών μέσων ενημέρωσης ζητούν την επιστροφή των αντικειμένων της κινεζικής πολιτιστικής κληρονομιάς χωρίς κανένα απολύτως αντάλλαγμα.

«Ζητάμε επίσημα από το Βρετανικό Μουσείο να επιστρέψει δωρεάν στην Κίνα όλα τα κινεζικά πολιτιστικά κειμήλια που αποκτήθηκαν μέσω ακατάλληλων καναλιών» αναφέρει στο σημερινό της editorial η Global Times και καλεί το Βρετανικό Μουσείο να σταματήσει επιτέλους την παρατεταμένη επιπόλαια στάση του.

Στο ίδιο δημοσίευμα το Ηνωμένο Βασίλειο κατηγορείται για την «αιματοβαμμένη, άσχημη και επαίσχυντη αποικιακή ιστορία του» ενώ καλείται «να αποπληρώσει τα δικά του ιστορικά χρέη και να αναλάβει την πρωτοβουλία να έρθει σε επαφή και να συζητήσει με τις χώρες που έχουν υποφέρει από την αποικιακή του παραβίαση για τον τρόπο επιστροφής τα ιστορικά λάφυρα το συντομότερο δυνατό».

Αξίζει να σημειωθεί πως μέσα σε λίγες μόλις ώρες το χάσταγκ «Το Βρετανικό Μουσείο να επιστρέψει τις κινεζικές αρχαιότητες» έγινε Νο 1 trend στο δημοφιλέστερο μέσο κοινωνικής δικτύωσης της χώρας.

Το Βρετανικό Μουσείο κατέχει περίπου 23.000 πολύτιμα αντικείμενα από την Κίνα μεταξύ των οποίων και ο αφηγηματικός πίνακας, ζωγραφισμένος σε μετάξι, «Admonitions of the Instructress to the Court Ladies», ο οποίος χρονολογείται μεταξύ 400 και 700 μ.Χ. και θεωρείται ως ένα από τα κορυφαία αριστουργήματα του κινεζικού πολιτισμού. Η κινεζική συλλογή του Βρετανικού Μουσείου εκτείνεται από τη νεολιθική εποχή έως σήμερα και περιλαμβάνει μια μεγάλη γκάμα αντικειμένων.

Η ελληνική πλευρά, επισήμως τουλάχιστον, συνεχίζει να κρατά χαμηλούς τόνους καθώς από κυβερνητικής πλευράς δεν έχει γίνει καμία απολύτως επιθετική δήλωση εναντίον του Βρετανικού Μουσείου. Πλην της αρχικής, προ ημέρων αντίδρασης της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη η οποία χαρακτήρισε την υπόθεση των κλοπών «εξαιρετικά λυπηρή και σοβαρή» συμπληρώνοντας πως «το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού παρακολουθεί με πολύ μεγάλη προσοχή τηn εξέλιξή της» δεν έχει υπάρξει κάποιο άλλο σχόλιο. Η στάση αυτή μεταφράζεται από βρετανικά δημοσιεύματα ως ένδειξη της καλής πορείας των διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν πέρσι ανάμεσα στις δυο πλευρές για τον επαναπατρισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα, όλα αυτά όμως είναι μόνον εικασίες που δεν επιβεβαιώνονται.

Αντιθέτως η Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Δέσποινα Κουτσούμπα,ήτανμ πιο αιχμηρή, υπογραμμίζοντας πως ένα από βασικά επιχειρήματα των των Βρετανών έχει καταπέσει καθώς «δεν μπορούν πλέον να πουν, ότι η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά προστατεύεται περισσότερο στο Βρετανικό Μουσείο»

Είναι σαφές πάντως πως μετά από τέτοιο φιάσκο οι εκπρόσωποι του Βρετανικού Μουσείου δεν θα μπορούν να εμφανίζονται, από δω και στο εξής, σε διαπραγματεύσεις από θέση ισχύος ούτε να εκφράζουν παράλογες απαιτήσεις ως ανταλλάγματα για την επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους.