Ενα βιβλίο-διαδρομή στη ζωή του Λ. Κύρκου στο Θέμα

Αυτή την εβδομάδα το Πρώτο Θέμα σας προσφέρει ένα βιβλίο-διαδρομή στη ζωή του προικισμένου ηγέτη της Αριστεράς μέσα από μία μοναδική βιογραφία της Νίτσας Λουλέ.

Αγνωστες πτυχές από τη ζωή του πολιτικού άνδρα και σημαντικές μαρτυρίες περιλαμβάνονται στη βιογραφία της Νίτσας Λουλέ που ρίχνει φως σε διάφορες πτυχές της ιστορίας του τόπου μας.

Ο Λεωνίδας Κύρκος γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1924. Γιος του -επίσης πολιτικού- Μιχάλη Κύρκου που καταγόταν από το Σαμάκοβο της Θράκης και της Ιωάννας Θαλασσινού που καταγόταν από το Ηράκλειο Κρήτης. Τρίτος γιος της οικογένειας, τελείωσε το Γυμνάσιο στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ και το 1943 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά λόγω των πολιτικών φρονημάτων και των διώξεων που υπέστη δεν ολοκλήρωσε ποτέ τις σπουδές του. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου συνελήφθη κατ' επανάληψη, ενώ το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο από το έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών. Αποφυλακίστηκε το 1953.

Το όνομά του είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την εφημερίδα "Αυγή", την οποία υπηρέτησε αρχικά ως συντάκτης -από το 1953-, για να οριστεί στη συνέχεια διευθυντής -την περίοδο 1959 - 1962- και αργότερα να γίνει εκδότης της την περίοδο 1962 - 1967. Ηγετικό στέλεχος της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ), μέλος της Διοικούσας Επιτροπής (από το 1957) και αργότερα της Εκτελεστικής Επιτροπής και της Γραμματείας της. Εξελέγη πρώτη φορά βουλευτής Ηρακλείου το 1961 και βουλευτής Αθηνών στις εκλογές του 1963 και του 1964. Στο 8ο Συνέδριο του ΚΚΕ (Αύγουστος 1961) εξελέγη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του.

Την περίοδο της δικτατορίας συνελήφθη ξανά και έμεινε έγκλειστος ώς τον Μάρτη του 1972. Με τη διάσπαση του ΚΚΕ -στη 12η ολομέλεια 1968- συντάχθηκε με την ανανεωτική πτέρυγα και έκτοτε υπήρξε ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ Εσ. Μετά την αποφυλάκισή του δούλεψε στην παράνομη οργάνωση του ΚΚΕ Εσ.

Στη διάρκεια της μεταπολίτευσης εξελέγη βουλευτής με την «Ενωμένη Αριστερά» το 1974, με τη «Συμμαχία» το 1977, καθώς και στις βουλευτικές εκλογές του 1985, ενώ το 1981 και το 1984 εκλέχθηκε ευρωβουλευτής - για να παραιτηθεί το 1985 υπέρ του Κώστα Φιλίνη. Διετέλεσε πρόεδρος του ΚΚΕ Εσ. και αργότερα της Ελληνικής Αριστεράς (ΕΑΡ). Πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου το 1989 και διετέλεσε γραμματέας του ώς το 1991. Στις εκλογές του Νοεμβρίου και του Ιουνίου του 1989 εξελέγη βουλευτής Α' Αθηνών και στις εκλογές του Απριλίου του 1990 βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης. Το 1993 παραιτήθηκε από όλα τα κομματικά αξιώματα, ενώ πέρυσι, το 2010, στήριξε και συνέβαλε στην ίδρυση της Δημοκρατικής Αριστεράς.

Ο Λεωνίδας Κύρκος συνέγραψε τα βιβλία: Ποια αριστερά; Μια συζήτηση με τους Πέτρο Καβάσαλη, Κώστα Σπυρόπουλο (Οδυσσέας 1987), Το αδιέξοδο βήμα του εθνικισμού. Σκέψεις για το Μακεδονικό (Θεμέλιο 1993), Ανατρεπτικά. Απέναντι στο χθες και το αύριο (Προσκήνιο 1995), Στιγμές από την προσωπική μου διαδρομή (Εστία 2007), Στιγμές ΙΙ (Εστία 2008), Στιγμές ΙΙΙ (Εστία 2009), Εκ Βαθέων (Επίκεντρο 2009).

Στο πλαίσιο των κομματικών εκδόσεων του ΚΚΕ Εσ. έχουν κυκλοφορήσει τα εξής έντυπα του Λ. Κύρκου: Δημοκρατική Συμμαχία (συλλογικό), (Παπαζήσης 1976), Το ΚΚΕ Εσ. και το αύριο της Ελλάδας. Για να βγούμε από την κρίση, για τη δημοκρατική αναγέννηση και τον σοσιαλισμό (ΚΟ.ΘΕ,Π., 1976), Το ΚΚΕεσ. και η Εθνική Αντίσταση. Αγόρευση στη Βουλή (ΚΚΕ Εσ. 1977), Λ. Κύρκος, Γρ. Γιάνναρος, Μ. Συριανού, Η ένταξή μας στην ΕΟΚ (Θεμέλιο 1978), Ποιος θέλει να δολοφονήσει το Πολυτεχνείο; Η ομιλία του Λεωνίδα Κύρκου στη Βουλή (22/11/1980) μετά την επίθεση των ΜΑΤ στην πορεία του Πολυτεχνείου (ΚΚΕ Εσ., 1980), ΕΟΚ, ΝΑΤΟ, Πολυτεχνείο. Τρεις παραλλαγές σε ένα θέμα, (Μόρφωση, 1981), Ο εκδημοκρατισμός της περιφερειακής μας πολιτικής στη διάσκεψη των περιφερειών της ΕΟΚ (Γραφείο Ευρωβουλής ΚΚΕ Εσ. 1983), κ.ά.

Ο Λεωνίδας Κύρκος παντρεύτηκε τη γιατρό Καλλισθένη Σμπαρούνη το 1952 και απέκτησαν δύο παιδιά, τον Μιχάλη και τον Μίλτο.