Θέατρο ΕΛΕΡ - Ελένη Ερήμου: Ανεβάζει το έργο του πολυβραβευμένου συγγραφέα Θοδωρή Καλλιφατίδη «Τιμάνδρα»
05.04.2024
06:56
Μια διαχρονική ματιά στη γυναίκα, τον έρωτα, τον πόλεμο, τη φιλοσοφία και την εξουσία
Το έργο «Τιμάνδρα» του Θοδωρή Καλλιφατίδη, του πολυβραβευμένου Έλληνα συγγραφέα που διαμένει μόνιμα στη Σουηδία, ανεβάζει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το Θέατρο ΕΛΕΡ - Ελένη Ερήμου (Φρυνίχου 10, Πλάκα), από τις 6 Απριλίου για λίγες μόνο παραστάσεις, σε σκηνοθεσία Χρύσας Καψούλη, με πρωταγωνίστριες τις Δήμητρα Χατούπη, Νάνα Παπαδάκη και Βάλια Παπαχρήστου.
Η παράσταση αντλεί τη θεματική της από μια εταίρα της αρχαιότητας και τη σχέση της με τον Αλκιβιάδη, όμως θίγει απόλυτα σύγχρονα ζητήματα, όπως ο έρωτας, ο πόλεμος, η εξουσία, αλλά και η γυναικεία σεξουαλικότητα φωτίζοντας με απρόσμενο τρόπο ακόμη και το πλατωνικό Σπήλαιο και άλλα θέματα που συνήθως αντιμετωπίζουμε με έναν συμβατικό τρόπο.
Οι τρεις γυναίκες που ενσαρκώνουν την Τιμάνδρα, σε διαφορετικές στιγμές της ζωής της, προσεγγίζουν το σώμα, τη σκέψη και τη συνείδησή της από μιαν άλλη οπτική, ώσπου να ενωθούν σε μια κοινή μοίρα και να διασχίσουν την ιστορία, αλλά και τον εαυτό τους.
Η «Τιμάνδρα» αποτελεί μια διαχρονική ματιά στη γυναίκα, τον έρωτα, τον πόλεμο, τη φιλοσοφία και την εξουσία. Το σώμα και η ευφυΐα της γυναίκας παίρνουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο και προσφέρουν ένα άλλο βλέμμα στην ιστορία, αυτή τη φορά, μέσα απ’ τα μάτια μιας εταίρας, της Τιμάνδρας, μητέρας της περίφημης Λαΐδας, ερωμένης του Αλκιβιάδη.
Το έργο ξιστορεί τη ζωή της ξεκινώντας από τρεις διαφορετικές αφετηρίες μες στον χρόνο. Κατά τη διάρκεια της πλοκής τους ξετυλίγεται ο πρώτος εμφύλιος σπαραγμός των Ελλήνων, η συναναστροφή της με μεγάλες προσωπικότητες της εποχής και, φυσικά, ο έρωτάς της με τον αντισυμβατικό Αλκιβιάδη.
Κομβικά ιστορικά γεγονότα, συγκρούσεις, απώλειες και προδοσίες την οδηγούν στην αφιλόξενη γη της Φρυγίας, καθώς τη δημοκρατία του Περικλή διαδέχεται η τυραννία και η Τιμάνδρα καλείται να αντιμετωπίσει τη μοίρα και τον ίδιο της τον εαυτό.
Η σκηνοθέτις της παράστασης Χρύσα Καψούλη σημειώνει: «Η πρώτη μου επαφή με την «Τιμάνδρα» του Θοδωρή Καλλιφατίδη ήταν όταν πήρα στα χέρια μου το κείμενο. Κι όσο προχωρούσε η δραματουργική επεξεργασία του κειμένου, μπορώ να πω ότι συγκινούμουν όλο και περισσότερο. Πρόκειται για ένα κείμενο που μιλάει για την μνήμη, τον θάνατο, αλλά και για την αθανασία. Θα έλεγε κανείς ότι τελικά είναι ένας τρόπος να μιλήσει σήμερα για την αρχαιότητα, την ιστορία, την φιλοσοφία και τον πόλεμο.
Η «Τιμάνδρα» αποτελεί ένα έργο βαθιά φιλοσοφικό, ιστορικό αλλά και υπαρξιακό ταυτόχρονα. Θίγει με ένα μοναδικό τρόπο ζητήματα όπως την ελευθερία, το νόημα της ζωής, την αλήθεια, τον έρωτα, τον πόλεμο, τον χρόνο, την ουσία, εν τέλει, της ίδιας της Ζωής, μέσα απ’ τα μάτια, όμως, μιας γυναίκας, η οποία διαπερνά τα όρια της εποχής της και φτάνει στο σήμερα ζωντανεύοντας κάθε πτυχή της σκέψης και των σύγχρονων προβληματισμών και αναζητήσεών μας.
Η εταίρα Τιμάνδρα μέσα από την συνεχή της πάλη για επιβίωση προσπαθεί να βρει τον εαυτό της και να τον τοποθετήσει στην κοινωνία, μια κοινωνία ανδροκρατούμενη, που δεν διαφέρει και τόσο πολύ από την σύγχρονη κοινωνία που ζούμε. Συνοδοιπόρος της, ο Αλκιβιάδης. Ο ευφυής Αθηναίος στρατηγός που αγαπήθηκε αλλά και μισήθηκε ταυτόχρονα όσο ποτέ κανείς άλλος στην ιστορία. Μέσα από αυτή την περιήγηση της Τιμάνδρας στο χρόνο και στον χώρο, παρατηρούμε τις σχέσεις που αναπτύσσει με τα πρόσωπα που διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα της. Πρόκειται για μια συνεχή μετατόπιση και μετακίνηση που δίνει την ευκαιρία στους θεατές να βιώσουν ιστορικά γεγονότα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια ιστορία. Η πραγματικότητα, η ιστορία, η φιλοσοφία αλλά και η μυθοπλασία συναντιούνται σε όλες τις στιγμές του έργου, προκαλώντας συνεχώς το ενδιαφέρον των θεατών.
Είναι μεγάλη πρόκληση να διαχειρίζεσαι το εύρος, από πολλές πλευρές, ενός κειμένου σαν κι αυτό. Προσπάθησα να αφουγκραστώ, με πολλή επιμονή, το κείμενο μέσα από την ροή της σκηνικής πράξης και μέρα με τη μέρα να το παρατηρώ να αναπτύσσεται και σιγά-σιγά να εγκαθίσταται μέσα από τα σώματα των ηθοποιών.»
Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης συγγραφέας του έχει βραβευτεί με σημαντικά διεθνή βραβεία, όπως το Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος, Βραβείο Σουηδικής Ακαδημίας, Βραβείο Τιμής της Στοκχόλμης, Ελληνικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, Χρυσό Μετάλλιο του Κύκλου των Καλών Τεχνών της Μαδρίτης κ.ά. Πρόσφατα βραβεύτηκε από την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας με το Βραβείο Πολιτισμού και Τεχνών της Διεθνούς Ένωσης «Αργώ» Δικτύου Ελλήνων των Βρυξελλών.
Ο νομπελίστας Μάριο Βάργκας Λιόσα έχει γράψει για τον συγγραφέα: «Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης έχει την ικανότητα να αφηγείται μια ιστορία με φυσικότητα, δηλαδή σαν να έχει εκτυλιχθεί αβίαστα, χωρίς να ασφυκτιά μέσα στον ψυχολογικό κατακλυσμό ενός ανθρώπου που στην πραγματικότητα αγωνίζεται να επιβιώσει».
Ημέρες και ώρες παραστάσεων
Παρασκευή, Σάββατο στις 21.00
Η παράσταση αντλεί τη θεματική της από μια εταίρα της αρχαιότητας και τη σχέση της με τον Αλκιβιάδη, όμως θίγει απόλυτα σύγχρονα ζητήματα, όπως ο έρωτας, ο πόλεμος, η εξουσία, αλλά και η γυναικεία σεξουαλικότητα φωτίζοντας με απρόσμενο τρόπο ακόμη και το πλατωνικό Σπήλαιο και άλλα θέματα που συνήθως αντιμετωπίζουμε με έναν συμβατικό τρόπο.
Οι τρεις γυναίκες που ενσαρκώνουν την Τιμάνδρα, σε διαφορετικές στιγμές της ζωής της, προσεγγίζουν το σώμα, τη σκέψη και τη συνείδησή της από μιαν άλλη οπτική, ώσπου να ενωθούν σε μια κοινή μοίρα και να διασχίσουν την ιστορία, αλλά και τον εαυτό τους.
Η «Τιμάνδρα» αποτελεί μια διαχρονική ματιά στη γυναίκα, τον έρωτα, τον πόλεμο, τη φιλοσοφία και την εξουσία. Το σώμα και η ευφυΐα της γυναίκας παίρνουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο και προσφέρουν ένα άλλο βλέμμα στην ιστορία, αυτή τη φορά, μέσα απ’ τα μάτια μιας εταίρας, της Τιμάνδρας, μητέρας της περίφημης Λαΐδας, ερωμένης του Αλκιβιάδη.
Το έργο ξιστορεί τη ζωή της ξεκινώντας από τρεις διαφορετικές αφετηρίες μες στον χρόνο. Κατά τη διάρκεια της πλοκής τους ξετυλίγεται ο πρώτος εμφύλιος σπαραγμός των Ελλήνων, η συναναστροφή της με μεγάλες προσωπικότητες της εποχής και, φυσικά, ο έρωτάς της με τον αντισυμβατικό Αλκιβιάδη.
Κομβικά ιστορικά γεγονότα, συγκρούσεις, απώλειες και προδοσίες την οδηγούν στην αφιλόξενη γη της Φρυγίας, καθώς τη δημοκρατία του Περικλή διαδέχεται η τυραννία και η Τιμάνδρα καλείται να αντιμετωπίσει τη μοίρα και τον ίδιο της τον εαυτό.
Η σκηνοθέτις της παράστασης Χρύσα Καψούλη σημειώνει: «Η πρώτη μου επαφή με την «Τιμάνδρα» του Θοδωρή Καλλιφατίδη ήταν όταν πήρα στα χέρια μου το κείμενο. Κι όσο προχωρούσε η δραματουργική επεξεργασία του κειμένου, μπορώ να πω ότι συγκινούμουν όλο και περισσότερο. Πρόκειται για ένα κείμενο που μιλάει για την μνήμη, τον θάνατο, αλλά και για την αθανασία. Θα έλεγε κανείς ότι τελικά είναι ένας τρόπος να μιλήσει σήμερα για την αρχαιότητα, την ιστορία, την φιλοσοφία και τον πόλεμο.
Η «Τιμάνδρα» αποτελεί ένα έργο βαθιά φιλοσοφικό, ιστορικό αλλά και υπαρξιακό ταυτόχρονα. Θίγει με ένα μοναδικό τρόπο ζητήματα όπως την ελευθερία, το νόημα της ζωής, την αλήθεια, τον έρωτα, τον πόλεμο, τον χρόνο, την ουσία, εν τέλει, της ίδιας της Ζωής, μέσα απ’ τα μάτια, όμως, μιας γυναίκας, η οποία διαπερνά τα όρια της εποχής της και φτάνει στο σήμερα ζωντανεύοντας κάθε πτυχή της σκέψης και των σύγχρονων προβληματισμών και αναζητήσεών μας.
Η εταίρα Τιμάνδρα μέσα από την συνεχή της πάλη για επιβίωση προσπαθεί να βρει τον εαυτό της και να τον τοποθετήσει στην κοινωνία, μια κοινωνία ανδροκρατούμενη, που δεν διαφέρει και τόσο πολύ από την σύγχρονη κοινωνία που ζούμε. Συνοδοιπόρος της, ο Αλκιβιάδης. Ο ευφυής Αθηναίος στρατηγός που αγαπήθηκε αλλά και μισήθηκε ταυτόχρονα όσο ποτέ κανείς άλλος στην ιστορία. Μέσα από αυτή την περιήγηση της Τιμάνδρας στο χρόνο και στον χώρο, παρατηρούμε τις σχέσεις που αναπτύσσει με τα πρόσωπα που διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα της. Πρόκειται για μια συνεχή μετατόπιση και μετακίνηση που δίνει την ευκαιρία στους θεατές να βιώσουν ιστορικά γεγονότα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια ιστορία. Η πραγματικότητα, η ιστορία, η φιλοσοφία αλλά και η μυθοπλασία συναντιούνται σε όλες τις στιγμές του έργου, προκαλώντας συνεχώς το ενδιαφέρον των θεατών.
Είναι μεγάλη πρόκληση να διαχειρίζεσαι το εύρος, από πολλές πλευρές, ενός κειμένου σαν κι αυτό. Προσπάθησα να αφουγκραστώ, με πολλή επιμονή, το κείμενο μέσα από την ροή της σκηνικής πράξης και μέρα με τη μέρα να το παρατηρώ να αναπτύσσεται και σιγά-σιγά να εγκαθίσταται μέσα από τα σώματα των ηθοποιών.»
Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης συγγραφέας του έχει βραβευτεί με σημαντικά διεθνή βραβεία, όπως το Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος, Βραβείο Σουηδικής Ακαδημίας, Βραβείο Τιμής της Στοκχόλμης, Ελληνικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, Χρυσό Μετάλλιο του Κύκλου των Καλών Τεχνών της Μαδρίτης κ.ά. Πρόσφατα βραβεύτηκε από την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας με το Βραβείο Πολιτισμού και Τεχνών της Διεθνούς Ένωσης «Αργώ» Δικτύου Ελλήνων των Βρυξελλών.
Ο νομπελίστας Μάριο Βάργκας Λιόσα έχει γράψει για τον συγγραφέα: «Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης έχει την ικανότητα να αφηγείται μια ιστορία με φυσικότητα, δηλαδή σαν να έχει εκτυλιχθεί αβίαστα, χωρίς να ασφυκτιά μέσα στον ψυχολογικό κατακλυσμό ενός ανθρώπου που στην πραγματικότητα αγωνίζεται να επιβιώσει».
Ημέρες και ώρες παραστάσεων
Παρασκευή, Σάββατο στις 21.00
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr