Ιόλη Ανδρεάδη: Στη Νέα Υόρκη ταξιδεύει η παράστασή της «The Cenci family»

Το ελληνικό θέατρο ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη με την παρουσίαση του έργου, στις 2, 3 και 4 Μαΐου, του έργου της Ιόλης Ανδρεάδη και του Άρη Ασπρούλη «The Cenci family», στο The Tank Theater του Μανχάταν. Αυτή είναι η πέμπτη παρουσία της Ελληνίδας σκηνοθέτιδας στο φημισμένο αμερικανικό θέατρο.

Το ««The Cenci family» είναι ένα νέο ελληνικό θεατρικό έργο, γραμμένο το 2015 και εμπνευσμένο από το ρηξικέλευθο πνεύμα του Αντονέν Αρτώ και την πραγματική ιστορία της πρώτης γυναίκας που τσάκισε την πατριαρχεία και δολοφονήθηκε για αυτό.

Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης το 2015 και στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης το 2022, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές. Στο νέο αυτό ανέβασμα, που δημιουργήθηκε αποκλειστικά για το The Tank Theater, το καστ αποτελούν η Κωνσταντίνα Τάκαλου, η Ιφιγένεια Καραμήτρου και ο Θάνος Κόνιαρης.

Ρώμη, 1599. Ο Κόμης Τσέντσι είναι ο πλουσιότερος άντρας της εποχής. Είναι έξυπνος, ασεβής και κυνικός. Είρωνας και σκωπτικός. Οι φήμες για εκείνον οργιάζουν. Λέγεται, πως οι φρίκες του δεν έχουν προηγούμενο και πως οι ορέξεις του, παρά την ηλικία του, δεν γνώρισαν ακόμη το μέτρο. Ένα βράδυ, ο Τσέντσι δέχεται μια απρόσμενη επίσκεψη. Στο Μέγαρό του καταφτάνει ο απεσταλμένος διαπραγματευτής του Πάπα, Σινιόρ Καμίλο. Ο Κόμης δυσκολεύεται να βρει το καλό στις προθέσεις του απρόσκλητου επισκέπτη και η βροχή που τον συνοδεύει δεν μοιάζει με αγαθό οιωνό. Ο Σινιόρ Καμίλο, συμβουλεύει τον Τσέντσι, πως αν επιθυμεί να παραμείνουν άγνωστα τα μέχρι τώρα εγκλήματά του, οφείλει άμεσα να παραχωρήσει στο Βατικανό το ένα τρίτο της περιουσίας του. Ο γέρο-Τσέντσι, παρά τις αντιρρήσεις του, έκπληκτος από την πρόταση της Ιεράς Εξέτασης να φιμωθεί με τον ίδιο του τον χρυσό, αποφασίζει να συνθηκολογήσει. Στο όνομα, όμως, αυτής της συνθηκολόγησης -και αφού το χρυσάφι που παραχωρεί μοιάζει αρκετό για μερικά εγκλήματα ακόμα- σχεδιάζει το ανομολόγητο: ένα τεράστιο όργιο, όπου θα σκοτώσει τους δυο του γιους και θα σπιλώσει την τιμή της μονάκριβης κόρης του, της Βεατρίκης Η ατιμασμένη κόρη του είναι και η μόνη σε ολόκληρη τη Ρώμη που έχει το θάρρος να τον εκδικηθεί για τα ανομήματά του. Η πατριαρχεία, όμως, είναι μια εξουσία χωρίς δικαιοσύνη και επιστρέφεται σ’ όποιον την πολεμά. Το ικρίωμα που την περιμένει είναι ζεστό. Και η ιστορία είναι πραγματική.

Η «Οικογένεια Τσέντσι» γράφτηκε την άνοιξη του 2015 από την Ιόλη Ανδρεάδη και τον Άρη Ασπρούλη. Είναι ένα νέο θεατρικό έργο που εμπνέεται από την πραγματική ιστορία της οικογένειας Τσέντσι, τους «Τσέντσι» του Αντωνέν Αρτώ και το ομώνυμο χρονογράφημα του Σταντάλ. Το έργο αποπειράται να παρουσιάσει ένα γεγονός του 16ου αιώνα στο σήμερα, με έναν τρόπο διαμεσολαβημένο και χωροταξικά περιορισμένο, τοποθετώντας τους ήρωες εγκλωβισμένους σε μια ιδεατή βιτρίνα, η οποία τους προσδίδει κύρος, αλλά τους αφαιρεί κάθε διέξοδο φυγής.

Οι Τσέντσι (Les Cenci) του Αρτώ αποτέλεσαν έργο-ορόσημο για το λεγόμενο «Θέατρο της Σκληρότητας» και το κείμενό του θεωρήθηκε υψηλής δραματουργικής δύναμης και μεγάλης επιρροής σε πολλαπλά πεδία και κινήματα των τεχνών του 20ου αιώνα. Στο πρώτο ανέβασμα του έργου, το οποίο πραγματοποιήθηκε από τον Αρτώ στις 7 Μαΐου του 1935, η παράσταση κρίθηκε ως αποτυχία από κοινό και κριτικούς κι έμεινε στην σκηνή μόνο για 17 βράδια. Τον ρόλο του Κόμητα Τσέντσι ερμήνευε ο ίδιος ο Αρτώ, ο οποίος μετά την οικονομική καταστροφή του εγχειρήματος απογοητεύτηκε τόσο που αποφάσισε πως δε θα ξανασκηνοθετήσει για το θέατρο ποτέ.

Τα πάθη της οικογένειας των Τσέντσι, τα φρικαλέα εγκλήματα του Κόμη Τσέντσι και η γενναία και τραγική αυτοθυσία της 16χρονης Βεατρίκης, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για κορυφαίους ποιητές, στοχαστές και ζωγράφους όπως ο Σέλλεϋ, ο Σταντάλ, ο Μοράβια, ο Αρτώ και η Αρτεμισία Τζεντιλέσκι.

Η «Οικογένεια Τσέντσι» αποτελεί μέρος της τριλογίας θεατρικών έργων των συγγραφέων Ιόλης Ανδρεάδη και Άρη Ασπρούλη με τίτλο «The Artaud Trilogy», τα οποία εμπνέονται από τη σκέψη, τη ζωή, το έργο και την προσωπικότητα του σπουδαίου καλλιτέχνη, μεταρρυθμιστή και διανοητή, με την ελληνική καταγωγή, Αντονέν Αρτώ. Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης το 2015 και ύστερα στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης το 2022, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές. Κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από την Κάπα Εκδοτική σε πρόλογο της ποιήτριας Γλυκερίας Μπασδέκη.

Το ανέβασμα της παράστασης στη Νέα Υόρκη πραγματοποιείται με την ευγενική χορηγία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια και υπό την αιγίδα του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη.