Μνήμες από την θρυλική «Οδό Ονείρων» του Μάνου Χατζιδάκι, ανέσυρε ο θάνατος της Νίκης Λεμπέση, που έφυγε χθες από τη ζωή σε ηλικία 90 ετών, καθώς το όνομά της συνδέθηκε άρρηκτα με το τραγούδι «Αδελφές Τατά» που ερμήνευσε στην ιστορική μουσικοθεατρική παράσταση μαζί με την Μάρω Κοντού, τηv Ζωή Φυτούση και την Σούλα Μπάστα.
Κλείσιμο
Η «Οδός Ονείρων», όμως, που ανέβηκε ένα καλοκαιρινό βράδυ του Ιουνίου του 1962, στο θέατρο Μετροπόλιταν, άφησε εποχή ως η παράσταση που έφερε στην ίδια σκηνή σπουδαίους καλλιτέχνες με νέα ταλέντα και «γέννησε» κάποιες από τις ωραιότερες μελωδίες που έχουν γραφτεί ποτέ, τραγούδια που συνεχίζουν να μαγεύουν και να συγκινούν μέχρι σήμερα, 62 ολόκληρα χρόνια μετά την πρώτη τους παρουσίαση.
Ο Μάνος Χατζιδάκις και οι συντελεστές της ιστορικής παράστασης
Από καιρό ο Μάνος Χατζιδάκις, βραβευμένος ήδη με Όσκαρ για τη μουσική του στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή», είχε ονειρευτεί να ανεβάσει μια παράσταση που να ανανεώνει το είδος της επιθεώρησης, ένα μουσικό θέαμα διαφορετικό και πρωτότυπο που να συνδέσει τη μουσική, τον λόγο και τον χορό και να συγκεντρώνει στους κόλπους του την αφρόκρεμα του ελληνικού θεάματα δίνοντας, παράλληλα, βήμα σε νέους ταλαντούχους καλλιτέχνες.
«Γεια σας. Ήρθα για να σας δείξω ο ίδιος την Οδό Ονείρων. Δεν ξεχωρίζει. Είναι ένας δρόμος σαν όλους τους άλλους δρόμους της Αθήνας. Είναι ας πούμε – ο δρόμος που κατοικούμε. Μικρός, ασήμαντος, λυπημένος, τυραννικός, μα κι απέραντα ευγενικός. Έχει πολύ χώμα, πολλά παιδιά πολλές μητέρες και πολύ σιωπή. Κι όλα σκεπασμένα από έναν τρυφερό μα κι αβάστακτο ουρανό. Εδώ σ’αυτόν τον δρόμο γεννιόνται και πεθαίνουν τα όνειρα τόσων παιδιών ίσαμε τη στιγμή που η αναπνοή τους θα ενωθεί με τ’ανοιξιάτικο αεράκι του επιταφίου και θα χαθεί. Όμως την νύχτα δεν τους πιάνει ο ύπνος. Κι όταν δεν ονειρεύονται, τραγουδούν»: Με αυτά τα λόγια υποδεχόταν ο Μάνος Χατζιδάκις το κοινό της παράστασης ενώ την ίδια στιγμή έπαιζε η υπέροχη μουσική που ο ίδιος είχε συνθέσει ειδικά γι’ αυτόν τον σκοπό.
Κι έπειτα τα φώτα χαμήλωναν και ολόκληρο το θέατρο μεταμορφωνόταν σε μια φτωχική γειτονιά της Αθήνας όπου ένας φωτογράφος, τον οποίον υποδυόταν ο Δημήτρης Χορν, παρουσίαζε, έναν - έναν τους ανθρώπους της, τους οποίους θα βοηθούσε να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Η παρουσία του Χορν στην παράσταση ήταν καταλυτική ενώ, εκτός των άλλων ερμήνευε το τραγούδι σήμα – κατατεθέν του «Ηθοποιός σημαίνει φως» αλλά και το μελωδικό και συγκινητικό «Πάρτι» μια από τις ωραιότερες μελωδίες που έγραψε ποτέ ο Μάνος Χατζιδάκις.
Η μουσική, εξάλλου, η οποία παιζόταν ζωντανά, διαδραμάτιζε πρωταγωνιστικό ρόλο στην «Οδό Ονείρων» αποτυπώνοντας μοναδικά τα συναισθήματα των κατοίκων της. Στίχους στα τραγούδια είχαν γράψει μεταξύ άλλων ο Αλέξης Σολωμός, ο οποίος είχε κάνει και τη σκηνοθεσία της παράστασης, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης αλλά και ο Νίκος Γκάτσος, τα εντυπωσιακά σκηνικά υπέγραφε ο Μίνως Αργυράκης ενώ εκτός από την Δημήτρη Χορν στην παράσταση συμμετείχαν επίσης η Ρένα Βλαχοπούλου, η Μάρω Κοντού, η Ζωή Φυτούση και οι νεαροί τότε Λάκης Παπάς και Γιώργος Μαρίνος που ερμήνευε εξαιρετικά το εναρκτήριο τραγούδι της παράστασης, το «Όνειρο παιδιών της γειτονιάς».
Ο Γιώργος Μαρίνος
Κατά τη διάρκεια της παράστασης ακούγονταν κι άλλα τραγούδια και ορχηστρικά θέματα του Μάνου Χατζιδάκι, όπως η «Μαύρη Φορν» με ερμηνεύτρια την Μάρω Κοντού, το «Έφυγε το Τρένο» με την Ζωή Φυτούση, το υπέροχο μουσικό θέμα «Άστρο της Ανατολής» κ.α.
Η πρεμιέρα της είχε αποτελέσει σημαντικό καλλιτεχνικό γεγονός της εποχής και προσέλκυσε πλήθος υψηλών προσκεκλημένων με πρώτο και καλύτερο τον τότε πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή ο οποίος συνδεόταν με στενή φιλία τόσο με τον Χατζιδάκι όσο και με τον Χορν.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον Δημήτρη Χορν στην πρεμιέρα της παράστασης
Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, μάλιστα, είχαν περάσει από τη σκηνήςτης «Όμορφης Πόλης», ως προσκεκλημένοι καλλιτέχνες, η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Νάνα Μούσχουρη, ο Ευγένιος Σπαθάρης κ.α.
Ο Μάνος Χατζιδάκις ανάμεσα στις πρωταγωνίστριες της «Όμορφης Πόλης» Μάρω Κοντού και Ρένα Βλαχοπούλου
Την ίδια ακριβώς περίοδο, στον ίδιο δρόμο, λίγα μόλις μέτρα μόλις παρακάτω, στο Θέατρο Παρκ, ο Μίκης Θεοδωράκης παρουσίαζε την δική του, επίσης επιθεωρησιακή, μουσική παράσταση «Όμορφη Πόλη» ανεβάζοντας το θερμόμετρο του συναγωνισμού ανάμεσα στους δύο σπουδαιότερους συνθέτες που γέννησε αυτός ο τόπος.
Οι κριτικές της εποχής δεν ήταν διθυραμβικές για την «Όμορφη Πόλη». Για όσους την παρακολούθησαν, όμως, εκείνο το καλοκαίρι, έγινε μια αξέχαστη ανάμνηση.
