Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Φέρνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα έργα της πρωτοπόρου Cindy Sherman
29.05.202418:56
Τι περιλαμβάνει η έκθεση που ανοίγει τις πύλες της στις 30 Μαΐου - Δείτε φωτογραφίες
Έργα της διάσημης μερικανίδας καλλιτέχνιδας Cindy Sherman παρουσιάζονται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μέσα από την έκθεση «Cindy Sherman at Cycladic: Πρώιμα έργα» που ανοίγει αύριο τις πύλες της στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνηςκαι θα διαρκέσει έως τις 4 Νοεμβρίου.
Η έκθεση αποκαλύπτει και επιχειρεί να αποδομήσει, ταυτόχρονα, τους ρόλους και τα στερεότυπα των γυναικών, θέτοντας ερωτήματα σχετικά με το πώς έχει εξελιχθεί η αναπαράσταση των γυναικών με την πάροδο του χρόνου, πώς έχουν αλλάξει οι κοινωνικές προσδοκίες καθώς και σχετικά με τον ρόλο της τέχνης στη διαμόρφωση ή την αμφισβήτηση των πολιτισμικών αντιλήψεων.
Ακροβατώντας αριστοτεχνικά ανάμεσα στην φωτογραφία και την περφόρμανς και αναλαμβάνοντας πολλαπλούς ρόλους, από μοντέλο, φωτογράφος και σκηνοθέτιδα μέχρι στυλίστρια, μακιγιέζ και κομμώτρια, η Cindy Sherman τάραξε τα εικαστικά νερά της δεκαετίας του ‘70 ασκώντας κριτική σε γυναικείες εικόνες και στερεότυπα από από την τηλεόραση, τον κινηματογράφο και τις διαφημίσεις, όπως η μοιραία γυναίκα, τα κορίτσια καριέρας, η νοικοκυρά, τα έργα της Sherman.
Τα περισσότερα από 100 έργα που περιλαμβάνει η έκθεση προέρχονται από την πρώιμη σειρά φωτογραφιών Untitled Film Stills (1977-1980), καθώς και από τις σειρές Rear Screen Projections (1980), Centerfolds (1981) και Color Studies (1981-1982).
Στην έκθεση παρουσιάζεται πλήρης η σειρά εβδομήντα ασπρόμαυρων φωτογραφιών Untitled Film Stills (1977-1980), την οποία η Sherman ξεκίνησε αμέσως μόλις μετακόμισε στη Νέα Υόρκη το 1977, σε ηλικία είκοσι τριών ετών. Αντλώντας έμπνευση από το Χόλιγουντ της δεκαετίας του 1950 και του 1960, τα φιλμ νουάρ, τις B movies και τις ταινίες του ανεξάρτητου ευρωπαϊκού κινηματογράφου, η Sherman δημιούργησε εικόνες που θυμίζουν το ύφος των λήψεων που χρησιμοποιούσαν τα κινηματογραφικά στούντιο για να διαφημίσουν τις ταινίες τους. Οι εικόνες αυτές παραπέμπουν σε συγκεκριμένους τύπους χαρακτήρων και αποτέλεσαν αφετηρία συζήτησης για τους ρόλους των φύλων, τον φεμινισμό και την αναπαράσταση, ενώ παράλληλα παραμένουν σκοπίμως διφορούμενες και ανοιχτές σε διαφορετικές ερμηνείες.
Το 1980 η Sherman στράφηκε στην έγχρωμη φωτογραφία δημιουργώντας τη σειρά που είναι γνωστή ως Rear Screen Projections (1980). Στα έργα αυτά, για τα οποία πόζαρε μπροστά σε τοποθεσίες που προβάλλονταν σε μεγάλη οθόνη, εφάρμοσε την τεχνική που χρησιμοποιούσε συχνά ο Άλφρεντ Χίτσκοκ. Η τεχνική αυτή της προσέφερε μεγαλύτερο έλεγχο επί του τελικού αποτελέσματος, συνεχίζοντας έτσι τον καλλιτεχνικό της διάλογο με τον κινηματογράφο. Οι συγκεκριμένες φωτογραφίες δημιουργήθηκαν εξολοκλήρου στο στούντιο με την ίδια να συνεχίζει να έχει τον ρόλο του μοντέλου και παρουσιάζουν έντονα το στοιχείο του τεχνάσματος, θολώνοντας τα όρια της πραγματικότητας και αφήνοντας την αφήγηση των σκηνών σκόπιμα ασαφή.
Ένα χρόνο αργότερα, το περιοδικό τέχνης Artforum, ανέθεσε στη Sherman να δημιουργήσει νέες εικόνες – πρόσκληση που οδήγησaν στη σειρά φωτογραφιών Centerfolds (1981). Με ξεκάθαρες αναφορές σε ερωτικές εικόνες που συνήθως συναντούσε κανείς σε ανδρικά περιοδικά της εποχής, η Sherman αμφισβήτησε το διαδεδομένο τρόπο κατανάλωσης εικόνων, ειδικά όσων απεικονίζουν γυναίκες, εστιάζοντας στην ηδονοβλεπτική ματιά του θεατή. Το περιοδικό δεν δημοσίευσε ποτέ τις συγκεκριμένες φωτογραφίες από φόβο για τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης. Οι φωτογραφίες αυτές όμως, αποτελούν μία από τις πιο γνωστές σειρές έργων της Sherman.
Η σειρά Color Studies (1981-1982), τέλος, περιλαμβάνει κάθετα έργα μεγάλης κλίμακας, στα οποία γίνεται εμφανής ο πειραματισμός της Sherman με το χρώμα και τη σκιά. Σε αυτή τη σειρά, η Sherman συνεχίζει να φωτογραφίζει τον εαυτό της κοιτάζοντας απευθείας τον φωτογραφικό φακό και κατ' επέκταση τον θεατή. Πρόκειται, και σε αυτή την περίπτωση, για επινοημένες εικόνες που φέρνουν σε πρώτο πλάνο τα εύθραυστα όρια ανάμεσα στο τι είναι πραγματικό και τι τεχνητό, καλύπτοντας και αποκαλύπτοντας τα θέματα των λήψεων μέσω της σκιάς και του φωτός.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης Cindy Sherman at Cycladic: Πρώιμα έργα θα προβάλλεται εικοσάλεπτο απόσπασμα για τη Cindy Sherman από την ταινία με τίτλο Transformation, μια παραγωγή του Art21 του 2009. Πρόκειται για μια ανασκόπηση επιλεγμένων έργων της Sherman και της δημιουργικής διαδικασίας που ακολουθεί για περισσότερα από σαράντα χρόνια.