«Προμηθέας Λυόμενος»: Ο χαμένος πίνακας εκτίθεται για πρώτη φορά στο Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου
15.10.202416:04
Είχε παραγγελθεί από τον Γεώργιο Α΄της Ελλάδας και βρέθηκε στο Τατόι
Ένας πίνακας που συμβολίζει την ελευθερία και της αντίστασης απέναντι στην καταπίεση, ο «Προμηθέας Λυόμενος» του Bloch, που κοσμούσε επί σειρά ετών τα παλαιά Ανάκτορα στην Αθήνα, θεωρούνταν χαμένος και βρέθηκε κατά την διάρκεια των έργων στο Τατόι, βλέπει ξανά στο φως, μετά από δεκαετίες, καθώς εκτίθεται στο Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου μαζί με άλλα έργα του ίδιου καλλιτέχνη με την προοπτική, στο άμεσο μέλλον, να ενσωματωθεί στη μόνιμη έκθεση της συλλογής του πρώην βασιλικού κτήματος Τατοΐου.
Το έργο έχει ως θέμα τον μύθο του Προμηθέα. Συγκεκριμένα αναπαριστά τη σκηνή της απελευθέρωσης του Προμηθέα από τον Ηρακλή, επί της ουσίας δηλαδή μια στιγμή θριάμβου και λύτρωσης που εκφράζεται με μία τεράστια δύναμη και δραματικότητα. Ο Bloch καταφέρνει να αποδώσει την ένταση της στιγμής μέσα από τον άψογο χειρισμό του φωτός και της σύνθεσης, ενώ η αλληγορία της ελευθερίας που προσδίδει το θέμα διαπερνά και το έργο και τον θεατή.
«Αυτό που κάνει το έργο του Carl Bloch «Προμηθέας Λυόμενος», ακόμη πιο ξεχωριστό, «είναι η ιστορική του διαδρομή. Παραγγέλθηκε από τον Γεώργιο Α΄ της Ελλάδας, Δανό στην καταγωγή βασιλιά, που το 1863 ανέλαβε τον θρόνο της χώρας. Η επιλογή του μύθου του Προμηθέα δεν ήταν τυχαία. Για τον νεαρό βασιλιά, το θέμα αντιπροσώπευε τις φιλοδοξίες του για την καθολική απελευθέρωση και αναγέννηση της Ελλάδας, μετά την Επανάσταση του 1821. Παράλληλα, το έργο είχε ιδιαίτερη σημασία και για τη Δανία, όπου εκτέθηκε το 1865, μία μόλις χρονιά μετά την ήττα της χώρας στον Πρωσσο-Δανικό πόλεμο. Οι Δανοί είδαν στον Προμηθέα ως σύμβολο της δικής τους εθνικής αντίστασης και ελπίδας για την απελευθέρωση τους, κάνοντάς το ένα έργο διπλής εθνικής σημασίας» σημείωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη κατά τα εγκαίνια της έκθεσης με έργα του καλλιτέχνη που θα διαρκέσει έως τις 6 Ιανουαρίου 2025 και πρόσθεσε: «Επιστρέφοντας στην Ελλάδα από την έκθεσή του, το 1865, στην Δανία τοποθετήθηκε στο κεντρικό κλιμακοστάσιο των παλαιών ανακτόρων, στην Αθήνα, όπου και παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Με την πάροδο του χρόνου, το έργο εξαφανίστηκε από τη δημόσια σφαίρα. Για δεκαετίες θεωρείτο χαμένο. Το έργο εντοπίστηκε, κατά τη διάρκεια εργασιών της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, στο Κτήμα Τατοΐου. Το έργο, το 2022, κηρύχθηκε μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Με την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης και αποκατάστασης το έργο επανεκτέθηκε το 2023, σε αναδρομική έκθεση του Carl Bloch στην Εθνική Πινακοθήκη της Δανίας. Σε αυτήν την έκθεση, τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα για τον Bloch, που εξερεύνησε τις πολλαπλές πτυχές του έργου του και της πολυκύμαντης καριέρας του, ο «Προμηθέας Λυόμενος» κατείχε κεντρική τιμητική θέση, ως ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα έργα του καλλιτέχνη, αλλά και λόγω της ιδιαίτερης συναισθηματικής και ιστορικής αξίας του για το λαό της Δανίας».