«Tack»: Η ταινία - ντοκιμαντέρ για την πρώτη δίκη του ελληνικού #metoo βγαίνει στους κινηματογράφους - Βίντεο
14.11.202418:45
Παρακολουθεί τον δικαστικό αγώνα της αθλήτριας της ιστιοπλοΐας που κατήγγειλε τον προπονητή της για σεξουαλική κακοποίηση, στα 11 της, με την αμέριστη συμπαράσταση της Ολυμπιονίκη Σοφίας Μπεκατώρου
Ήταν Ιανουάριος του 2022 όταν ξεκίνησε, στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Αθήνας, η πρώτη δίκη στο πλαίσιο του ελληνικού κινήματος #metoo, που είχε ξεσπάσει έναν χρόνο νωρίτερα με τις δημόσιες καταγγελίες της Σοφίας Μπεκατώρου, με έναν πρώην προπονητή ιστιοπλοΐας να κατηγορείται για τη σεξουαλική κακοποίηση αθλήτριάς του από τα 11 μέχρι τα 13 της χρόνια. Την ιστορία αυτής της δίκης, η αυλαία της οποίας έπεσε οριστικά το καλοκαίρι με την καταδίκη του κατηγορούμενου , σε δεύτερο βαθμό, σε ποινή κάθειρξης 13 ετών για το αδίκημα της κατάχρησης ανηλίκου σε ασέλγεια αλλά όχι και του βιασμού, καταγράφει, βήμα προς βήμα, η ταινία - ντοκιμαντέρ της Βάνιας Τέρνερ με τίτλο «Tack» που θα προβάλλεται από τις 25 Νοεμβρίου, στον «Δαναό».
Η απόφαση της Ολυμπιονίκη της ιστιοπλοΐας Σοφίας Μπεκατώρου να καταγγείλει δημόσια τον βιασμό της από παράγοντα της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας, το 1998, έδωσε θάρρος σε πολλές γυναίκες να μιλήσουν ανοιχτά για περιστατικά κάθε είδους κακοποίησης που είχαν υποστεί. Ανάμεσά τους ήταν η Αμαλία, η νεαρή πρωταθλήτρια της ιστιοπλοΐας, που με την αμέριστη στήριξη της Μπεκατώρου, καταγγέλλει τον πρώην προπονητή της για τη συστηματική κακοποίηση που ξεκίνησε όταν η ίδια ήταν μόλις 11 ετών.
Τη δύσκολη αυτή διαδρομή των δύο γυναικών, που πορεύτηκαν χέρι χέρι, μια διετία, όσο διήρκησε συνολικά ο δικαστικός αγώνας τους, ακολουθεί η ταινία – παραγωγή του Onassis Culture, η οποία έκανε την ελληνική πρεμιέρα της στο περσινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για να προβληθεί, στη συνέχεια, σε πολλά διεθνή φεστιβάλ αποσπώντας, μάλιστα, πολυάριθμες διακρίσεις. Όσο για τον τίτλο της; Αυτός είναι καθαρά συμβολικός καθώς το Tack είναι η αλλαγή πλεύσης ενός σκάφους όταν πηγαίνει κόντρα στον άνεμο.
« Το TACK είναι μια πολύ προσωπική καταγραφή της ζωής και του αγώνα δύο γυναικών για δικαίωση. Οι ζωές της Σοφίας και της Αμαλίας διασταυρώνονται όταν η Αμαλία αποφασίζει να στείλει μήνυμα στη Σοφία, λίγες ημέρες μετά τη δημόσια μαρτυρία της για τον βιασμό της από έναν ισχυρό παράγοντα της ιστιοπλοΐας. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα ξεκινά ένας δικαστικός αγώνας εναντίον του πρώην προπονητή της Αμαλίας» εξηγεί η σκηνοθέτιδα Βάνιας Τέρνερ και προσθέτει: «Οι ζωές τους στην ταινία εκτυλίσσονται παράλληλα: Άρχισα να κινηματογραφώ τη Σοφία, ενώ γινόταν εθνικό σύμβολο, χωρίς να γνωρίζω τι θα ακολουθήσει κι ενώ το κύμα των καταγγελιών είχε μόλις αρχίσει να ξεδιπλώνεται. Λίγο μετά γνώρισα την Αμαλία και ξεκίνησα να περνάω χρόνο μαζί της και να κινηματογραφώ την ίδια και την οικογένειά της. Αναπτύχθηκε μεγάλη οικειότητα μεταξύ μας, καθώς και με τις οικογένειές τους. Ιδιαίτερα στο διάστημα της δίκης, η κάμερά μου έγινε κατά κάποιον τρόπο αποθετήριο των δικών τους σκέψεων και συναισθημάτων. Έτσι, μου ανοίχτηκε ένα παράθυρο στον κόσμο του σύνθετου ψυχικού τραύματος και στο πώς αυτό επηρεάζει τα θύματα και τους κοντινούς τους ανθρώπους – κανείς δεν μένει αλώβητος όταν γίνεται ένας βιασμός.»
Στην ταινία, όμως, τίθεται, όπως η ίδια επισημαίνει, και ένα ακόμη σημαίνον ζήτημα, η αντιμετώπιση των θυμάτων από το δικαστικό σύστημα και ο Γολγοθάς που αναγκάζονται να ανέβουν κατά την διάρκεια μιας δίκης: «Θέλησα όμως να προχωρήσω και πέρα από τη ζωή των πρωταγωνιστριών, για να αφηγηθώ την ιστορία ενός σαθρού συστήματος ποινικής δικαιοσύνης και πώς αυτό κατακερματίζει τα θύματα. Μέσα από αυτή την οδυνηρή καταγραφή, ελπίζω να προβληματίσω για την έλλειψη ειδικής εκπαίδευσης των δικαστών και συνηγόρων σε θέματα έμφυλης βίας και παιδικής κακοποίησης, αλλά και την απουσία ενός γενικού πλαισίου προστασίας των θυμάτων. Ελπίζω ακόμα να δημιουργήσω ερωτήματα για το πώς οι σεξιστικές αντιλήψεις, η κυρίαρχη κουλτούρα, η τοξικότητα και η νοσηρότητα απομονώνουν, στιγματίζουν και φιμώνουν τα θύματα, ακόμα και όταν αυτά είναι παιδιά.»
Η σκληρότητα της ακροαματικής διαδικασίας, εξάλλου, κατά τη διάρκεια της οποίας η καταγγέλλουσα καλείται να αντέξει τις εξαντλητικές καταθέσεις αλλά και την ευθεία αναμφισβήτηση της αξιοπιστίας της, καταγράφεται με ιδιαίτερη γλαφυρότητα στο ντοκιμαντέρ μέσα από σκίτσα animation.
Παράλληλες εκδηλώσεις
Αξίζει να σημειωθεί πως από τις 28 Νοεμβρίου κι έπειτα οι προβολές, στην Αθήνα αλλά και στις υπόλοιπες ελληνικές πόλεις που θα ακολουθήσουν, θα συνοδεύονται από θεματικές συζητήσεις με τη συμμετοχή ομιλητών από τους χώρους της δικαιοσύνης, της ψυχικής υγείας, του αθλητισμού και της εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα των παράλληλων δράσεων έχει ως εξής:
• Πέμπτη 28/11, 19.00 | Δικαιοσύνη και Νομικό Πλαίσιο
Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη σκηνοθέτιδα Βάνια Τέρνερ, τη Θεώνη Κουφονικολάκου, Συνήγορο του Παιδιού και την Κλειώ Παπαντολέων, δικηγόρο. Τη συζήτηση θα συντονίσει η δημοσιογράφος του Solomon, Δανάη Μαραγκουδάκη.
• Παρασκευή 29/11, 19.00 | Ιστορίες από τον χώρο του Αθλητισμού
Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη σκηνοθέτιδα Βάνια Τέρνερ και τη Μαρία Γεωργάτου, Ολυμπιονίκη Ρυθμικής Γυμναστικής. Τη συζήτηση θα συντονίσει η Νεκταρία Σταμούλη, ανταποκρίτρια του Politico στην Ελλάδα και δημοσιογράφος στην Καθημερινή.
• Σάββατο 30/11, 18.00
• Κυριακή 1/12, 18.00
• Δευτέρα 2/12, 19.00 | Προστασία των παιδιών στον Αθλητισμό
Θα ακολουθήσει Q&A με τη σκηνοθέτιδα Βάνια Τέρνερ, την Ξένη Δημητρίου, Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου επί τιμή και την Άννα Κάβουρα, Ψυχολόγο - Αθλητική Ψυχολόγο, Εντεταλμένη Διδάσκουσα Τμήματος Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Τη συζήτηση θα συντονίσει η Αλεξία Καλαϊτζή, δημοσιογράφος στην Καθημερινή και την ΕΡΤ.
• Τρίτη 3/12, 19.00 | Παιδεία και Σεξουαλική Αγωγή
Θα ακολουθήσει Q&A με τη σκηνοθέτιδα Βάνια Τέρνερ, τη Λίνα Λυκομήτρου, Σχολική ψυχολόγο, Ψυχοθεραπευτρια, Τραυματοθεραπευτρια και τη Φιλίππη Ρούβαλη, Εκπαιδευτικό, Ηθοποιό, Θεατρο-παιδαγωγό.
• Τετάρτη 4/12, 19.00 | Ψυχολογία και Διαχείριση Τραύματος
Θα ακολουθήσει Q&A με τη σκηνοθέτιδα Βάνια Τέρνερ και τη Γεωργία Δεσπότη, Ψυχολόγο, Ψυχοθεραπεύτρια. Τη συζήτηση θα συντονίσει η Νιόβη Αναζίκου, Δημοσιογράφος και Ντοκιμαντερίστρια, αντιπρόεδρος του WIFT.
• ΒΟΛΟΣ – Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Ιωνίας Βόλου
Σάββατο 23 Νοεμβρίου, 20.00
Παρουσία της σκηνοθέτιδας Βάνιας Τέρνερ
Προπώληση: ΕΝΤΕΚΑ – Ψηφιακές Εκτυπώσεις
Πληροφορίες: https://www.facebook.com/CineDocVolos
• ΡΕΘΥΜΝΟ - Χώρος Πολιτισμού “Σημείο”
Σάββατο 30 Νοεμβρίου, 20.00
Παρουσία της σκηνοθέτιδας Βάνιας Τέρνερ
Προπώληση στο ταμείο του χώρου (Πατριάρχου Αθηναγόρα 17, Ρέθυμνο)