«Οικουμενική γλώσσα»: Η ταινία που που ξάφνιασε στο Φεστιβάλ των Καννών έρχεται στην Ελλάδα - Βίντεο

Η «Οικουμενική γλώσσα» του Μάθιου Ράνκιν, η ταινία που κέρδισε κοινό και κριτικούς στο Φεστιβάλ των Καννών 2024, βγαίνει στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες στις 20 Μαρτίου. Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα κινηματογραφική συνύπαρξη του καναδικού με το ιρανικό σινεμά, μια απρόσμενη κωμωδία του παραλόγου, με επιρροές από Γουές Άντερσον, Άκι Καουρισμάκι και Ελία Σουλεϊμάν, που αφήνει αν μη τι άλλο ξαφνιάζει τον θεατή.

Δεν είναι εξάλλου τυχαίο πως η ταινία απέσπασε το βραβείο κοινού στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στις Κάννες, και υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης διεθνούς ταινίας. Κατάκτησε επίσης το βραβείο καλύτερης καναδικής ανακάλυψης στο Φεστιβάλ του Τορόντο και τον Χρυσό Αλέξανδρο στο τμήμα Film Forward του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Σε μια μυστηριώδη, αλλόκοτη περιοχή, κάπου ανάμεσα στην Τεχεράνη και το Γουίνιπεγκ, οι ζωές διαφόρων χαρακτήρων μπλέκονται με παράξενους και απρόβλεπτους τρόπους.

Οι μαθήτριες Νεγκίν και Ναζγκόλ ανακαλύπτουν χρήματα θαμμένα κάτω από τον πάγο και αποφασίζουν να τα κάνουν δικά τους για να βοηθήσουν έναν συμμαθητή τους. Την ίδια στιγμή, ο Μασούντ οδηγεί μια ομάδα τουριστών που μοιάζουν ολοένα και πιο μπερδεμένοι καθώς περιηγούνται στα αξιοθέατα του Γουίνιπεγκ σε μια αδιανόητη ξενάγηση.
Παράλληλα, ο Μάθιου αποφασίζει να παραιτηθεί από τη μονότονη δουλειά του σε μια κυβερνητική υπηρεσία του Κεμπέκ και ξεκινά ένα αινιγματικό ταξίδι για να βρει τη μητέρα του. Χώρος, χρόνος και ταυτότητες περιπλέκονται, αλληλεπιδρούν και ενώνονται, δημιουργώντας μια σουρεαλιστική κωμωδία γεμάτη παρεξηγήσεις και αλλεπάλληλες ανατροπές.

Μία ταινία στην οποία η ιρανική κουλτούρα και τα φαρσί συνυπάρχουν με το αδιαπέραστο χιόνι του ψυχρού γαλλόφωνου Καναδά, οι γαλοπούλες πρωταγωνιστούν με τους πιο απίθανους τρόπους και το υπόκωφο χιούμορ παντρεύεται με τη βωβή απελπισία.

Γαλοπούλες που κλέβουν γυαλιά οράσεως και το σκάνε, δημόσιοι υπάλληλοι που χτυπιούνται και οδύρονται εν ώρα υπηρεσίας, φύλακες που απαγορεύουν το χασομέρι, δακρυολόγοι που συλλέγουν δάκρυα στα νεκροταφεία και ξεναγήσεις σε περιοχές όπου δεν συνέβη απολύτως ...τίποτε, συνθέτουν ένα αξέχαστο κινηματογραφικό σύμπαν.
Πανέμορφα στημένα κάδρα, εικόνες που θυμίζουν πίνακα και χαρακτήρες που εκπλήσσουν, σε ένα φιλμ που σου εντυπώνεται στο νου, από έναν καναδό δημουργό με πολλές διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ στο ενεργητικό του, που έχει θητεύσει επί σειρά ετών στο Ιρανικό σινεμά και γνωρίζει φαρσί. Ο Μάθιου Ράνκιν, πρωταγωνιστεί μάλιστα στην ταινία, στον ρόλο ενός θλιμμένου δημοσίου υπαλλήλου που τα τινάζει όλα στον αέρα.

Όπως λέει ο ίδιος, άλλωστε, σε μία παιχνιδιάρικη συνέντευξη που έχει πάρει από τον εαυτό του, «η ταινία αυτή είναι μείγμα πολύ διαφορετικών ειδών, γι’ αυτό και λέγεται «οικουμενική γλώσσα». Βέβαια το ιρανικό σινεμά έχει πίσω του 1000 χρόνια ποίησης, ενώ το καναδικό σινεμά μόλις 40 χρόνια εκπτωτικών διαφημιστικών επίπλωσης, αλλά αυτή η δυαδικότητα δεν είναι μέρος του κόσμου μας;».

Η ταινία επεξεργάζεται μερικές αντιφατικές έννοιες: «Της κοινότητας και της μοναξιάς, της εγγύτητας και της απόστασης, του θεϊκού και του μπανάλ, του οικουμενικού και του τοπικού. Προσπαθεί να δει και να φανταστεί με έναν νέο τρόπο (και μερικές τρελές ιδέες) τον περίπλοκο, θλιβερό, όμορφο και φωτεινό μας κόσμο».

Πολλά από τα περιστατικά της ταινίας βασίζονται στην οικογενειακή ιστορία του ίδιου, ο οποίος, όπως ακριβώς και το παιδάκι στην ταινία, όταν ήταν 8 χρονών, κάθε πρωί, πριν πάει στο μάθημα, μασκαρευόταν σε Γκράουτσο Μαρξ (με το χαρακτηριστικό παχύ μουστάκι και τα πυκνά φρύδια), με αποτέλεσμα να επιστρατευτεί μία στρατιά ψυχολόγων στο καναδικό σχολείο, που φιλοδοξούσαν να εξηγήσουν αυτήν του την εμμονή.

‘Οσο για το θαμμένο στον πάγο χαρτονόμισμα, ήταν ένα περιστατικό που είχε πράγματι βιώσει η γιαγιά του, την εποχή της οικονομικής κρίσης του ’30. «Θα χαρακτήριζα την ταινία ένα είδος αυτοβιογραφικής παραίσθησης!», υπογραμμίζει.
Στην ταινία παίζουν οι ηθοποιοί Rojina Esmaeili, Saba Vahedyousefi, Sobhan Javadi, Pirouz Nemati, Matthew Rankin, Mani Soleymanlou, Danielle Fichaud και Μάθιου Ράνκιν.