Το ανασκαφικό έργο στον Άγιο Βασίλειο Ξηροκαμπίου... στη Σαγκάη

Είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και πολλά υποσχόμενες ελληνικές ανασκαφές, η διάκριση της οποίας σε ένα διεθνές αρχαιολογικό φόρουμ φαντάζει μεν φυσιολογική, όχι όμως και αυτονόητη.

Οι έρευνες στον Άγιο Βασίλειο Ξηροκαμπίου (Δήμος Σπάρτης) Λακωνίας, που πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια από την επίτιμη Έφορο Αρχαιοτήτων, Αδαμαντία Βασιλογάμβρου, έχουν φέρει στο φως ευρήματα, που υποδηλώνουν μια σπουδαία αρχαιολογική θέση: κατάλοιπα μυκηναϊκού ανακτόρου, πήλινες ενεπίγραφες πινακίδες σε Γραμμική Β γραφή, πολυάριθμα θραύσματα τοιχογραφιών, χάλκινα ξίφη, πολύτιμα αντικείμενα.

Η παρουσίασή της -μαζί με άλλες 10 ανασκαφές από όλον τον κόσμο- στο πρώτο αρχαιολογικό φόρουμ της Σαγκάης (Shanghai Archaeology Forum), που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 22 και 27 Αυγούστου 2013, ήταν ιδιαίτερα σημαντική για τους ερευνητές, αλλά και για την Ελλάδα, ενώ το γεγονός ότι στην «ατζέντα» δεν υπήρχε άλλη έρευνα που να διεξάγεται σε ευρωπαϊκό έδαφος κάνει τη διάκριση ακόμα πιο σημαντική.

«Από ένα σύνολο 99 ερευνών που προτάθηκαν αρχικά και οι οποίες ανήκαν σε δύο κατηγορίες, στις νέες έρευνες πεδίου και στα ερευνητικά προγράμματα, το Αρχαιολογικό Πρόγραμμα του Αγίου Βασιλείου στο Ξηροκάμπι Λακωνίας πέρασε στην τελική επιλογή του Αρχαιολογικού Φόρουμ της Σαγκάης 2013. Συνολικά 10 έρευνες συμμετείχαν στον δικό μας τομέα --στις καινούργιες ανασκαφές-- και εννέα στον δεύτερον» δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Βασιλογάμβρου, τονίζοντας τη χαρά της για τη συμμετοχή σε ένα φόρουμ που έφερε σε επαφή αρχαιολόγους και μελετητές οι οποίοι ερευνούν πολιτισμούς σε διάφορες γωνιές του πλανήτη.

«Ειδικά για εμάς τους Έλληνες αρχαιολόγους, νομίζω ότι αυτή η επαφή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον: Συμβάλλει στο να βγούμε για λίγο από τον κύκλο του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού στον οποίο είμαστε, κατά κάποιο τρόπο, κλεισμένοι, καθόλου αδικαιολόγητα, βέβαια, δεδομένου του πλούτου και της εμβέλειάς του στον σύγχρονο δυτικό κόσμο», επισημαίνει, συμπληρώνοντας ότι τέτοιες εκδηλώσεις τοποθετούν τον ελληνικό πολιτισμό πιο σωστά στο γενικότερο πλαίσιο: «Το ότι ο πολιτισμός μας είναι πολύ σημαντικός και έχει αφήσει τη σφραγίδα του στη Δύση είναι αναμφισβήτητο. Όμως αυτό συχνά μας περιορίζει. Αντίθετα, το μυαλό ανοίγει όταν δει κανείς την εικόνα λίγο πιο σφαιρικά, δηλαδή ότι την ίδια στιγμή συνέβαιναν παντού στον πλανήτη κι άλλα πράγματα. Αυτό για μένα ήταν και το πιο σημαντικό σε σχέση με το φόρουμ. Βέβαια, και το γεγονός ότι βλέπει κανείς πώς δουλεύουν προγράμματα σε άλλες χώρες, τα συν και τα πλην, βοηθάει πολύ» σημειώνει.

Όλα ξεκίνησαν όταν η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Όλγα Παλαγγιά, έκανε τη σχετική πρόταση στην επιτροπή του Αρχαιολογικού Φόρουμ της Σαγκάης (Nomination Committee), που είναι υπεύθυνη για τις υποψηφιότητες και της οποίας ήταν μέλος. Ύστερα από μια αυστηρή διαδικασία αξιολόγησης στην επιτροπή (Selection Committee), που είναι επιφορτισμένη με την τελική αξιολόγηση των προτάσεων και στην οποία συμμετέχουν 40 επιστήμονες από διάφορες περιοχές του κόσμου, η τελική πρόκριση ήταν πλέον γεγονός.

Η παρουσίαση, που έγινε στις 23 Αυγούστου στη Σαγκάη σε μεγάλο διεθνές ακροατήριο, κίνησε το ενδιαφέρον πολλών αρχαιολόγων και μη. Μεταξύ αυτών και του «δικού» μας, καθηγητή λόρδου Κόλιν Ρένφριου, επιφανούς αρχαιολόγου, συχνού επισκέπτη και ερευνητή στην Ελλάδα, με έργο σημαντικό και στον αγώνα κατά της αρχαιοκαπηλίας. «Μετά την παρουσίασή μας, ήρθε και με ρώτησε πάρα πολλά για τον Άγιο Βασίλειο. Είχαμε μια πολύ εποικοδομητική συζήτηση» αναφέρει η κ. Βασιλογάμβρου, η οποία κάνει μια ακόμα επισήμανση: «Ένα γεγονός που μου έκανε επίσης εντύπωση είναι ότι από τις 19 έρευνες που επελέγησαν, μόνο οι τρεις διευθύνονται από γυναίκες (μια Γερμανίδα, μια Ρωσίδα και μια Ελληνίδα). Μου φάνηκε περίεργο, δεδομένου ότι, τουλάχιστον στην Ελλάδα, ο κλάδος γυναικοκρατείται» πρόσθεσε.

Το Shanghai Archaeological Forum -που θα πραγματοποιείται σε διετή βάση- είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός με σκοπό την προώθηση της έρευνας, της παρουσίασης και της προστασίας των αρχαιολογικών πόρων και της πολιτιστικής κληρονομιάς σε όλο τον κόσμο. Κύριος στόχος του είναι να δημιουργήσει μια διεθνή πλατφόρμα, όπου η έμφαση να δίνεται στην αρχαιολογική έρευνα και στη σημασία της στον σύγχρονο κόσμο. Ως πρωτοβουλία είναι πλήρως συνδεδεμένη με την καινοτομία, τη συνεργασία και την αειφόρο ανάπτυξη.

Πηγή: ΑΠΕ