Μελίνα, Ηλίας Καζάν, Κακογιάννης, Payne, Λάνθιμος: Οι Έλληνες των Όσκαρ

Οι Έλληνες δεν έχουν πολύ μεγάλη παρουσία στα Όσκαρ, αλλά σίγουρα όσες φορές έχουν πατήσει το κόκκινο χαλί, κατάφεραν να κλέψουν τις εντυπώσεις. Από την δεκαετία του σαράντα μέχρι και σήμερα, οι Έλληνες δίνουν το παρών στα απόλυτα βραβεία του κινηματογράφου.


1943
Μια μεγάλη ηθοποιός που το ταλέντο της ξεπέρασε τα στενά σύνορα της Ελλάδας, η Κατίνα Παξινού κερδίζει το Όσκαρ β' γυναικείου ρόλου για την εμβληματική ταινία «Για ποιόν χτυπάει η καμπάνα» δίπλα στον Γκάρι Κούπερ και την Ίνγκριντ Μπέργκμαν, μια ταινία βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ernest Hemingway.

1947
Το 1947 ο ελληνικής καταγωγής Elia Kazan (Έλληνας της Κωσταντινούπολης με όνομα Ηλίας Καζαντζόγλου) κερδίζει το Όσκαρ σκηνοθεσίας για το «Gentleman’s Agreement» με τον Γκρέγκορι Πεκ.





1951
O Elia Kazan είναι υποψήφιος για Όσκαρ σκηνοθεσίας για το «Α streetcar named Desire» με τους εμβληματικούς ηθοποιούς Vivian Lee και Marlon Brando να δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας. Θα χάσει από τον George Stevens, σκηνοθέτη του «Για μια θέση στον ήλιο» με τους Montgomery Clift και Elisabeth Taylor.





1954
Αυτή τη φορά, ο  Elia Κazan κατατροπώνει τον ανταγωνισμό και κερδίζει το Όσκαρ σκηνοθεσίας για την ταινία «On the waterfront» (Το λιμάνι της αγωνίας) για την οποία και ο Μάρλον Μπράντο θα κερδίσει το Όσκαρ Ά Ανδρικού ρόλου.






1960
Είναι μια καλή χρονιά για την Ελλάδα. Η ταινία «Ποτέ την Κυριακή» του Ζιλ Ντασεν είναι υποψηφία για 4 Οσκαρ, Πρωτότυπου Σεναρίου για τον Ζιλ Ντασέν, το Όσκαρ Α γυναικείου ρόλου για την αμίμητη Μελίνα Μερκούρη,  Κοστούμια για την Ντένη Βαχλιώτη και Μουσικής για το τραγούδι «Τα παιδιά του Πειραιά».  Ο Ντασέν θα χάσει από τον Μπίλ Γουάιλντερ και την ταινία  «Το Διαμέρισμα» και η Μερκούρη από την Λιζ Τέιλορ και η Βαχλιώτη από την ανίκητη ενδυματολόγο Edith Head. Η ταινία όμως κερδίζει το Όσκαρ μουσικής αφού τα «Παιδιά του Πειραιά» του Μάνου Χατζηδάκη,  έχουν μαγέψει όλο τον κόσμο. Χαρακτηριστικό του χαρακτήρα του Χατζιδάκι ότι δεν πηγαίνει ποτέ να παραλάβει το βραβείο, θεωρώντας την διοργάνωση κάτι ανούσιο.





1962
Η ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Ηλέκτρα» με την Ειρήνη Παπά είναι υποψήφια στην ταινία καλύτερης ξένης ταινίας, χάνει όμως το βραβείο από την Γαλική «Sundays and Cybete». Η Ντένη Βαχλιώτη είναι και πάλι υποψήφια για το Όσκαρ ενδυματολογίας για την ταινία «Φαίδρα» και χάνει από τη Νόρμα Κοτς και την ταινία «Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέιν».





1963
Τα Κόκκινα Φανάρια» του Βασίλη Γεωργιάδη με ένα συγκλονιστικό καστ: Τζένη Καρέζη, Δέσπω Διαμαντίδου, Γιώργος Φούντας. Η ταινία είναι υποψήφια στην κατηγορία Καλύτερης Ξένης Ταινίας, αλλά θα χάσει από την ταινία «8 ½» του Φελλίνι ένα αριστούργημα του κινηματογράφου του 20ού αιώνα. Παράλληλα ο Elia Kazan ζει την καλύτερη του χρονιά καθώς είναι υποψήφιος για Oscar στις κατηγορίες καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Πρωτότυπου Σεναρίου για το «America, America».







1964
Η χρονιά που η Ελλάδα και ο Νίκος Καζαντζάκης θα ταξιδέψουν στα πέρατα του κόσμου με την ταινία «Ζορμπάς» του Μιχάλη Κακογιάννη. Τέσσερις οι υποψηφιότητες: Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Ασπρόμαυρης Φωτογραφίας και Πρώτου Ανδρικού για τον Άντονι Κουίν.
Θα κερδίσει μόνο ο Βασίλης Φωτόπουλος το Oscar Ασπρόμαυρης Σκηνογραφίας.





1965
Η ταινία «Το Χώμα Βάφτηκε Κόκκινο» του Βασίλη Γεωργιάδη είναι υποψήφια στην κατηγορία Ξένης Ταινίας. Το Oscar κερδίζει το «Shop on the Main Street» από την Τσεχοσλοβακία





1967
Ο Τζον Κασσαβέτης είναι υποψήφιος για το Όσκαρ B' Ανδρικού ρόλου, για το «The Dirty Dozen»

1968
Ο Τζον Κασσαβέτης είναι υποψήφιος για Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου με την ταινία Faces στην οποία πρωταγωνιστεί η σύζυγος του Gena Rowlands.

1969
Ο Κώστας Γαβράς ο Έλληνας σκηνοθέτης που μετακομίζει στο Παρίσι μετά την Κατοχή και θα αποτελέσει σημαντικό εκπρόσωπο του Ευρωπαϊκού κινηματογράφου, είναι υποψήφιος για τα Oscar Σκηνοθεσίας και Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου για το «Ζ» την ταινία για την δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Θα χάσει και τα δύο από την ταινία «Ο Καουμπόης του Μεσονυχτίου».





1974
Η Ντένη Βαχλιώτη κερδίζει τελικά το Oscar Ενδυματολογίας για την ταινία «Ο Υπέροχος Γκάτσμπυ» στην οποία πρωταγωνιστεί ο Robert Redford. Ο Ελληνοαμερικανός Dean Tavoularis κερδίζει το Oscar Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, για το «The Godfather II». Ο John Cassavetes είναι υποψήφιος για το Όσκαρ Σκηνοθεσίας, για το «A Woman Under the Influence».




1975
Ο Chris Sarandon (Χριστόφορος Σαραντόπουλος, πρώην σύζυγος της Susan Sarandon) είναι υποψήφιος για το Όσκαρ Β Αντρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στο «Dog Day Afternoon».

1977
Η ταινία «Ιφιγένεια» του Μιχάλη Κακογιάννη είναι υποψήφια στην κατηγορία Ξένης Ταινίας. Το Oscar κερδίζει το γαλλικό «Madame Rosa».

1981
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου κερδίζει το Oscar Μουσικής για την ταινία «Chariots of Fire» (Οι Δρόμοι της Φωτιάς).





1987
Η Ολυμπία Δουκάκη κερδίζει το Oscar Β Γυναικείου Ρόλου για την ταινία «Κάτω από την Λάμψη του Φεγγαριού»

2000
Η Χριστίνα Λαζαρίδη είναι υποψήφια για το Oscar Καλύτερης Ταινίας μικρού μήκους για το «One Day Crossing»

2002
Η Nia Vardalos είναι υποψήφια για Oscar Πρωτότυπου σεναρίου για το «My Big Fat Greek Wedding

2004
Ο Ελληνοαμερικανός Alexander Payne είναι υποψήφιος για Όσκαρ σκηνοθεσίας για την ταινία «Πλαγίως» (Sideways). H ταινία του έχει και μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Β Γυναικείου ρόλου για την Βιρτζίνια Μάντσεν.

2010
Ο Γιώργος Λάνθιμος με τον «Κυνόδοντα» ξαναφέρνει τον ελληνικό κινηματογράφο στο προσκήνιο με μια υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.





2011
Ο Alexander Payne είναι υποψήφιος για Όσκαρ 5 Όσκαρ: Καλύτερης ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Καλύτερου Μοντάζ και Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου, αλλά και Α ανδρικού ρόλου για τον George Clooney. Κερδίζει το Όσκαρ διασκευασμένου Σεναρίου.

2013
Ο Alexander Payne ξαναχτυπά με έξι Όσκαρ για το Νεμπράσκα: Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας,  Α' ανδρικού ρόλου, β' γυναικείου ρόλου και Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου για τον Payne και μια υποψηφιότητα για τον εξίσου Έλληνα Φαίδων Παπαμιχαήλ για Διεύθυνση Φωτογραφίας.