Τι κρατούσε στα χέρια της η Αφροδίτη της Μήλου;

Η Αφροδίτη της Μήλου, η οποία βρίσκεται δίχως αμφιβολία στη λίστα με τα διασημότερα γλυπτά στον κόσμο, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα. Πρόκειται για τον ορισμό της ομορφιάς παρα την ακρωτηριασμένη φιγούρα της.

Το υπέρλαμπρο αυτό δείγμα γλυπτικής εδώ και 200 χρόνια, από τη στιγμή που ανακαλύφθηκε στο νησί της Μήλου, αποτελεί μια πραγματική σπαζοκεφαλιά για τους αρχαιολόγους. 



Κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες και σενάρια για το τι πραγματικά κρατούσε με τα σπασμένα χέρια της η θεά Αφροδίτη. Από το 1890, ο Γάλλος αρχαιολόγος Salomon Reinach υποστήριζε ότι η «η Αφροδίτη της Μήλου είναι ένα μυστήριο».

Την περίοδο εκείνη, η φημολογία σχετικά με την αυθεντική στάση του αγάλματος ήθελε τη θεά του Έρωτα να στέκεται δίπλα σε ένα πολεμιστή, τον Άρη ή τον Θησέα και με το αριστερό χέρι να ακουμπά στον ώμο του. Ή να κρατάει ένα καθρέφτη, ένα μήλο, ή στεφάνια δάφνης, ενίοτε και να ακουμπά σε βάθρο το αριστερό της χέρι. Υπήρξαν εικασίες ακόμη ότι απεικονίζεται ως μητέρα που κρατά το μωρό της. 

«Δεν υπάρχει άγαλμα ή έργο τέχνης που να έχει δώσει ποτέ αφορμή για τέτοια διαμάχη», υποστήριξε το 1902 δοκιμιογράφος. Ωστόσο, όπως είπε «παρά το τεράστιο και συνεχές ενδιαφέρον που εκδηλώνεται για το θέμα, παρά τις πικρές διαμάχες που έχουν λάβει χώρα από το πλανώμενο ερώτημα, η αναδόμηση της Αφροδίτης της Μήλου, η οποία θα ικανοποιεί τους πάντες, ή έστω την πλειοψηφία των κριτικών, φαίνεται τόσο μακριά όσο ποτέ».

Τώρα, η Αμερικανίδα συγγραφέας Βιρτζίνια Πόστρελ, με τη βοήθεια του καλλιτέχνη τρισδιάστατων εκτυπώσεων Κόσμο Βένμαν επαναφέρουν το θέμα στο προσκήνιο και εκφράζουν την πεποίθηση πως η θεά Αφροδίτη έκλωθε.

«Είναι ένα πραγματικό μυστήριο. Κοιτά με γαλήνιο βλέμμα κάτι που εμείς δεν μπορούμε να δούμε. Κάτι κρατούσε με τα δύο της κομμένα άκρα. Πιστεύουμε ότι κρατούσε μια ρόκα με μαλλί στο υψωμένο αριστερό της ώμο, ενώ με το δεξί της χέρι οδηγούσε το νήμα στο αδράχτι που κρέμονταν μπροστά της», λέει η κ. Πόστρελ και εξηγεί ότι είναι μια δραστηριότητα που συνδέεται με τις γυναίκες που πρόσφεραν ερωτικές υπηρεσίες στην αρχαία Ελλάδα.

«Πολλές γυναίκες σε αυτό το επάγγελμα έκλωθαν νήμα, ενόσω περίμεναν τον επόμενο πελάτη. Είναι μια εικόνα που συναντάται σε πολλά αγγεία».

«Ήταν ο τρόπος για να περνά παραγωγικά ο χρόνος τους καθώς περίμεναν τους πελάτες», επισημαίνει η Πόστρελ, «μια σκηνή που αποτυπώνεται και σε αρχαία βάζα».

Ο Κόσμο Βένμαν με την βοήθεια τρισδιάστατων εργαλείων εκτύπωσης δημιούργησε το άγαλμα από την αρχή προσθέτοντας τα χέρια και συγκεκριμένα μια ρόκα με μαλλί στο υψωμένο αριστερό χέρι και στο δεξί ένα νήμα που οδηγούσε στο αδράχτι που κρεμόταν μπροστά στο άγαλμα.

«Θεώρησα ότι το κουβάρι στην ρόκα δεν θα είχε φτιαχτεί από μάρμαρο γιατί θα ήταν πολύ βαρύ και έτσι το έβαψα χρυσό σαν να ήταν από ξύλο ή μια κενή επιχρυσωμένη μπρούτζινη σφαίρα. Το νήμα δεν θα ήταν μαλλί στην πραγματικότητα, γι' αυτό χρησιμοποίησα μια χρυσή αλυσίδα», αναφέρει ο Βένμαν. 

Ο καλλιτέχνης πιστεύει ότι η δραστηριότητα των χεριών της «Αφροδίτης» είναι η μόνη που θα μπορούσε να συνδεθεί με την συγκεκριμένη και ιδιαίτερη πόζα του αγάλματος, το οποίο βρέθηκε την άνοιξη του 1820 σε αγροτική περιοχή της Μήλου.

Με τη μέθοδό του ο Βένμαν είχε αποκαταστήσει τη χαμένη μύτη του Ινωπού στο Λούβρο και την προτομή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.