Τάσος Λειβαδίτης: Ο ποιητής που λατρεύουν οι νέοι

Λένε πως τα πρώτα είκοσι χρόνια μετά τον θάνατο ενός ποιητή είναι καθοριστικά για τη μάχη του με τον χρόνο: τότε θα κριθεί για το αν και πώς θα περάσει στις νεώτερες γενιές, τότε θα διαπιστωθεί αν έχει ακόμη τη δύναμη να συγκινήσει και να εμπνεύσει, τότε θα αποφασιστεί αν μπορεί να επιβιώσει σε μιαν εποχή που κινείται κάτω από έναν εντελώς διαφορετικό αστερισμό.

Από τον θάνατο του Τάσου Λειβαδίτη (1922-1988) μας χωρίζει πάνω από μια εικοσιπενταετία, αύριο συμπληρώνονται εικοσιέξι χρόνια, κι εκείνο που διαπιστώνει σχεδόν αμέσως κανείς είναι πως ο αγαπημένος ποιητής της μεταπολεμικής Αριστεράς διανύει στις ημέρες μας μια καινούργια περίοδο ανθοφορίας.

Οι νέοι (απλοί αναγνώστες, αλλά και ποιητές) ψάχνουν τον Λειβαδίτη ξανά και από την αρχή, επιλογές ποιημάτων του κάνουν την εμφάνισή τους σε ποικίλες ηλεκτρονικές διευθύνσεις, άρθρα στον ημερήσιο Τύπο και στα λογοτεχνικά περιοδικά έρχονται να υπενθυμίσουν τους βασικούς σταθμούς της πορείας του ενώ φιλολογικές μελέτες επιχειρούν να ερμηνεύσουν με ένα σαφώς ανανεωμένο βλέμμα το έργο του.

Πώς κατάφερε ο Λειβαδίτης, που πρώτα ύμνησε σε διθυραμβικούς τόνους τα πολιτικά και κοινωνικά ιδεώδη της Αριστεράς κι ύστερα πένθησε πικρά για την καταρράκωσή τους, να αρθεί πάνω από τις περιστάσεις και τους περιορισμούς του καιρού του; Να έχει άραγε σχέση αυτή η υπέρβαση με το γεγονός πως μολονότι ασπάστηκε με ιερή προσήλωση τα αγωνιστικά ιδανικά, δεν έκρυψε ούτε κατ' ελάχιστον τον άγριο σπαραγμό του για την ήττα της επανάστασης; Να εξαρτάται από το ότι η ανάγκη για μιαν επαναστατική διέξοδο, για ένα απελευθερωτικό φρόνημα πέρα από τα εσκαμμένα, δεν σβήνει ποτέ από την καρδιά; Ή μήπως, πάλι, θα πρέπει να βάλουμε στην άκρη τους επαναστατικούς αγώνες (και μαζί τις νίκες και τις απώλειές τους) και να διαβάσουμε την ποίηση του Λειβαδίτη ως ένα ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο, που μαγεύει ακριβώς επειδή κατορθώνει να αποφύγει την οποιαδήποτε μηχανική αντίθεση;

Η πραγματικότητα βρίσκεται κατά πάσα πιθανότητα κάπου στη μέση. Ουδείς θα ήταν πρόθυμος να ενστερνιστεί το επαναστατικό πνεύμα, στα χρόνια μας ή σε άλλες εποχές, αν ο λόγος του Λειβαδίτη δεν συγκλονιζόταν από ένα έντονο υπαρξιακό ρίγος: το ρίγος που διακρίνουμε ήδη από τους πρώτους, νεανικούς του στίχους, αλλά το οποίο θα αποκτήσει πλήρη ισχύ μόνο μετά τον Νυχτερινό επισκέπτη (1972). Αν η ποίηση του Λειβαδίτη λειτουργεί όντως ως σύνολο είναι γιατί επηρεάζεται από αυτή την αναδρομική κίνηση: τα υστερότερα ποιήματα φωτίζουν τα πρωτύτερα, δικαιώνοντας εντέλει ολόκληρη τη διαδρομή - από το όραμα για την ανατροπή του κόσμου μέχρι τους μικρούς ή τους μεγάλους βασανισμούς της ραγισμένης ατομικής ύπαρξης.

Το έργο του Λειβαδίτη συγκεντρωμένο σε τρεις τόμους, υπό τον τίτλο «Tάσος Λειβαδίτης. Ποίηση» (εκδόσεις Μετρονόμος) παρουσιάζουν το βράδυ στις 8 μ.μ., στο καφέ του βιβλιοπωλείου Ιανός (Σταδίου 24, Αθήνα), ο συγγραφέας Θανάσης Θ. Νιάρχος, ο ποιητής Γιάννης Κουβαράς, ο φιλόλογος και δημοσιογράφος Σπύρος Αραβανής και ο Γιάννης Βάγιας. Θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ «Τάσος Λειβαδίτης, η αγωνία της ύπαρξης» σε σκηνοθεσία Σταύρου Στρατηγάκου. Τραγούδια σε στίχους Τάσου Λειβαδίτη θα ερμηνεύσουν ο Νίκος Ανδρουλάκης και η Μπέττυ Χαρλαύτη

Μαζί τους οι μουσικοί Γιάννης Ζερβίδης (πιάνο) και Πάρης Καρακανάς (μπουζούκι).

Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ