Απούλητοι και με πτώση τιμών οι Έλληνες ζωγράφοι στο Greek Sale του οίκου Bonham's

Τα Greek Sales εδώ και αρκετές δεκαετίες, ήταν το highlight για όλους τους Έλληνες εφοπλιστές του Λονδίνου. Με αβρότητα και ευγενή άμυλα "αντάλλασσαν" μεταξύ τους τα έργα που κοσμούσαν το σαλόνι τους. Ένας Γύζης, ένας Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ένας Μόραλης.

Και οι τρεις μεγάλοι οίκοι του Λονδίνου, Sotheby's, Christie's και Bonhams, «έτριβαν» τα χέρια τους όταν πλησίαζαν τα Greek Sales και για αυτό όσοι απορούσαν πώς γίνεται μια τόσο μικρή χώρα να έχει δικό της Sale, οι γνώστες χαμογελούσαν πονηρά: Τα κέρδη ήταν σίγουρα.

Όπως φαίνεται όμως από τα τελευταία χρόνια, τα κέρδη δεν ήταν μόνο σίγουρα αλλά και οι τιμές παραφουσκωμένες. Με την κρίση, αλλά και την γενιά νέων εφοπλιστών-συλλεκτών που προτιμούν να δώσουν 100.000 σε έναν σύγχρονο καλλιτέχνη και όχι σε έναν Γκίκα, αποδείχτηκε το ένοχο μυστικό των ανταλλαγών αυτών των έργων: Ήταν υπερεκτιμημένα.

Η πρόσφατη δημοπρασία Greek Sale στον οίκο Bonham's το αποδεικνύει: Έργα - ιστορικά διαμάντια, έμειναν είτε απούλητα είτε μόλις άγγιξαν την χαμηλότερη τιμή εκτίμησης.

Προφανώς αυτό έχει προβληματίσει τους οίκους της Μεγάλης Βρετανίας, τους ιδιοκτήτες αλλά και τους γκαλερίστες και dealers όλων αυτών των Ελλήνων grand masters. Και όμως η κρίση όπως φαίνεται, αποκαλύπτει το προφανές.

Η καλλιτεχνική αξία αυτών των έργων είναι αδιαμφισβήτητη, η εμπορική τους όμως αξία, είχε υπερκοστολογηθεί και τώρα επιστρέφει στα φυσιολογικά -σε σχέση με τις διεθνείς τιμές- πλαίσια.

Έργα όπως ο πίνακας του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα «Artist’s Studio with large window» και το «Village in Spring» (ακρυλικό σε καμβά του 1980) δεν πουλήθηκαν. Η αρχική εκτίμηση του Artist's Studio» ήταν 100.000 με 150.000 λίρες (140.000 – 210.000 ευρώ) αλλά οι προσφορές ξεκίνησαν πολύ χαμηλότερα, στις 80.000 λίρες, και σταμάτησαν στις 95.000.

 Το έργο του Νίκου Εγγονόπουλου «Greek Arcadia», μάλιστα από μια εξαιρετικά καλή περίοδο του ζωγράφου του 1960, έμεινε και αυτό απούλητο με τιμή εκκίνησης τις 60.000 λίρες. Ακόμα πιο περιέργο, η μηδενική προσφορά για έργο του Γαΐτη, με τον τίτλο «Composition» με τιμή εκκίνησης τις 35.000 λίρες. Αυτά μάλιστα είναι παραδείγματα του sale τα οποία αποτελούσαν πάντοτε σίγουρα χαρτιά. Η ελληνική τέχνη περνάει κρίση, μαζί με την οικονομία της, αλλά ίσως αυτό να οδηγήσει σε μια εξυγίανση και τιμών και συναλλαγών και πραγματικών αξιών στην αγορά.