Αίγινα είναι ο Μόραλης, όχι ο Βαρουφάκης

«Στην Αίγινα σπανίως βρέχει. Αυτό οφείλεται ίσως στην ύπαρξη αερίων ρευμάτων στην ατμόσφαιρα του νησιού, τα οποία συγκρουόμενα μεταξύ τους στην συνέχεια απωθούν τα σύννεφα προς την Πελοπόννησο» γράφει ο πρωτοπρεσβύτερος Εμμανουήλ Γιαννούλης, εφημέριος του Μητροπολιτικού Ναού της Αίγινας, στο βιβλίο του «Ταξίδι στην Ιστορία - Αίγινα - «Μεγάλη Εκκλησία» - Καποδίστριας - Αρχή Νεοελληνικού Κράτους». Το απόγευμα της 20ής Μαΐου, ωστόσο, καθώς ο «Αχαιός» έδενε στο λιμάνι του νησιού και οι πρώτες ψιχάλες «υποδέχονταν» τους ανυποψίαστους επισκέπτες, η πρώτη... ανατροπή της εικόνας που είχα για την Αίγινα ήταν γεγονός αδιαμφισβήτητο. Όπως αποδείχθηκε, δεν θα ήταν η μόνη...

Και αυτό γιατί, όπως ο υποφαινόμενος και άλλοι έξι συνάδελφοι αθηναϊκών ΜΜΕ είχαμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε μέσα στο διήμερο που ακολούθησε, η Αίγινα, το μικρό αυτό νησί που καταλαμβάνει μια έκταση 83 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο κέντρο του Σαρωνικού, είναι κάθε άλλο παρά αυτό που νομίζουμε. Για τους Αθηναίους παραθεριστές, για παράδειγμα, που «τιμούν» το νησί περιστασιακά ή σε πιο τακτική βάση, εκμεταλλευόμενοι την εγγύτητά του με το λιμάνι του Πειραιά, η Αίγινα είναι οι παραλίες, η Αγία Μαρίνα, το Αγκίστρι... Είναι το ξακουστό στα πέρατα του κόσμου φιστίκι της, είναι ακόμα και τα εξοχικά του Βαρουφάκη και του Φλαμπουράρη ή του Γιώργου Καπουτζίδη και της Σμαράγδας Καρύδη, αν θέλετε... Κι όμως, αυτή είναι μονάχα η «βιτρίνα». Αν είσαι διατεθειμένος να «οργώσεις» το άλλοτε άγονο έδαφός της και να «βουτήξεις» στα γαλανά νερά της Ιστορίας της, τότε θα ανοιχτεί μπροστά στα μάτια σου ένας ολότελα νέος κόσμος, που είναι ωστόσο άρρηκτα συνδεδεμένος με το παρελθόν.

Δεν θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι διαφορετικά. Από τους αρχαίους ναούς της Αφαίας και της Κολόνας μέχρι την Παλιαχώρα (ή «Μυστρά») και από το αγαπημένο «στέκι» του Καζαντζάκη, του Ελύτη, του γλύπτη Χρήστου Καπράλου, του ζωγράφου Νίκου Νικολάου, του αρχιτέκτονα Πικιώνη μέχρι τη δεύτερη πατρίδα ενός εκ των επιφανέστερων Ελλήνων καλλιτεχνών του 20ού αιώνα, του Γιάννη Μόραλη, σε κάθε γωνιά του νησιού δίνεις και ένα «κρυφό ραντεβού» με τον πολιτισμό και την Ιστορία.

Και είναι αυτός ακριβώς ο λόγος που η Αίγινα, με την ευκαιρία της ανακήρυξης -από το υπουργείο Πολιτισμού- της φετινής χρονιάς ως «Έτους Γιάννη Μόραλη» και «πατώντας» πάνω σε ένα πλούσιο πρόγραμμα πολιτιστικών δράσεων και εκδηλώσεων, φιλοδοξεί, αρχής γενομένης από το φετινό καλοκαίρι, να μπει για τα καλά στον πολιτιστικό «χάρτη» της χώρας και να αναδειχθεί σε πόλο έλξης για τους απανταχού φίλους των τεχνών.

Ο Πύργος του Μαρκέλλου

Ο Μόραλης και η Αίγινα - Οι αφιερωματικές εκδηλώσεις

Μέλος μιας στενής ομάδας φίλων -σημαντικών εικαστικών και ανθρώπων του πνεύματος της ύστερης «γενιάς του 1930», που διάλεξαν την Αίγινα ως τόπο μόνιμης ή περιοδικής διαβίωσης- ο Γιάννης Μόραλης περνούσε ένα μεγάλο μέρος του χρόνου του στο νησί και έχτισε τελικά εκεί ένα λιτό σπίτι-εργαστήριό σε σχέδια του -επίσης φίλου του- Άρη Κωνσταντινίδη. Το νησί με την πλούσια ιστορία και το μοναδικό φως υπήρξε γι' αυτόν καταφύγιο, τόπος χαλάρωσης, αναψυχής, αλλά και στοχασμού, έμπνευσης και δημιουργίας.

Ο Γιάννης Μόραλης σε ταβέρνα στην Πέρδικα της Αίγινας.
 
Η βιωματική αυτή σχέση του Γιάννη Μόραλη με την Αίγινα, που είναι έκδηλη στο έργο του, θα αποτελέσει και τον άξονα των εκδηλώσεων που προγραμματίζει ο Δήμος. Κεντρική εκδήλωση του αφιερώματος θα είναι μία έκθεση έργων του Γιάννη Μόραλη στο Λαογραφικό Μουσείο του νησιού, χώρου που έχει φιλοξενήσει και στο παρελθόν έργα του ζωγράφου. Η έκθεση θα εγκαινιαστεί στα τέλη Αυγούστου και θα παραμείνει σε λειτουργία μέχρι το τετραήμερο 15-18 Σεπτεμβρίου, ημερομηνίες κατά τις οποίες θα πραγματοποιηθεί φέτος το 8ο Φεστιβάλ Φιστικιού Αίγινας -κορυφαία εμπορική και πολιτιστική διοργάνωση του Δήμου- και θα ενταχθεί στις πολιτισμικές δράσεις του. Η σημαντική αυτή εκδήλωση θα συνοδευτεί από έκθεση-αφιέρωμα στον Γιάννη Μόραλη με έργα μαθητών και φίλων του, στον ιστορικό Πύργο του Μαρκέλλου, στο κέντρο της πόλης, καθώς επίσης και από σειρά άλλων εκδηλώσεων καθ' όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Οι εκδηλώσεις μνήμης θα σηματοδοτηθούν με την τοποθέτηση, στο παλαιό λιμάνι της Αίγινας, του μεγάλου γλυπτού του Μόραλη, «Χωρίς Τίτλο» του 2004,βασισμένο στο παλαιότερο ζωγραφικό έργο του εικαστικού, με τίτλο «Αίγινα» (1974), που είναι μάλιστα εμπνευσμένο από το λιμάνι του νησιού και αποτελεί μια ευγενική παραχώρηση της κυρίας Πέγκυ Ζουμπουλάκη για όλη τη διάρκεια των εκδηλώσεων.

Ο Γιάννης Μόραλης στο εργαστήριό του στην Αίγινα.

Η Αίγινα «κοιτίδα» πολιτισμού

Οι Αιγινίτες, πάντως, δεν σταματούν εκεί. Σαν να βρίσκεται σε έναν πολλαπλό πολιτισμικό... οργασμό, το νησί «γεννά» συνεχώς φρέσκες ιδέες και μια ομάδα ανθρώπων με όραμα και πολλή διάθεση για δουλειά κοπιάζει νυχθημερόν (δεν είναι υπερβολή, το διαπιστώσαμε δια ζώσης), για να «στήσει» και να «επικοινωνήσει» στους επισκέπτες όλα τα ενδιαφέροντα πράγματα που γίνονται στον ευλογημένο αυτόν, από τον ήλιο της Πελοποννήσου και τη θάλασσα του Σαρωνικού, τόπο.

Έτσι, πληροφορούμαστε ότι εδώ και 11 συναπτά έτη πραγματοποιείται διεθνές μουσικό φεστιβάλ, επί έξι χρόνια διεξάγεται φεστιβάλ θεάτρου με την φροντίδα του εκπαιδευτικού Γιώργου Μπήτρου, ενώ οι εικαστικές εκθέσεις... δίνουν και παίρνουν, καθιστώντας την Αίγινα έναν «must see» προορισμό όχι μόνο για τους όψιμους παραθεριστές των καλοκαιρινών μηνών, αλλά και για τους «μύστες» του πολιτισμού, σε μια περίοδο που εκτείνεται πολύ πέρα από το ελληνικό θέρος.

Ο Ναός της Αφαίας

Το Λαογραφικό Μουσείο

Τόσο κοντά, μα και τόσο «μακριά» από την Αθήνα...

Την ίδια στιγμή, βέβαια, που η Αίγινα αφήνει ανεξίτηλο το «σημάδι» της στον πολιτιστικό χάρτη της χώρας, ένας άλλος... χάρτης, ο γεωγραφικός αυτήν τη φορά, μπορεί να προκαλέσει εσφαλμένες εντυπώσεις. Και αυτό γιατί, όσο κοντά κι αν βρίσκεται το νησί από την Αθήνα (μόλις 40 λεπτά με το δελφίνι από τον Πειραιά ή το πολύ 70 με το πλοίο της γραμμής), άλλο τόσο μακριά το αφήνουν «αγκυλώσεις» και προβλήματα καθημερινά, σαν μια ανεπιθύμητη «παρακαταθήκη» άλλων εποχών.

Και ποιο θα μπορούσε να είναι πιο «τρανό» παράδειγμα, από το πρόβλημα υδροδότησης του νησιού, που , εν έτει 2016, γίνεται με υδροφόρα από την Αθήνα! Ευτυχώς, όπως με εμφανή ικανοποίηση μας περιέγραψε σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη Κυριακή ο δήμαρχος, Δημήτρης Μούρτζης, η Περιφέρεια Αττικής, με απόφαση της περιφερειάρχη Ρένας Δούρου, άναψε το πράσινο φως σε κονδύλι ύψους 31 εκατ. ευρώ, προκειμένου να ξεκινήσει το έργο σύνδεσης με υποθαλάσσιο αγωγό της ΕΥΔΑΠ. Αν όλα κυλήσουν ομαλά και η διαγωνιστική διαδικασία δεν «κολλήσει» και χαθεί κάπου ανάμεσα στα... πλοκάμια της γραφειοκρατίας, οι Αιγινίτες μπορούν να ελπίζουν, βάσιμα πλέον, ότι το βασικότερο πρόβλημα του νησιού τους θα αποτελεί, σύντομα, μια ανάμνηση και μόνο.

Κάπως έτσι, ίσως, θα μπορούν να εργαστούν απερίσπαστοι και με ακόμα μεγαλύτερο μεράκι, όλοι μαζί, για την ανάδειξη του ιστορικού παρελθόντος του τόπου. Άλλωστε, όπως συνήθιζε να λέει ο Κομφούκιος, «αν θες να ορίσεις το μέλλον, θα πρέπει να μελετήσεις το παρελθόν». Και στην Αίγινα είναι αυτό ακριβώς που συμβαίνει τη δεδομένη χρονική συγκυρία: εν μέσω κρίσης -οικονομικής, ηθικής και αξιών- μια ομάδα ανθρώπων αποφασίζει να βγει μπροστά και να «επαναλανσάρει» το νησί προς τους Έλληνες και ξένους επισκέπτες, ακολουθώντας τα βήματα του Καζαντζάκη, του Ελύτη, του Μόραλη...

Παχιά Ράχη

Οι άνθρωποι πίσω από το πολιτιστικό «θαύμα» της Αίγινας

Φορέας υλοποίησης των πολιτιστικών εκδηλώσεων θα είναι η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Αίγινας (Κ.Ε.Δ.Α.).

Το έργο της διοργάνωσης έχει αναλάβει ομάδα εργασίας που, από πλευράς Κ.Ε.Δ.Α., αποτελείται από τον πρόεδρό της, Γιάννη Ζορμπά, τον πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής του 8ου Φεστιβάλ Φιστικιού Αίγινας, ιστορικό Γιώργο Καλόφωνο, την διευθύντρια της Γκαλερί «Έγινα Αίγινα» Βάσω Καλουδιώτη και τον δημοσιογράφο Γιάννη Προβή.

Συμμετέχουν επίσης, εκ μέρους του Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας, ο πρόεδρος του Συλλόγου των Φίλων του μουσείου, Κώστας Γαλάνης και, εκ μέρους της Γκαλερί Ζουμπουλάκη, η διευθύντρια της γκαλερί, Δάφνη Ζουμπουλάκη.

«Αιγινήτικο Αρχοντικό»

Πού να μείνετε, πού να φάτε, πού να διασκεδάσετε

Ενδεικτικά προτείνουμε για τη διαμονή σας το ατμοσφαιρικό «Αιγινήτικο Αρχοντικό» για την αύρα αλλοτινών εποχών και τα υπέροχα, χειροποίητα γλυκά της ξακουστής για τη φιλοξενία της, κυρίας Ρένας. Πρόκειται για ένα πανέμορφο νεοκλασικό κτίριο, βαμμένο σε κόκκινο τούβλο, που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 100 μέτρων από το λιμάνι.

Ακόμη, το ξενοδοχείο «Δανάη» στον παραλιακό δρόμο της Αίγινας, κοντά στο ναό του θεού Απόλλωνα, περίπου ένα χιλιόμετρο από το κέντρο της Πόλης, ιδανικό για οικογενειακές και... ρομαντικές αποδράσεις καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Όσο για το φαγητό και τη νυχτερινή διασκέδαση; Στο all day bar «Ρέμβη» δοκιμάσαμε εξαιρετικές πένες κοτόπουλο, γευστικότατη «πειραγμένη» καρμπονάρα και ζουμερά μπέργκερ, ενώ η νύχτα δεν θα μπορούσε να κλείσει χωρίς ένα πέρασμα από το... ανεπιτήδευτο «Τα πάντα ρει» με το εξαιρετικής αισθητικής πατάρι, που, εκτός των άλλων, φιλοξενεί εξαιρετικά επιτυχημένα live με γνωστούς καλλιτέχνες.

Στο παραδοσιακό εστιατόριο του «Νώντα», στο γραφικό ψαροχώρι της Πέρδικας, «προσκυνήσαμε» τις ευωδιαστές γαρίδες σαγανάκι και ήπιαμε ούζο στο όνομα των ολόφρεσκων, καλοψημένων μπαρμπουνιών. Στο ξεπροβόδισμα, μας κέρασαν και μια σειρά από delicatessen με βάση το φιστίκι, όπως σκορδαλιά με φιστίκι, πέστο φιστικιού, πατέ φιστικιού και γλυκόξινη σάλτσα φιστικιού, που δημιούργησαν και συσκευάζουν από το 2009.

Στην ταβέρνα-εστιατόριο «Δρομάκι» δοκιμάσαμε παραδοσιακές ελληνικές γεύσεις και φύγαμε με τις καλύτερες εντυπώσεις από το άψογο σέρβις και την ειδυλλιακή τοποθεσία, ενώ στο ουζερί «Ο Σκοτάδης» δοκιμάσαμε, μεταξύ άλλων, υπέροχο κριθαρότο με καραβίδα, γαύρο μαρινάτο και μακαρονάδα με φρέσκες γαρίδες και ντομάτα. Ποιος ξέρει; Ίσως την επόμενη φορά είμαστε τυχεροί να προλάβουμε και τις περίφημες «κατσούλες», για τη νοστιμιά των οποίων, όσοι ξέρουν, έχουν να το λένε...

Το λιμάνι της Αίγινας