Η χρυσή ταμπακιέρα του Καποδίστρια «νίκησε» τον Τσαρούχη και πωλήθηκε για 73.392 ευρώ

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η δημοπρασία Νεοελληνική Ζωγραφική, Φιλελληνικά και Ιστορικά Αντικείμενα του οίκου Βέργος, με την χρυσή ταμπακιέρα με τον αναγεννώμενο Φοίνικα του Ιωάννη Καποδίστρια να πωλείται στα 73.392 ευρώ.

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Οίκου, ο συνολικός τζίρος των 1.110.971 ευρώ σε συνδυασμό με το ζωηρό ενδιαφέρον για τα περισσότερα έργα (ποσοστό πώλησης 78%) και την εμφάνιση πολλών νέων αγοραστών δίνουν ελπιδοφόρα μηνύματα για την πορεία της αγοράς τέχνης στη χώρα μας.

Στο πρώτο μέρος (Νεοελληνική Ζωγραφική) μεγάλος ανταγωνισμός υπήρξε για τα έργα του Γιάννη Τσαρούχη, Σπουδή για το μήνα Μάιο (57.834 ευρώ) και Τέχνη - Έρως (12.209 ευρώ), τα γλυπτά του Γ. Χαλεπά, Ορνιθοκλέπτης 20.794 ευρώ) και Κονιάκ (20.794 ευρώ) όπως και για τη Θαλασσογραφία του Ι. Αλταμούρα (9.786 ευρώ).

Στο δεύτερο μέρος (Φιλελληνικά & Ιστορικά Αντικείμενα) την έκπληξη έκανε η προσωπική ταμπακιέρα του Ιωάννη Καποδίστρια που έφτασε τις 73.392 ευρώ. Ξεχώρισαν επίσης το ρολόι του Δ. Σολωμού (26.910 ευρώ) και τα φιλοτεχνημένα από τον Δ. Τσόκο πορτραίτα του Αλ. Μαυροκορδάτου (29.357 ευρώ) και του Σπ. Παπαλεξόπουλου (36.696 ευρώ).

Η ιστορία της ταμπακιέρας με τον αναγεννώμενο Φοίνιικα

Η ιδέα να χρησιμοποιηθεί η παράσταση του αναγεννώμενου Φοίνικα ως σύμβολο της αναγέννησης της Ελλάδας, φαίνεται πως γεννήθηκε πολύ πριν την Επανάσταση, στους κύκλους των Ελλήνων σπουδαστών των ιταλικών πανεπιστημίων. Δεν αποκλείεται λοιπόν ο Ιωάννης Καποδίστριας να γνώρισε το συσχετισμό αυτό του μυθικού πτηνού με την αναγέννηση της πατρίδας του, κατά τη διάρκεια των ιατρικών σπουδών του στο πανεπιστήμιο της Πάδοβας (1795-97). Ίσως τότε για πρώτη φορά να θεώρησε τον Φοίνικα που ξαναγεννιέται από τις στάχτες του, ως το καταλληλότερο έμβλημα στην περίπτωση που ποτέ η Ελλάδα ανακτούσε την ανεξαρτησία της.

Το 1800 διατυπώθηκε η πρόταση να τεθεί ο Φοίνικας στη σημαία της Επτανήσου, χωρίς όμως τελικά να υιοθετηθεί. Αντίθετα στις αρχές του Αγώνα, μετά από εισήγηση του Νικολάου Υψηλάντη και άλλων φιλικών, το μυθικό πτηνό γίνεται το σύμβολο στη σημαία του Αλέξανδρου Υψηλάντη και του Ιερού Λόχου, αργότερα δε στις σημαίες του Δημητρίου Υψηλάντη και των επαναστατημένων της Νάουσας και τη Χαλκιδικής. Η πορεία του ανακόπτεται εν τούτοις κατά την ψήφιση του Νόμου της Επιδαύρου, όταν στη συζήτηση για τον τύπο της ελληνικής σημαίας επικράτησε η άποψη ότι αυτή δεν θα έπρεπε να φέρει σύμβολα των φιλικών, για να μη θεωρηθεί από την Ευρώπη ότι η Επανάσταση ήταν υπόθεση κάποιας μυστικής εταιρίας.

Τον Νοέμβριο του 1827, όταν ο Καποδίστριας περιμένοντας στην Ανκόνα το αγγλικό πολεμικό που θα τον μετέφερε, κυβερνήτη πλέον, στην Ελλάδα, γράφει στον J. F. Bautte, τον καλύτερο ωρολογοποιό και κοσμηματοποιό της Γενεύης, και του ζητάει να κατασκευάσει για λογαριασμό του 6 ταμπακιέρες, 10 ανδρικά ρολόγια τσέπης και 3 ζευγάρια γυναικεία βραχιόλια, όλα χρυσά, σμαλτωμένα και με την παράσταση του αναγεννώμενου Φοίνικα και το μονόγραμμά του. Σκόπευε καθώς φαίνεται, προσφέροντάς τα σαν δώρα σε επιφανείς προσωπικότητες του τόπου, να προετοιμάσει το έδαφος για την καθιέρωση του Φοίνικα ως του επίσημου συμβόλου της Ελληνικής Πολιτείας.