Πέθανε στα 81 της η ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ

Πέθανε σε ηλικία 81 ετών η ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ. 

Τον θάνατό της έκανε γνωστό μέσα από το προφίλ του στο Facebook, ο συγγραφέας Αλέξης Σταμάτης. 

Ποια ήταν η Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ 

Η Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ γεννήθηκε στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1939. Γονείς της οι Γιάννης Αγγελάκης και Ελένη Σταμάτη. Είναι πνευματική κόρη του Νίκου Καζαντζάκη, που διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον πατέρα της. Μόλις στα 17 της χρόνια δημοσιεύει στο περιοδικό Καινούργια εποχή το ποιήμα της «Μοναξιά» μετά από παρότρυνση του Νίκου Καζαντζάκη, ο οποίος έστειλε γράμμα στον Γιάννη Γουδέλη, τον διευθυντή της Καινούργιας εποχής γράφοντας: «Παρακαλώ, δημοσιεύστε αυτό το ποίημα, το έχει γράψει μία κοπέλα που δεν έχει βγάλει ακόμα το γυμνάσιο. Είναι το ωραιότερο ποίημα που διάβασα ποτέ!». Από τότε άνοιξε ο δρόμος για την ενασχόληση της με την ποίηση και τη μετάφραση. Όπως αναφέρει και η ίδια ήταν μεγάλη η είσοδος της στην ποίηση. Άρθρα για την ποίηση και την μετάφραση της ποίησης έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και εφημερίδες. Το έργο της έχει μεταφραστεί σε περισσότερες των δέκα γλωσσών και ποιήματα της εμπεριέχονται σε λογοτεχνικές ανθολογίες. Αρχή και τέλος για εκείνη η ποίηση του Κ.Π. Καβάφη. Σπούδασε ξένες γλώσσες στην Αθήνα, τη Γαλλία και την Ελβετία. Είναι διπλωματούχος μεταφράστρια-διερμηνέας. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, Αλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν, Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβιτς Μαγιακόβσκι, Ουίλλιαμ Σαίξπηρ κ.ά. Η ποίησή της διακρίνεται από μια έντονη καταφυγή σε φανταστικές χώρες.

Το 1962 τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο Ποίησης της πόλης της Γενεύης (Prix Hensch). Το 1985 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Έχει δώσει διαλέξεις και διάβασε ποιήματά της σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και Καναδά (Harvard, Cornell, Darmouth, N.Y.State, Princeton, Columbia κ.α.) Το 2000 τιμήθηκε με το βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη (Ακαδημία Αθηνών). Το 2014 βραβεύτηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της.

Το πρόβλημα υγείας που την έστρεψε στην ποίηση 

Τα κινητικά προβλήματα που αντιμετώπιζε από τη γέννησή της αποτέλεσαν βασικό κίνητρο για να στραφεί στην ποίηση η Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ.

«Γεννήθηκα με αναπηρία. Οι γιατροί είπαν ότι προήλθε από ένα μικρόβιο που άρπαξα στη γέννα. Όλη μου η αριστερή πλευρά είχε ατροφήσει, δημιουργώντας μου μυοσκελετικά προβλήματα. Ουσιαστικά, κούτσαινα από το αριστερό πόδι και το αριστερό μου χέρι ήταν αδύναμο. Γι’ αυτό γράφω πάντα χειρόγραφα. Λόγω της αναπηρίας μου δεν χρησιμοποιώ γραφομηχανή. Με αυτό το πρόβλημα γεννήθηκα, μεγάλωσα και πορεύτηκα σε όλη μου τη ζωή. Για μένα, ήταν κάτι φυσιολογικό, γιατί το είχα από την πρώτη μέρα της ζωής μου. Το είχα πάρει ως δεδομένο.

Οι γονείς μου με πήγαιναν συνέχεια στους γιατρούς. Τραγική ειρωνεία, πως έναν χρόνο αφότου γεννήθηκα ανακαλύφθηκε η πενικιλίνη και το μικρόβιο αυτό μπορούσε πια να σκοτωθεί με μια απλή ένεση. Στα 7 μου έκανα το πρώτο μου χειρουργείο στη Βιέννη, για να αντικαταστήσω μια άρθρωση που είχε “φαγωθεί”, και στα 10 το δεύτερο, στο Λονδίνο. Το πρόβλημα ήταν μόνιμο, το αριστερό μου πόδι ήταν κοντύτερο από το δεξί και κούτσαινα. Ευτυχώς, δεν αισθανόμουν πόνο και δεν είχα κάποιο άλλο σημαντικό θέμα κίνησης. Οι άλλοι, βέβαια, με κοιτούσαν μερικές φορές περίεργα και έλεγαν “Κουτσαίνει”. Αυτό κρατούσε πέντε λεπτά. Μετά, με έβλεπαν να κινούμαι, να παίζω σαν παιδί και δεν το ξανάλεγαν.

Νομίζω, υποσυνείδητα, αυτό το θέμα της υγείας μου με έκανε να στραφώ στην ποίηση. Γιατί δεν μπορούσα και να είμαι μονίμως σε κίνηση. Το χαρτί υπήρξε το δικό μου καταφύγιο. Κλεινόμουν στο σπίτι μου, στα Εξάρχεια, και έγραφα. Μεγαλώνοντας, έλεγα στους ανθρώπους πως “Όπως το συνήθισα εγώ, θα με συνηθίσετε κι εσείς. Απλά κουτσαίνω λίγο”. Και να ήθελα να το κρύψω από κάποια φίλη ή σύντροφο, δεν μπορούσα, αφού φαινόταν. Έζησα με αυτό το πρόβλημα μια ολόκληρη ζωή και, αν δεν μου το θυμίσεις, νομίζω πια ότι δεν υπάρχει. Ευτυχώς, είμαι από τις πολύ ελαφριές και αισιόδοξες περιπτώσεις αναπηρίας. Βέβαια, δεν έχω γνωρίσει κάποιον άλλο που να έχει αντιμετωπίσει κάτι παρόμοιο.

Στα ποιήματά μου γράφω συχνά για το σώμα και τη φύση. Είναι ένα θέμα που με απασχολεί βαθιά, γράφω ουσιαστικά για το πρόβλημά μου. Είναι παντού χυμένο, είναι το υλικό της ζωής μου. Σε όσους υπάρχουν εκεί έξω με παρόμοια προβλήματα αναπηρίας θα ήθελα να τους πω να μην ακούνε τι λέει ο κόσμος. Και εφόσον δεν πονούν, να το ξεχάσουν τελείως και να συνεχίσουν τη ζωή τους. Και να κάνουν όσες περισσότερες κινήσεις μπορούν!», είχε πει η σπουδαία ποιήτρια σε συνέντευξή της στο People.

Συλλυπητήριο μήνυμα της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνας Μενδώνη 

«Η Κατερίνα Αγγελάκη -Ρουκ υπήρξε μία σημαντική προσωπικότητα στο χώρο των Γραμμάτων, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς. Το πλούσιο ποιητικό της έργο ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο. Μεταφράστηκε σε περισσότερες από 10 γλώσσες. Αγαπήθηκε από τους αναγνώστες διαφορετικών γενεών και τιμήθηκε από τους ομότεχνούς της.
Για την Κατερίνα Αγγελάκη -Ρουκ η ποίηση ήταν βαθιά υπαρξιακή ανάγκη και αγωνία, που υπακούει στο νόμο της φυσικότητας και της αλήθειας. “Δεν θυμάμαι ποτέ να έζησα χωρίς ποίηση” έλεγε χαρακτηριστικά. Θα συνεχίσει εκεί ψηλά στον “ουρανό του τίποτα”, όχι με τα ελάχιστα, όπως λέει το ομότιτλο ποίημά της, αλλά με πάρα πολλά... Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους της και στους πολυάριθμους φίλους της.


Δείτε συνέντευξή της από το 2015: