"Ανάμεσα σε 4 οθόνες" - Στέλιος Παπαθανασόπουλος, Εκδόσεις Καστανιώτη

Δεν βλέπουμε πια τηλεόραση με προσήλωση όπως παλαιότερα. Δεν διαβάζουμε εφημερίδες, κι ακούμε ραδιόφωνο. Αντίθετα, ενημερωνόμαστε και ψυχαγωγούμαστε όλο και περισσότερο από το διαδίκτυο. Σχολιάζουμε τα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα και τα κοινοποιούμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μπορεί να μην αντέχουμε να βλέπουμε διαφημίσεις περισσότερο από μισό λεπτό κι αλλάζουμε τηλεοπτικό σταθμό όταν δεν προκαλεί το ενδιαφέρον μας, αλλά παρακολουθούμε για ώρες συνεχόμενες τα επεισόδια των αγαπημένων μας σειρών που μας προφέρουν οι νέοι τηλεοπτικοί πάροχοι διαμέσου του διαδικτύου.

Σε οποιαδήποτε δεδομένη ημέρα ο μέσος πολίτης μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε δεκάδες τηλεοπτικά κανάλια επίγεια ή δορυφορικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, εφημερίδες σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή κι ένα πλήθος από ιστοσελίδες. Στην πράξη το κοινό των μέσων κατακερματίζεται όλο και περισσότερο, ενώ η κατανάλωση του περιεχομένου των μέσων, είτε αυτό είναι ενημερωτικό ή ψυχαγωγικό, γίνεται πλέον μπροστά από μια οθόνη, είτε αυτή είναι η παραδοσιακή τηλεοπτική οθόνη ή ο φορητός υπολογιστής ή το τάμπλετ ή το έξυπνο κινητό. Ποτέ άλλωστε στην ιστορία των επικοινωνιών, το ίδιο περιεχόμενο δεν μπορούσε να καταναλωθεί από τέσσερις διαφορετικές οθόνες και μάλιστα ταυτόχρονα, μέσα στο σπίτι ή έξω από το σπίτι, σταθερά ή εν κινήσει.

Το βιβλίο αυτό έχει ως στόχο να αναδείξει τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της νέας επικοινωνιακής συνθήκης, καθώς η κατανάλωση του σύγχρονου περιεχομένου των μέσων επικοινωνίας επιτελείται «ανάμεσα στις 4 οθόνες». Μέσα από οκτώ κεφάλαια εξετάζει και συζητά τους τρόπους με τους οποίους το κοινό των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας χρησιμοποιεί, επιλέγει, παρακολουθεί ή απορρίπτει το μιντιακό περιεχόμενό τους δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ελληνική περίπτωση κατά την τελευταία δεκαετία.

Το βιβλίο επισημαίνει ότι οι αλλαγές τις οποίες οι άνθρωποι βιώνουν στο ψηφιακό επικοινωνιακό πεδίο δεν συντελέστηκαν χθες κι ούτε οφείλονται αποκλειστικά στο διαδίκτυο. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, η έλευση και υψηλή διάδοση του βίντεο πρόσφερε κάποιες ενδείξεις για το τι θα μπορούσε να επέλθει αργότερα στο πεδίο της επικοινωνίας. Η έλευση του διαδικτύου και η σύγκλιση των μέσων επικοινωνίας μετουσίωσαν αυτές τις αλλαγές. Όμως, τα μέλη του κοινού, οι αποκαλούμενοι χρήστες στην πράξη δεν έχουν τον έλεγχο στην επιλογή. Η τεχνολογία έχει δώσει στους ανθρώπους πάρα πολλές επιλογές, και στη συνέχεια τους απαλλάσσει αμέσως από την ανάγκη να τις εφαρμόσουν.