Από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή: Πώς έχουν αλλάξει τα μέσα ενημέρωσης τα τελευταία 30 χρόνια;

Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης, τα μέσα ενημέρωσης στην Ευρώπη βιώνουν μια περίοδο ραγδαίων αλλαγών. Μέσα από το βιβλίο «The Media Systems in Europe: Continuities and Discontinuities», οι καθηγητές Στέλιος Παπαθανασόπουλος (Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και Andrea Miconi (IULM University) εξετάζουν την εξέλιξη των μέσων ενημέρωσης στην Ευρώπη τα τελευταία 30 χρόνια.

Βασισμένο σε ορισμένα σημαντικά ευρήματα του προγράμματος με τίτλο «European Media Platforms: Assessing Positive and Negative Externalities for European Culture» που χρηματοδοτήθηκε από το ερευνητικό πρόγραμμα «Horizon 2020» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το βιβλίο εστιάζει στο σύγχρονο τοπίο των μέσων ενημέρωσης, με έμφαση στις τάσεις αλλά και τις πολλαπλές προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το βιβλίο αποτελεί ένα απαραίτητο ανάγνωσμα για φοιτητές, ερευνητές και επαγγελματίες του κλάδου των μέσων μαζικής ενημέρωσης που επιθυμούν να κατανοήσουν σε βάθος την εξέλιξη του επικοινωνιακού πεδίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το βιβλίο είναι ανοιχτής πρόσβασης και μπορείτε να το κατεβάσετε δωρεάν από ΕΔΩ.

Περίληψη (Abstract) του βιβλίου

Τα μέσα ενημέρωσης στην Ευρώπη έχουν αλλάξει ριζικά από το 1990. Αλλά ακόμη και μέσα στην Ευρώπη, οι διαδικασίες ή οι μηχανισμοί «εποπτείας» διέφεραν ανάλογα με τις επιμέρους πολιτικές και πολιτιστικές παραδόσεις. Στην πραγματικότητα, ένα σημαντικό στοιχείο των ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης ήταν ότι χαρακτηρίζονταν από μεγάλη ποικιλομορφία. Τα μέσα ενημέρωσης στην Ευρώπη δεν διαφέρουν μόνο μεταξύ Δύσης και Ανατολής, αλλά και μεταξύ των νότιων, κεντρικών και βόρειων ευρωπαϊκών χωρών. Οι Hallin και Mancini, στο θεμελιώδες έργο τους «Comparing Media Systems», πρότειναν τρία μοντέλα που περιγράφουν τα συστήματα των μέσων ενημέρωσης στην κυρίως «παλιά» Δυτική Ευρώπη. Ταυτόχρονα, το μοντέλο τους έχει χρησιμεύσει ως θεωρητικό ορόσημο για τις περισσότερες συγκριτικές μελέτες συστημάτων μέσων ενημέρωσης και μπορεί ακόμη να αποτελέσει ένα χρήσιμο πλαίσιο για την τρέχουσα συγκριτική έρευνα στο πεδίο των μέσων ενημέρωσης. Στην πραγματικότητα, θεωρούμε ότι η θεωρητική προσέγγιση που οραματίστηκαν οι Hallin και Mancini μπορεί να εξακολουθεί να αποτελεί μια βάση για τη θεωρία των συστημάτων μέσων ενημέρωσης μεταξύ των συγκριτικών μελετών στην ψηφιακή εποχή, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες εξελίξεις στα συστήματα των μέσων ενημέρωσης. Οι τελευταίες δεν είναι απλώς συνέπειες της παγκοσμιοποίησης αλλά και αποτελέσματα της τεχνολογικής εξέλιξης, της λήψης πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων και των διαδικασιών εξευρωπαϊσμού που συμβάλλουν στη διάπλαση του νέου κόσμου και των μέσων ενημέρωσης. Ο νέος αυτός μιντιακός κόσμος προσφέρει κυρίαρχη θέση στις επιχειρήσεις και τις τεχνολογικές αλλαγές και συμβάλλει στην ομοιομορφία των διαφορετικών επικοινωνιακών συστημάτων που καθορίζονται από το τις κυβερνήσεις των χωρών. Λειτουργεί παράλληλα και επωφελείται από την έλευση της παγκοσμιοποίησης, η οποία λαμβάνει χώρα τόσο σε διεθνές όσο και σε τοπικό επίπεδο. Στην πράξη, αλλάζει τον κοινωνικό ρόλο των μέσων ενημέρωσης, καθώς στο ορατό μέλλον οι πολίτες-θεατές θα ταξινομούνται ανάλογα με την αγοραστική τους δύναμη στην «κοινωνία των πλατφορμών». Το βιβλίο αυτό βασίζεται σε ορισμένα από τα ιστορικά ευρήματα ενός ευρύτερου προγράμματος με τίτλο «European Media Platforms: Assessing Positive and Negative Externalities for European Culture» που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας «Horizon 2020» της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της συμφωνίας επιχορήγησης αριθ. 101004488. Στόχος του είναι να παρουσιάσει τον απολογισμό του σύγχρονου πεδίου των μέσων ενημέρωσης, εστιάζοντας στις τάσεις καθώς και στις προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα εθνικά συστήματα μέσων ενημέρωσης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.