Στον Κινέζο, Μο Γιαν, το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2012

«Αν ήταν να διαλέξω έναν συγγραφέα για να βραβευτεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, θα διάλεγα τον Μο Γιαν» έλεγε ο επίσης νομπελίστας Κενζαμπούρο Όε. Και όπως φαίνεται οι υπεύθυνοι της Σουηδικής Ακαδημίας τον πήραν πολύ σοβαρά επιλέγοντας τον απαγορευμένο, μετά τα αιματηρά γεγονότα στην πλατεία Τιεναμέν, κινέζο συγγραφέα. 

Οι λόγοι προφανώς από αμιγώς αισθητικοί είναι κυρίως πολιτικοί καθώς ο Μο Γιαν είναι από τους λίγους ελεύθερα σκεπτόμενους ανθρώπους της κινέζικης διανόησης ο οποίος προτίμησε να παραμείνει στην πατρίδα του, παρά τις όποιες προτάσεις δέχτηκε τα τελευταία χρόνια από τη Δύση. 

Γεννημένος το 1955 στην επαρχία Σαντόνγκ της βορειοανατολικής Κίνας από μια φτωχή οικογένεια μεγαλώνοντας κατατάχτηκε εθελοντικά στον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό και σπούδασε βιβλιοθηκάριος. Το πρώτο του μυθιστόρημα Βροχή που πέφτει μια ανοιξιάτικη νύχτα έκανε ήδη αίσθηση με την ομορφιά των περιγραφών του ενώ ήδη από το δεύτερο βιβλίο Oι κόκκινοι αγροί (1987) είχε αρχίσει να έχει προβλήματα με τη λογοκρισία. Το βιβλίο του όμως αποθεώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο και έγινε γνωστό όταν μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον αριστουργηματικό Ζανγκ Γιμού. 

Ωστόσο η δαμόκλειος σπάθη της λογοκρισίας έπεσε ορμητικά πάνω στο Μο Γιαν όταν εξέδωσε τις Μπαλάντες του σκόρδου. Το βιβλίο που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη έκανε αίσθηση με το γλυκόπικρο, κυνικό του χιούμορ αφηγούμενο την ιστορία μιας ομάδας χωρικών που έρχονται σε σύγκρουση με το περιβάλλον τους και τον κοινωνικό του περίγυρο. 

Οι περιγραφές της φύσης, που ξεχωρίζουν πάντα στην κινέζικη λογοτεχνία πρωταγωνιστούν και εδώ καθώς και ένας ιδιότυπος σουρεαλισμός που έκανε γνωστό τον Μο Γιαν σε ολόκληρο τον κόσμο. 

Η ανακοίνωση πάντως του ονόματος του Μο Γιαν ως φετινού νικητή συνοδεύτηκε από ιδιαίτερες επευφημίες στην αίθουσα και έτυχε θερμής υποδοχής από τα βιβλιοφιλικά μπλογκς. Παρ’όλα αυτά για μια ακόμη φορά φάνηκαν να αδικούνται  οι Αμερικανοί αφού είδαν σπουδαία ονόματα της λογοτεχνίας τους όπως ο Φίλιπ Ροθ, ο Ντον Ντελίλλο και η Μάργκαρετ Άτγουντ να εξαιρούνται από άλλη μια καθολική λογοτεχνική διάκριση.