75ο Φεστιβάλ κινηματογράφου: Στις Κάννες στρώνουν το κόκκινο χαλί για τον «Μαζώ»

Πρόπερσι ακυρώθηκε λόγω της πανδημικής κρίσης. Πέρυσι οι υπεύθυνοι έκαναν την ανάγκη φιλοτιμία και μετέφεραν την ημερομηνία διεξαγωγής του στις αρχές Ιουλίου. Φέτος, έπειτα από τρία χρόνια, το Φεστιβάλ των Καννών επιστρέφει στον μήνα του. Και μαζί του αναμένεται να γυρίσουν και οι οικουμενικής ακτινοβολίας κινηματογραφικοί σταρ στο αγαπημένο τους σουλάτσο στο κόκκινο χαλί, το οποίο η πανδημία τούς στέρησε.

Η βιομηχανία του θεάματος είναι αναμφίβολα μία από εκείνες που χτυπήθηκαν πιο βάναυσα στη διάρκεια των δύο χρόνων της πανδημικής κρίσης του κορωνοϊού και όλοι ελπίζουν πως θα καταφέρει να επιδείξει την ίδια αντοχή και ψυχραιμία με τον Κρις Ροκ, όταν στην πρόσφατη τελετή απονομής των Οσκαρ δέχτηκε το απρεπές και βίαιο ράπισμα του Γουίλ Σμιθ. Μεγάλες προσδοκίες; Θα δείξει. Τα φεστιβάλ πάντως και ειδικά εκείνα που διαθέτουν παράδοση και είθισται να απασχολούν την παγκόσμια επικαιρότητα για κινηματογραφικούς αλλά κυρίως για παρακινηματογραφικούς λόγους είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ζεσταθούν ξανά οι μηχανές.

Φέτος βέβαια στην Ελλάδα θα έχουμε παραπάνω καλούς λόγους να παρακολουθούμε την εξέλιξη του Φεστιβάλ των Καννών που ξεκινά στις 18 του μήνα και ολοκληρώνεται δέκα ημέρες μετά, με την απονομή των βραβείων -ανάμεσά τους και του περίφημου Χρυσού Φοίνικα- στο Παλέ Ντε Φεστιβάλ από την κριτική επιτροπή, επικεφαλής της οποίας φέτος τέθηκε ο ηθοποιός Βενσάν Λιντόν.

Παρεμπιπτόντως, την τιμητική θέση είχε να αναλάβει Γάλλος από το 2009, όταν τα ηνία είχαν δοθεί στην από κάθε άποψη αποπλανητική Ιζαμπέλ Ιπέρ. Ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους ταλαντούχων Ελλήνων δημιουργών αλλά και φιλμ γυρισμένα στην Ελλάδα περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του φεστιβάλ, που μπορεί να μην είναι το αρχαιότερο στον κόσμο -αυτό είναι προνόμιο της Βενετίας-, αλλά έχει τη χολιγουντιανή χάρη. Μέχρι και ο Τομ Κρουζ επέλεξε τη διοργάνωση του γαλλικού Νότου για την πρεμιέρα του πολυαναμενόμενου «Top Gun: Maverick», που πέρασε από σαράντα κύματα ώσπου να ολοκληρώσει την κινηματογράφησή του.

Αναμονή εννοείται ότι υπάρχει και για το βιογραφικό φιλμ «Elvis» για τον «Βασιλιά», με τη σκηνοθετική υπογραφή του Μπαζ Λούρμαν. Ο Πάνος Χ. Κούτρας, που μόνο συγκλονιστικές κινηματογραφικές στιγμές έχει παραδώσει στο κοινό (βλ. «Ξενία», «Στρέλλα», «Αληθινή Ζωή», «Η επίθεση του γιγαντιαίου μουσακά»), στις Κάννες θα παρουσιάσει -εκτός διαγωνιστικού τμήματος- το νέο, πέμπτο φιλμ της καριέρας του με τίτλο «Dodo». Η επιλογή του τίτλου μόνο τυχαία δεν μπορεί να είναι. Το ντόντο, ένα πουλί που ενδημούσε στον Μαυρίκιο, είναι συνυφασμένο με τα είδη υπό εξαφάνιση αλλά και με την ανοησία, αφού τα εν λόγω πτηνά, ύψους περίπου ενός μέτρου και βάρους έως 20 κιλών, περίμεναν πάντα υπομονετικά τον θηρευτή τους στον οποίο παραδίδονταν χωρίς αντίσταση.

Σύμφωνα με την επίσημη περιγραφή της υπόθεσης: «Δεκατέσσερις άνθρωποι όλων των τάξεων, των ηλικιών, των εθνικοτήτων, θα βρεθούν εγκλωβισμένοι στο κτήμα της οικογένειας Καρακώστα, εκεί όπου σε δύο 24ωρα θα γίνει ο γάμος της κόρης τους με έναν πλούσιο κληρονόμο ως η τελευταία ελπίδα τους για να σωθούν από τη χρεοκοπία και την ελεύθερη πτώση τους στην ταξική πυραμίδα της χώρας. Δεκατέσσερις συμπρωταγωνιστές σε μια παράλογη τραγικωμωδία που εξελίσσεται κεκλεισμένων των θυρών». Το καστ απαρτίζεται, μεταξύ άλλων, από τον Ακη Σακελλαρίου, την Τζεφ Μοντάνα, τη Μαριέλλα Σαββίδου, τη Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, τη Νατάσα Εξηνταβελώνη και τη Σμαράγδα Καρύδη.

Η τελευταία έλεγε για την πρώτη συνεργασία της με τον Κούτρα, πέρυσι τον Ιούνιο, στη διάρκεια των απαιτητικών γυρισμάτων: «Είναι η ταινία που κάνω με τις λιγότερες αντιστάσεις. Δεν έχω δει τίποτα, δεν με ενδιαφέρει πώς θα είμαι, έχω απόλυτη εμπιστοσύνη στον Πάνο και αυτό που θέλει. Και αυτό που θέλει θα είναι ωραίο. Είχα δει όλες τις ταινίες του, ήθελα πολύ να τον γνωρίσω και χάρηκα πολύ που συναντηθήκαμε. Οχι μόνο δεν απογοητεύτηκα, αλλά ο τρόπος που σκηνοθετεί και ο κόσμος του είναι ανώτερα απ’ ό,τι φανταζόμουν. Και πόσο ωραίο να βρίσκομαι εκεί και να συνεργάζομαι με αυτούς τους ηθοποιούς και αυτούς τους συνεργάτες».

Στο καρνάγιο

Αν το φιλμ του Κούτρα είναι αυτό που έχει δημιουργήσει τη μεγαλύτερη αναμονή από τις ταινίες ελληνικού ενδιαφέροντος στις φετινές Κάννες, σίγουρα το πιο ερεθιστικό είναι εκείνο με πρωταγωνιστή τον Γιώργο Μαζωνάκη. Ναι, ο γνωστός και αγαπητός τραγουδιστής αλλάζει πίστα και από την ανθοστόλιστη των νυχτερινών κέντρων περνά -έστω και για ένα δεκαήμερο- σε εκείνη ενός από τα σημαντικότερα κινηματογραφικά φεστιβάλ στον κόσμο. Αλλά να πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Πέρυσι, ο λαϊκός ερμηνευτής συμμετείχε στη φαραωνικών διαστάσεων έκθεση «You & AI» που οργάνωσε η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στο Πεδίον του Αρεως.

Η περιέργεια αλλά και οι άρρητες συνάψεις που έβρισκε η διευθύντρια Πολιτισμού του Ιδρύματος Αφροδίτη Παναγιωτάκου με τον Μαζωνάκη έγινε γνωριμία, που με τη σειρά της γέννησε ένα έργο τέχνης σε επιμέλεια της ίδιας, και έγινε η μαγιά για τη μικρού μήκους ταινία «Στον θρόνο του Ξέρξη», την οποία σκηνοθέτησε η Εύη Καλογηροπούλου. Μετά τη συμμετοχή της στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ με το φιλμ «Motorway 65», η δραστήρια σκηνοθέτις βάζει ξανά πλώρη για τις Κάννες, αυτή τη φορά στο ρόστερ της Εβδομάδας Κριτικής.

Τι είναι το «Στον θρόνο του Ξέρξη»; Μια ιστορία βγαλμένη από την εποχή των κοινωνικών δικτύων, αλλά και της κοινωνικής αποστασιοποίησης. «Στην ταινία της, η Καλογηροπούλου επιλέγει να μιλήσει για το ανθρώπινο σώμα, την ομορφιά, το μάταιο της εργασίας, τις συνθήκες μιας παρανοϊκής παρακολούθησης, αλλά και ταυτόχρονα για το αίμα και τον αποχωρισμό, το φύλο, τη σεξουαλική επιθυμία και τα όριά της», αναφέρεται μεταξύ άλλων στην επίσημη περιγραφή της ταινίας. «Ο ρόλος του Γιώργου Mαζωνάκη εμφανίζεται αντίστοιχα αινιγματικός και αυτοβιογραφικός. Αινιγματικός, ως προς το αν είναι άνθρωπος ή μηχανή.

Από πού προέρχεται και γιατί μπορεί τελικά να σπάσει έναν τόσο βαθιά ριζωμένο κανόνα καταστολής; Τι είδους είναι ο ερωτισμός που αποπνέει; Και αυτοβιογραφικός, καθώς ο Ελληνας ερμηνευτής επιστρέφει στο Πέραμα και στον τόπο εργασίας του πατέρα του». Στο τουλάχιστον ενδιαφέρον και σίγουρα avant garde μικρού μήκους φιλμ όπου οι ήρωες απαγορεύεται να αγγίξουν ο ένας τον άλλο, εκτός από τον Μαζωνάκη πρωταγωνιστούν η Αντζελα Μπρούσκου, η Ξένια Ντάνια και ο Λορένζο Σαρζάν.

Μια θρυλική θαλαμηγός

Ναυτικό θέμα όμως δεν έχει μόνο η ταινία της Καλογηροπούλου, αλλά κι εκείνη του Σουηδού σκηνοθέτη Ρούμπεν Εστλουντ, ο οποίος το 2017 σήκωσε τον Χρυσό Φοίνικα με το φιλμ «Το Τετράγωνο». Μπορεί η χώρα μας πόρρω να απέχει από το να γίνει «Σουηδία του Νότου», ωστόσο ο 47χρονος σκηνοθέτης επέλεξε την Ελλάδα για τα γυρίσματα του «The Triangle of Sadness». Αλλωστε η υπόθεση εξελίσσεται πάνω σε ένα σκάφος. Και μάλιστα όχι σε κάποιο τυχαίο πλεούμενο, αλλά στη θρυλική αλλοτινή θαλαμηγό του Αριστοτέλη Ωνάση, «Χριστίνα».

Η κινηματογράφηση κράτησε 72 ημέρες και πραγματοποιήθηκε στον μεγαλύτερο βαθμό της στην έκπαγλης φυσικής καλλονής παραλία της Χιλιαδούς στην Εύβοια. Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από την υπαρξιακή περιδίνηση ενός άνδρα μοντέλου, ενώ μία από τις ήδη πολυσυζητημένες σκηνές της αφορά ένα λουκούλλειο δείπνο το οποίο παραθέτει ο καπετάνιος του σκάφους στους ταξιδιώτες που μεταφέρει στην από κάθε άποψη ακατάλληλη ώρα μιας θαλασσοταραχής. Τον ρόλο του πλοιάρχου έχει ο Γούντι Χάρελσον, ενώ το φιλμ του προβοκάτορα Εστλουντ περιλαμβάνεται στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα των Καννών.

Οπως άλλωστε και η φημολογούμενη πιο σκληρή και ωμή ταινία του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ με τίτλο «Crimes of the Future». Η δυστοπία του Καναδού σκηνοθέτη βρήκε το ιδανικό σκηνικό της στην Αττική, όπου γυρίστηκε τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2021. Η ελληνοκαναδική παραγωγή -επίσης επίσημη συμμετοχή στο διαγωνιστικό των Καννών- είναι ίσως κι εκείνη με το μεγαλύτερο χολιγουντιανό εκτόπισμα και αδιαπραγμάτευτη διεθνή αίγλη, αφού τους ήρωες ενσαρκώνουν ο Βίγκο Μόρτενσεν, η Λεά Σεϊντού και η Κρίστεν Στιούαρτ, ενώ από ελληνικής πλευράς συμμετέχουν οι Γιώργος Πυρπασόπουλος και Γιώργος Καραμίχος.