Αγωνία για συνολική συμφωνία για την Ευρώπη

Ακόμα μια ... μεγάλη ώρα για την Ευρώπη έφτασε. Στην έκτακτη Σύνοδο που θα ξεκινήσει σε λίγες ώρες οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να αποδείξουν πως μπορούν, για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης, να προηγηθούν των εξελίξεων αντί να έπονται κάθιδροι των όποιων κερδοσκοπικών κεφαλαίων, των όποιων κινήσεων των αγορών.

Τα σενάρια για μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του πιεστικού ευρωπαϊκού προβλήματος χρέους όλη την προηγούμενη εβδομάδα θέλουν τους Ευρωπαίους να συναινούν σε μια κοινή γραμμή, σε ένα κοινό σχέδιο. Κι ακόμα κι αν δεν ευελπιστούν στην άμεση λήψη – και ανακοίνωση – μιας τελεσίδικης απόφασης, εξάλλου η ίδια η Μέρκελ, η οποία έχει εσχάτως πυκνώσει τις επαφές της με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζακ Μπαρόζο, ξεκαθάρισε ότι σε αυτή τη Σύνοδο «θα ξεκινήσουν τις συζητήσεις για την αναμόρφωση της ζώνης του ευρώ αλλά δεν θα καταλήξουν αμέσως σε οριστική συμφωνία» -  οι περισσότεροι αναλυτές, και μαζί τους οι αγορές, ποντάρουν ήδη σε θετική έκβαση των διαπραγματεύσεων στους κόλπους της ΕΕ.

Για την ακρίβεια οι αγορές προεξοφλούν ότι κατά την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής ουσιαστικά θα τεθούν οι βάσεις για να επικυρωθεί το «ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης», έστω με «γερμανική συνταγή και υπογραφή» ώστε στην επόμενη Σύνοδο του Μαρτίου να υλοποιηθούν οι παρεμβάσεις των Ευρωπαίων και να ανακοινωθεί χρονοδιάγραμμα δράσης.

Το πρόβλημα είναι ότι μέχρι την ύστατη ώρα η μεν Γερμανία επιμένει στο να θέτει τους δικούς της, σκληρούς όρους ως αντιστάθμισμα για την ενίσχυση του μηχανισμού στήριξης EFSF με επιπλέον κεφάλαια κατά τρόπο ώστε να μπορεί ουσιαστικά να «παίξει» το ρόλο της ΕΚΤ στο δανεισμό των υπερχρεωμένων χωρών της Περιφέρειας και στην ομαλοποίηση του χειρισμού των χρεών τους.

Ο γαλλογερμανικός άξονας

Η Γερμανία, μέσω του επονομαζόμενου «Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας και Ανάπτυξης» που προωθεί – όπως μάθαμε τις τελευταίες ώρες και επισήμως με την αρωγή και υποστήριξη και της Γαλλίας – πρακτικά συναινεί σε «ελεγχόμενες πτωχεύσεις» των προβληματικών χωρών, με τη διαφορά πως αυτές θα γίνονται εντός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και χωρίς να επηρεάζονται οι αγορές.

Αυτή η «συνταγή» όμως, τουλάχιστον έτσι όπως έχει παρουσιαστεί μέχρι στιγμής στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ – οδηγεί σε «γερμανοποίηση» της Ευρώπης, αφού πρακτικά προβλέπει την υιοθέτηση αυτού του, συνταγματικά κατοχυρωμένου στη Γερμανία, κανόνα της «στάσης χρέους». Κανόνα που μεταφράζεται σε αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, κατάργηση των μισθολογικών αυξήσεων με βάση τον πληθωρισμό και εναρμόνιση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις σε όλη την Ευρωζώνη.

Η Ισπανία ΔΕΝ μοιάζει διατεθειμένη να κάνει τόσες υποχωρήσεις. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του υφυπουργού της των Οικονομικών, του κυρίου Ζοζέ Μανουέλ Κάμπο, ο οποίος μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο CNBC τόνισε ότι η χώρα του θα στηρίξει «κάθε λύση προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης της κρίσης χρέους», όμως η ίδια δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται από τις κυρίαρχες ευρωοικονομίες Γαλλίας και Γερμανίας ως «χώρα προς συνετισμό» ...

Ιρλανδοί και Νότος

Ενώ και ο Ισπανός πρωθυπουργός Θαπατέρο, υποδεχόμενος χθες στη Μαδρίτη τη Γερμανίδα Καγκελάριο Μέρκελ, δήλωνε πως «η Ισπανία έχει κάνει το καθήκον της και είναι τώρα σειρά Γερμανία και Γαλλία να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης στη διαχείριση της ευρωπαϊκής οικονομίας».

Ο Γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί διαβλέπει – ίσως – στην Ισπανία μια ισχυρή φωνή αντίδρασης στα γαλλογερμανικά σχέδια για αυστηρότερη οικονομική διακυβέρνηση της Ευρώπης. Και τονίζει πως αποτίει «φόρο τιμής στο θάρρος και στην αποφασιστικότητα της ισπανικής κυβέρνησης προς την οποία επιδεικνύει πλήρη υποστήριξη» ...

Την ίδια ώρα ερώτημα είναι το πως θα αντιδράσουν Ιρλανδία και Πορτογαλία στις προθέσεις Γερμανών και Γάλλων. Να θυμίσουμε πως η ιρλανδική αντιπολίτευση έχει επισήμως ζητήσει από την Κομισιόν την μείωση του επιτοκίου δανεισμού της χώρας κατά 2,5 μονάδες (από το ισχύον 5,8% με το οποίο δανείζεται από τον μηχανισμό διάσωσης). Κι οι εκλογές έρχονται σε τρεις εβδομάδες στην Ιρλανδία. Ποιος θα συναινούσε σήμερα στη λήψη νέων επώδυνων μέτρων ;

Τα ευρωομόλογα

Εξάλλου υπάρχει και η παράμετρος της εναλλακτικής αντιμετώπισης της κρίσης – αν και όχι επαρκής ως λύση – της άμεσης έκδοσης ευρωομολόγων. Λύση με την οποία έχει συνταχθεί ανοικτά ο πρόεδρος του Eurogroup (που κατά τα άλλα ηγείται μιας χώρας που μετέχει στον σκληρό πυρήνα της Ευρωζώνης), ο επικεφαλής του ΔΝΤ και αρκετοί ανεξάρτητοι αναλυτές. Ώρες πριν ξεκινήσει η Σύνοδος Κορυφής με τη λύση των ευρωομολόγων συντάσσονται και οι κορυφαίοι οικονομικοί παράγοντες της Γερμανίας, τραπεζίτες, διαχειριστές κεφαλαίων και στελέχη της χρηματοπιστωτικής αγοράς της Γερμανίας που ερωτήθηκαν σχετικά από το Κέντρο Οικονομικών Μελετών της Φρανκφούρτης. Οι οποίοι «βλέπουν» πια ως αναπόφευκτη την έκδοση ευρωομολόγων παρότι 4 στους 5 δηλώνουν αντίθετοι με την προοπτική αυτή.

Με βάση όλο αυτό το παζλ δεδομένων τα όσα θα διαδραματισθούν στη Σύνοδο Κορυφής – που ας σημειωθεί ότι στην επίσημη ατζέντα της ΔΕΝ περιλαμβάνει καμία συζήτηση επί των προτάσεων για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας – κρίνονται από όλους ως εξόχως κρίσιμα για την περαιτέρω πορεία της ευρωοικονομίας.

Εξ’ ου και η σχεδόν αγωνιώδης έκκληση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι, προς τους Ευρωπαίους ηγέτες να συμφωνήσουν, άμεσα, σε συνολική λύση στην κρίση χρέους της Ένωσης. Ο κύριος Βαν Ρομπάι έστειλε στους ηγέτες των 27 επιστολή στην οποία ζητά να χαράξουν «ξεκάθαρη πορεία προς μια συνολική λύση στην κρίση χρέους στη σύνοδο της 3ης Μαρτίου». Επισημαίνοντας πως μόνο μια «δυναμική παρέμβαση της Ευρώπης στην αντιμετώπιση των προβλημάτων μπορεί να κατευνάσει τις αγορές».

Οψόμεθα...