Ποια είναι τα εμπόδια για την επίτευξη συμφωνίας

Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ προσήλθε στις εργασίες της σημερινής Συνόδου Κορυφής με ένα ξεκάθαρο σχέδιο: την εναρμόνιση της Ευρωζώνης στο σύνολό της με το «γερμανικό τρόπο δράσης». Με τη «γερμανική οικονομική συνταγή».

Οι διεργασίες των τελευταίων ημερών έχουν διαμορφώσει μια τελείως διαφορετική εικόνα, μια διαφοροποίηση των συσχετισμών και των ισορροπιών στο εσωτερικό του «κλαμπ του ευρώ», ενδεικτική της οποίας είναι και η χθεσινοβραδυνή κοινή δήλωση της «σιδηράς Καγκελαρίου» και του Ζακ Ντελόρ, πρώην προέδρου της Κομισιόν και «πατέρα» του ευρώ. Οι δυο τους συμφώνησαν ότι το μείζον – προς αντιμετώπιση – πρόβλημα είναι το ότι η Ευρώπη σήμερα έχει νομισματική ένωση χωρίς να έχει επιτύχει οικονομική ένωση.

Άργησαν λίγο αλλά το εμπέδωσαν ...

Ο μεσιέ Ντελόρ δήλωσε χαρακτηριστικά πως «υπάρχει μια δεδομένη ανισορροπία σε επίπεδο συντονισμού των εθνικών οικονομικών πολιτικών των χωρών μελών του ευρώ». Για να συμπληρώσει πως οι 17 της Ευρωζώνης κατέληξαν να έχουν μεγαλύτερα «δικαιώματα και ευθύνες» σε σχέση με τους υπολοίπους 10 της ΕΕ.

Κάτι που μέχρι πρότινος δεν έδειχνε να απασχολεί το Βερολίνο. Όχι πια. Η κυρία Μέρκελ, σε συνεργασία με το Γάλλο πρόεδρο Σαρκοζί, προσέρχεται σήμερα στη Σύνοδο με μια πρόταση για «συμφωνία ανταγωνιστικότητας, ανάπτυξης και κοινής οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωζώνης».

Αργά χθες η κυρία Μέρκελ δημοσιοποίησε και την πρώτη συγκεκριμένη πρόταση που κατατίθεται δημόσια για την εναρμόνιση της φορολογικής πολιτικής, που με τη σειρά της είναι ένα από τα ανταλλάγματα που απαιτεί η Γερμανία για να εγκρίνει τη «λύση - πακέτο» της κρίσης στην Ευρωπεριφέρεια. Ο λόγος για την πρόταση εναρμόνισης των συντελεστών ΦΠΑ, μέσω της υιοθέτησης μόνο δύο συντελεστών σε όλες τις οικονομίες και ενός κοινού εύρους διακύμανσης για τους συντελεστές (μίνιμουμ συντελεστής 19%, υψηλότερος συντελεστής 23%).

Το ερώτημα που ανακύπτει είναι κατά πόσον τέτοιου είδους δράσεις μπορούν από μόνες τους – μιας και προσώρας το Βερολίνο εμμένει στην άρνησή του να συναινέσει σε αύξηση των κεφαλαίων προς το EFSF χωρίς απόλυτη ... συναίνεση των υπολοίπων σε ένα «συνολικό πακέτο» οικονομικής εναρμόνισης με άξονα τη γερμανική οικονομική πολιτική – να δώσουν πειστική απάντηση στις αγορές και να βάλουν ένα τέλος στις επιθέσεις που δέχεται πανταχόθεν η ευρωπαϊκή οικονομία από τις αδηφάγες αγορές.

Σύμφωνα με το Bloomberg πάντως, η γαλλική κυβέρνηση επιμένει να ανατεθεί στο EFSF η χρηματοδότηση της επαναγοράς ομολόγων από τα κράτη της Ευρω-περιφέρειας. Μια άποψη με την οποία το Βερολίνο φέρεται να διαφωνεί.

Η Άγκελα Μέρκελ από την πλευρά της δεν προτίθεται να υπαναχωρήσει. Προσερχόμενη στη Σύνοδο δήλωσε ευθέως πως «η Ευρωζώνη δεν μπορεί να περιμένει άλλα 5 ή 10 χρόνια για να επιτευχθεί, με τους υπάρχοντες ρυθμούς και κανονιστικό πλαίσιο, η πλήρης οικονομική εναρμόνισή της».

Οι διαφωνούντες όμως είναι πολλοί και ομοίως δεν δείχνουν διατεθειμένοι να παραδώσουν τα ηνία της Ευρώπης στην κυρία Μέρκελ. Για παράδειγμα ο Ζοζέ Μπαρόζο, πρόεδρος της Κομισιόν, δήλωσε ότι στόχος του είναι να διασφαλίσει ότι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα συνεχίσουν να «σέβονται το ρόλο των Ευρωπαϊκών θεσμών». Επισημαίνοντας δε ότι «υπάρχουν επαρκή εργαλεία στα πλαίσια των υφιστάμενων ευρωπαϊκών θεσμών που εγγυώνται την πρόοδο και περαιτέρω εναρμόνιση της ευρωπαϊκής οικονομίας στο σύνολό της». Κατέληξε δε με μια άμεση «βολή» προς το Βερολίνο, λέγοντας πως «δεν μπορεί να αποφασίσουν οι Ευρωπαίοι την έμμεση κατάργηση των οργάνων της Ένωσης, δημιουργώντας παράλληλους θεσμούς και δομές» ...

Κι επειδή πάντα υπάρχουν και οι αστάθμητοι παράγοντες, στην περίπτωσή μας πρόκειται για τη δήλωση – βόμβα του επικεφαλής του γερμανικού οικονομικού ινστιτούτου Ifo, Hans-Werner Sinn, ο οποίος, μιλώντας σε ολλανδική εφημερίδα, χαρακτήρισε «γελοία» την προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για συντονισμό της οικονομικής πολιτικής!

Για την ακρίβεια χαρακτήρισε γελοία την όποια «προσπάθεια ελέγχου του εργατικού κόστους και επιβολής προστίμων σε μια χώρα εάν παρεκκλίνει από τις άλλες», καθώς, όπως λέει, «πρόκειται για μια λύση κεντρικού σχεδιασμού που είναι ξένη προς την οικονομία της αγοράς».

Ακούει η κυρία Μέρκελ;