Η «αρτηριοσκλήρυνση» της ΕΕ εκτοξεύει τα spreads

Η δυσκολία της ΕΕ να καταλήξει σε μία συνολική λύση για την κρίση χρέους επηρεάζει αρνητικά τις αγορές ομολόγων των περιφερειακών χωρών της ευρωζώνης. Το spread των ελληνικών 10ετών ομολόγων σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά κυμαίνεται την Τετάρτη περί τις 860 μονάδες βάσης (8,6 εκατοστιαίες μονάδες), ενώ πριν από δύο εβδομάδες είχε υποχωρήσει στις 760 μονάδες βάσης.

Στην άνοδο αυτή συνέβαλαν σημαντικά και τα στοιχεία για το ΑΕΠ της Ελλάδας το 2010, τα οποία ήταν δυσμενέστερα των αναμενομένων, καθώς σημειώθηκε ύφεση 6,6% σε ετήσια βάση το τελευταίο τρίμηνο του 2010 και 4,5% για το σύνολο του έτους. Στην Πορτογαλία, το spread των 10ετών κρατικών ομολόγων έφτασε στις 422 και στην Ισπανία στις 220 μονάδες βάσης, ενώ πριν από δύο εβδομάδες είχαν υποχωρήσει κάτω από τις 400 και τις 200 μονάδες βάσης, αντίστοιχα.

Τους κινδύνους μιας νέας αναταραχής στις αγορές ομολόγων σημείωσε, με δηλώσεις του στο περιθώριο του Συμβουλίου Ecofin στις Βρυξέλλες, ο Πορτογάλος υπουργός Οικονομικών κ. Φερνάντο Τεξέιρα ντος Σάντος, ο οποίος επέκρινε το βραδύ ρυθμό με τον οποίο προχωρούν οι συζητήσεις για το συνολικό πακέτο μέτρων της Ευρώπης. Από την πλευρά του, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, δήλωσε από τις Βρυξέλλες ότι «οι προκλήσεις είναι μεγάλες» και ότι «δεν πρέπει απλώς να φτάσουμε τις προσδοκίες, αλλά να τις υπερβούμε, γιατί είναι σημαντικό να δοθεί μια πειστική απάντηση».

Την Τετάρτη, σε δημοσίευμα των Financial Times, αναφέρεται ότι έχουν μειωθεί οι πιθανότητες μιας ισχυρής ευρωπαϊκής απάντησης στην κρίση χρέους, καθώς η Γερμανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία εναντιώνονται στο μέτρο της αγοράς κρατικών ομολόγων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFPS). Το δημοσίευμα -με τίτλο: «Χάνονται οι ευκαιρίες για δράση στην ευρωζώνη»- αναφέρει ότι μόνο για δύο από τα μέχρι πρόσφατα θεωρούμενα πιθανά μέτρα του πακέτου φαίνεται ότι υπάρχει συναίνεση: την ενίσχυση της πραγματικής δυνατότητας δανεισμού του Ταμείου Στήριξης στο ύψος των 440 δισ. ευρώ και την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δανείου της Ελλάδας. Όλα τα υπόλοιπα μέτρα που είχαν πέσει στο «τραπέζι», προσθέτει το δημοσίευμα, γίνονται περισσότερο απίθανα.

Οι προτάσεις για αγορά κρατικών ομολόγων από το EFPS πέφτουν πάνω στον «τοίχο» της Γερμανίας και των βόρειων συμμάχων της, ενώ μειώνεται η υποστήριξη για τη μείωση του επιτοκίου στα δάνεια διάσωσης της Ιρλανδίας. Οι κυβερνήσεις της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Φινλανδίας υποστηρίζουν, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα, ότι θα ήταν λάθος να ζητήσουν από τους φορολογούμενούς τους να πληρώσουν, για να βοηθήσουν τις «σπάταλες» χώρες του Νότου. Οι εκλογικοί υπολογισμοί παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο, καθώς και στις τρεις παραπάνω χώρες θα υπάρξουν εκλογικές αναμετρήσεις το Μάρτιο και τον Απρίλιο και οι σημερινές ηγεσίες τους θα πρέπει να στηριχθούν σε κόμματα, που ενστερνίζονται όλο και περισσότερο το αντιευρωπαϊκό κλίμα.

Όπως σημειώνει ο συντάκτης του άρθρου, ακόμη και οι Γερμανοί αξιωματούχοι αναγνωρίζουν ότι το «Σύμφωνο Σταθερότητας» της καγκελαρίου της Γερμανίας είναι εν μέρει πολιτικός ελιγμός, για να διασφαλίσει την κοινοβουλευτική στήριξη στη χώρα της. Σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters, η ΕΕ κάνει αργή πρόοδο όσον αφορά στην επίτευξη συμφωνίας για το συνολικό πακέτο αντιμετώπισης της κρίσης χρέους.

Ο χρόνος που απομένει μέχρι τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24-25 Μαρτίου για την επίτευξη της τελικής λύσης είναι μικρός και για το λόγο αυτό έχουν συγκληθεί νωρίτερα από την ημερομηνία αυτή ειδικές σύνοδοι, για να αυξηθούν οι πιθανότητες συμφωνίας.