Elpedison: Το target model στην Ελλάδα πέτυχε – Aνέδειξε την υψηλή ζήτηση για ευέλικτη ισχύ

Στην μέχρι τώρα εφαρμογή του target model και με ποιο τρόπο πρέπει αυτή να αποτιμηθεί αναφέρθηκε εκτενώς ο Πρόεδρος της Elpedison Andrea Testi κατά την παρέμβασή του στο συνέδριο Athens Energy Dialogues που διεξάγεται αυτή την ώρα.

Αναλυτικότερα, τα βασικότερα σημεία της ομιλίας του είναι τα εξής:

1. Ένας από τους στόχους του ευρωπαϊκού μοντέλου για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι να αναδείξει τα υπάρχοντα προβλήματα των αγορών, μέσω των κατάλληλων σημάτων τιμής. Υπό την έννοια αυτή, το Target Model στην Ελλάδα, με την εφαρμογή του, πέτυχε τον στόχο του, καθώς ανέδειξε την υψηλή ζήτηση για ευέλικτη ισχύ και αυξημένους όγκους ενέργειας εξισορρόπησης.

Οι δύο βασικές παράμετροι που έχουν επισημανθεί ως αιτίες του παραπάνω προβλήματος είναι οι περιορισμοί του συστήματος μεταφοράς στην περιοχή της Πελοποννήσου και οι ασυνήθιστα και συστηματικά μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των αρχικών εκτιμήσεων και της πραγματικής ζήτησης, οι οποίες οδήγησαν σε αυξημένη ζήτηση όγκων ενέργειας εξισορρόπησης. Επίσης, η αγορά σηματοδότησε μια κατάσταση σημαντικής έλλειψης (scarcity) στο σύστημα, καθώς σε περίοδο χαμηλής διαθεσιμότητας νερού, δύο ευέλικτες μονάδες παραγωγής ήταν ταυτόχρονα εκτός λειτουργίας, οδηγώντας σε υψηλές τιμές, και όχι μόνο, στην αγορά εξισορρόπησης.

2. Η ΡΑΕ έχει εντοπίσει το ζήτημα παραγωγής της Πελοποννήσου, εξαιτίας των περιορισμών μεταφοράς. Επέλεξε να υιοθετήσει ένα οριζόντιο μέτρο που εφαρμόζεται σε ολόκληρη την αγορά, θέτοντας όριο «στο μηδέν» για τις προσφορές καθοδικής ενέργειας εξισορρόπησης, που δεν είναι βέβαια το πιο κατάλληλο, δεδομένου ότι απλά καταστέλλει το πρόβλημα αντί να το αντιμετωπίζει στη ρίζα του.

Όμως, δεν φαίνεται να έχει γίνει μέχρι στιγμής κάποια ενέργεια σχετικά με τις διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ της αρχικής εκτίμησης της ζήτησης και της ζήτησης σε πραγματικό χρόνο.

3. Αισιοδοξία υπάρχει για τη μελέτη που ξεκίνησε η ΡΑΕ σχετικά με τους Μηχανισμούς Αποζημίωσης Ισχύος. Οι μηχανισμοί αποζημίωσης ισχύος αυξάνουν τις πιθανότητες για νέες επενδύσεις, που θα οδηγήσουν σε αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο έλλειψης και – τελικά – ανεπάρκειας προσφοράς.

Επιπλέον, εάν ο μηχανισμός ισχύος έχει σχεδιαστεί ως επιλογή αξιοπιστίας «reliability option», τότε αναμένεται να προστατεύει τους καταναλωτές από τις απότομες αυξήσεις τιμών, διατηρώντας ταυτόχρονα τον θεμελιώδη ρόλο ανάδειξης σημάτων μέσα από τη λειτουργία της αγοράς.

4. Οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς είναι ανεπαρκείς για να προσελκύσουν επενδύσεις. Αυτό αποτελεί συνέπεια του γνωστού προβλήματος “missing money», της αδυναμίας των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας να καλύψουν οικονομικά τις επενδύσεις τους, με εξαίρεση ίσως τις περιόδους όπου υπάρχει σημαντική και παρατεταμένη έλλειψη, οπότε και αυξάνονται οι τιμές.

Σχετικά με συζητήσεις για την υιοθέτηση μηχανισμών “Στρατηγικών Εφεδρειών/Strategic Reserves” για τη διασφάλιση της μείωσης περιστατικών ανεπάρκειας στο Σύστημα είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι ο κανονισμός της ΕΕ αντιμετωπίζει τη Στρατηγική Εφεδρεία ως έσχατη λύση ασφάλειας για την αποφυγή της κατάρρευσης της αγοράς και, σκοπίμως, δεν έχει σχεδιαστεί για να μετριάζει τιμές, οι οποίες πρέπει να φθάσουν σε πολύ υψηλά επίπεδα πριν ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός. (H Στρατηγική Εφεδρεία ενεργοποιείται μόλις εξαντληθούν όλοι οι διαθέσιμοι πόροι σε μια αγορά και η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος έχει φτάσει στο επίπεδο της αξίας απώλειας φορτίου).

5. Προκειμένου για την προσέλκυση επενδύσεων, χρειάζεται να ακολουθηθεί μια προληπτική προσέγγιση, δηλαδή η εισαγωγή Μηχανισμού Αποζημίωσης Ισχύος.

Πρόκειται για προσέγγιση με κοινό όφελος, καθώς υποστηρίζει και επιταχύνει την απόφαση των παραγωγών για επενδύσεις. Επιπλέον, επειδή διασφαλίζει την ενεργειακή επάρκεια, αποτρέπει γεγονότα παρατεταμένων περιόδων έλλειψης, προστατεύοντας τους καταναλωτές από ακραίες ανοδικές μεταβολές των τιμών.