Πώς να γλιτώσετε το τεκμήριο για την πρώτη κατοικία

Ο πονοκέφαλος της φορολογικής δήλωσης έχει ήδη αρχίσει να πιάνει τους φορολογουμένους και ένα από τα σημαντικότερα σημεία του παζλ είναι αναμφίβολα το ζήτημα των ακινήτων.

Το protothema gr. , σε συνεργασία με τον έμπειρο φοροτεχνικό κ. Βαγγέλη Αμπελιώτη, σας δίνει και σήμερα λύσεις για φορολογικά ζητήματα γύρω από την ακίνητη περιουσία, προκειμένου να γλιτώσετε παγίδες, τεκμήρια και φόρους.

1.Μεταβίβαση του δικαιώματος ενάσκησης της επικαρπίας ακινήτου.

Πολλοί φορολογούμενοι είχαν προβεί σε μεταβίβαση του δικαιώματος ενάσκησης της επικαρπίας στα ενήλικα παιδιά τους τα οποία δεν είχαν φορολογητέο εισόδημα και με τον τρόπο αυτό μείωναν τη φορολογική τους επιβάρυνση.

Με την παράγραφο 2 του άρθρου 8 του Ν.3842/2010 διαμορφώνεται το δεύτερο εδάφιο της παρ.1 του άρθρου 20 του ΚΦΕ και επαναδιατυπώνεται. Η νέα διάταξη ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται από 01/01/2010. Βάσει της νέας διάταξης ο υπόχρεος σε φόρο δεν είναι το πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάστηκε το δικαίωμα ενάσκησης της επικαρπίας αλλά ο επικαρπωτής.  Άρα τα εισοδήματα που αποκτώνται στη χρήση 2010 θα δηλωθούν από τον επικαρπωτή και όχι από αυτόν που έλαβε το δικαίωμα ενάσκησης της επικαρπίας.

2. Απαλλαγή του «πόθεν έσχες» για την αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας από 17/12/2010 μέχρι και 31/12/2012.

Με την παράγραφο 1 του άρθρου του άρθρου 8 του νόμου 3899/2010 εξαιρείται και δεν υπάγεται στις ρυθμίσεις της περίπτωσης γ του άρθρου 17 του ΚΦΕ από 17/12/2010 και μέχρι 31/12/2012, η δαπάνη για αγορά από ενήλικο με δικαίωμα πλήρους κυριότητας, καθώς και η ανέγερση από αυτόν οικοδομής, ως πρώτης κατοικίας, συνολικής αξίας (200.000) διακοσίων χιλιάδων ευρώ και όριο εμβαδού 120 τ.μ. εκατόν είκοσι τετραγωνικά μέτρα επομένως η αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας μέχρι 200.000 ευρώ, ενώ και μέχρι 120 τ.μ. δεν απαιτείται δικαιολόγηση του ποσού αγοράς ή ανέγερσης.

Για τον υπολογισμό της επιφάνειας της πρώτης κατοικίας δε θα ληφθεί το εμβαδόν εξωστών ή μπαλκονιών ή το ποσοστό που ανήκει στην ιδιοκτησία αυτή σε κοινόχρηστους χώρους. Αντίθετα για τον υπολογισμό της επιφάνειας της πρώτης κατοικίας περιλαμβάνεται ακέραιη και η επιφάνεια των βοηθητικών χώρων που βρίσκονται σε λειτουργική ενότητα με αυτή (αποθήκη, χώρος στάθμευσης, λεβητοστάσιο, αποθήκη καυσίμων, κλιμακοστάσιο κλπ) εφόσον οι χώροι αυτοί δεν είναι κοινόχρηστοι.

Διευκρινίζεται ότι στην επιφάνεια της πρώτης κατοικίας δεν περιλαμβάνεται ο χώρος στάθμευσης στην πυλωτή ή στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου που είναι παρακολούθημα της κατοικίας αυτής και δεν έχει ξεχωριστό ποσοστό ιδιοκτησίας στο οικόπεδο.

Για την  απαλλαγή από το τεκμήριο αγοράς ή ανέγερσης πρώτης κατοικίας, εξετάζεται αν ο φορολογούμενος, η σύζυγός του και τα τέκνα που τους βαρύνουν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή ισόβιας επικαρπίας ή οίκησης, εξ ολοκλήρου ή επί ιδανικού μεριδίου, σε άλλη οικία ή οικίες εφόσον το άθροισμα της συνολικής επιφάνειας που τους αντιστοιχεί υπερβαίνει τα 70 τ.μ. Η επιφάνεια αυτή προσαυξάνεται κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα που βαρύνουν τον υπόχρεο ή τον άλλο σύζυγο.

Επίσης, με την παράγραφο 1 του άρθρου 8 του νόμου 3899/2010 θεσπίζεται απαλλαγή από το φόρο για τις δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών, που συνιστώνται αποκλειστικά για την αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας από ενήλικο.

Οι δωρεές/γονικές παροχές  πρέπει να συνιστώνται προκειμένου να καλυφθεί η δαπάνη αγοράς ή ανέγερσης πρώτης κατοικίας με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στο Κ.Φ.Ε. Δεν υπάγονται συνεπώς στην απαλλακτική διάταξη οι δωρεές/γονικές παροχές που συνιστώνται για την εξόφληση δανείου ( ή δόσεων αυτού) που είχε λάβει ο φορολογούμενος προκειμένου να προβεί στην αγορά/ανέγερση, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται αντίστοιχη απαλλαγή αυτού από το «πόθεν έσχες» μετά την ισχύ του Ν.3842/2010.

Αν όμως στο συμβόλαιο αγοράς της πρώτης κατοικίας ορίζεται τμηματική καταβολή του τιμήματος της αγοράς (με δόσεις), τότε η εξόφληση των δόσεων αυτών αν γίνεται με δωρεά/γονική παροχή κατά το χρονικό διάστημα από 1/1/2010 μέχρι 22/04/2010 και από 17/12/2010 και μέχρι 31/12/2012 απαλλάσσονται από το φόρο δωρεάς ή γονικής παροχής.

Αντίθετα, αν οι δόσεις ορίζονται στο συμβόλαιο αγοράς και καταβάλλονται κατά το χρονικό διάστημα από 23/04/2010 έως και 16/12/2010 για τις δωρεές/γονικές παροχές αυτών υφίστανται υποχρέωση καταβολής φόρου. Το ίδιο ισχύει και κατά την ανέγερση πρώτης κατοικίας.  Tα ποσά κόστους που αναφέρονται στα ανωτέρω χρονικά διαστήματα (τιμολόγια ανέγερσης), όταν για την εξόφληση αυτών γίνεται δωρεά/γονική παροχή, έχουν την ως άνω φορολογική αντιμετώπιση.

Σε κάθε περίπτωση που το ποσό της αγοράς ή ανεγέρσεως 1ης κατοικίας είναι μεγαλύτερο των διακοσίων χιλιάδων ευρώ και η επιφάνεια υπερβαίνει τα 120 τ.μ. η απαλλαγή του «πόθεν έσχες» αλλά και η απαλλαγή από φόρο δωρεάς γονικής παροχής επιβάλλεται στο επιπλέον ποσό.