Αποθέματα όχι μόνον για μέτρα στήριξης, αλλά και για να μπορεί χρηματοδοτήσει την ανάκαμψη, «χτίζει» η κυβέρνηση. Σε μία μόλις ημέρα, χθές η κυβέρνηση δανείστηκε 3 δισ. από ένα 5ετές ομόλογο με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο, αλλά και 1 δισ. ευρώ από τρίμηνα έντοκα γραμμάτια με αρνητικό επιτόκιο 0,4%. Για πρώτη φορά δηλαδή, τα κρατικά χρέη… άρχισαν να αποφέρουν και έσοδα στη χώρα!
Επί της ουσίας, ποτέ το Ελληνικό Δημόσιο δεν δανείστηκε με χαμηλότερο κόστος. Του προσφέθηκαν πάνω από 20 δισ. ευρώ και το 85% ήταν «φρέσκο χρήμα» από το εξωτερικό. Το 30% από Βρετανία, 16% από Γαλλία, 14% από Γερμανία και Βόρεια Ευρώπη, 12% από Ισπανία και Πορτογαλία, 11% από Ιταλία. Επέλεξε και δέχτηκε τα 3 δισ. ευρώ με κόστος λίγο κάτω από 0,17%. Αν και τόσο μικρής διάρκειας ομόλογο, το ομόλογο καλύφθηκε κατά 43% διαχειριστές κεφαλαίων και 35% τράπεζες. Συμμετείχαν ακόμα και Ασφαλιστικά ταμεία με ένα (αξιόλογο) 5%. Μόνο 14% προέρχεται από hedge funds.
Προφανώς τα μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια, για τα ελληνικά ομόλογα που κατατάσσονται στην κατηγορία «σκουπίδια», αποτελούν παράδοξο που δεν επιδέχεται μίας μόνο εξήγησης ή ερμηνείας. Είναι συνισταμένη της ανάγκης για ασφαλή καταφύγια σε εποχή κρίσης, αλλά και της στήριξης της ΕΚΤ που καλύπτει (και δεν εξαιρεί όπως παλαιότερα) τα ελληνικά ομόλογα.
Και προφανώς συνδέεται με δεδομένα και πολιτικές που εξασφαλίζει η Αθήνα, όπως:
η κυβέρνηση σπεύδει να «φουλάρει» και πάλι τα ταμειακά διαθέσιμα, διατηρώντας τα συνεχώς κοντά ή πάνω από τα 30 δισ. ευρώ με όλες τις συνθήκες, είτε ως ανάχωμα στην ύφεση, είτε για να τροφοδοτήσει την ανάκαμψη.
σε μόλις 4 μήνες (1/3 της χρονιάς) το υπουργείο Οικονομικών έχει δανειστεί τα 2/3 (τα 9 από τα 14 δισ.) όσων σχεδίαζε να δανειστεί φέτος. Όπως όλα δείχνουν, στο α΄εξάμηνο (ή και μέσα στον Μάιο πάλι) θα δοκιμάσει νέα έξοδο και για μεγαλύτερη διάρκεια ομολόγου. Τα 7 ή 10 ή 15 χρόνια είναι μεσα στις επιλογές, για τα υπόλοιπα 5 δισ. ευρώ του προγράμματος δανεισμού φέτος –ή και όσα επιπλέον χρειαστεί.
δύο χρόνια πριν, Φεβρουάριο 2019, η χώρα δανειζόταν ξανά με 5ετή ομόλογα 2,5 δισ. ευρώ. Αλλά σχεδόν το μισό δισ. θα το πληρώνει σε τόκους ως το 2024 (3,6% ετησίως). Με τη νέα έκδοση, για τα 3 δισ. ευρώ, δεν θα πληρώνει καθόλου τόκους ως το 2026. Όσα γλιτώνει κάθε χρόνο, ανοίγουν διάδρομο ασφαλείας για δαπάνες σε άλλες ανάγκες της οικονομίας.
στα κρατικά ταμεία θα μπουν και άλλα 2,5 δισ. στο τέλος Μαςιο ή αρχές Ιουνίου, με επίσης μηδενικά επιτόκια από την ΕΕ για το Πρόγραμμα SURE.
Κλείσιμο
σε 1,5 χρόνο, από τις εκλογές του 2019 ως τώρα, το Ελληνικό Δημόσιο έχει δανειστεί «εκτός προγράμματος» 25 δισ. ευρώ από τις αγορές. Τα 25 δισ. ξεπερνούν τα 15,7 δισ. «μαξιλαράκι» που παραμένουν άθικτα «κλειδωμένα» στον ειδικό λογαριασμό (για ώρα ανάγκης) του ESM από το 3ο Μνημόνιο. Υπερβαίνουν επίσης και τα 20 δισ. ταμειακά διαθέσιμα των κρατικών φορέων της χώρας
το νέο χρέος είναι χρήμα που έρχεται από τις αγορές, που ούτε με Μνημόνιο ίσως δεν θα έδιναν ξένες κυβερνήσεις σε άλλη χώρα για να πληρώνει δαπάνες COVID.
Κυρίως όμως οι αγορές δανείζουν στην Ελλάδα υπό Αυστηρή Εποπτεία με τον όρο πως εφαρμόζονται μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας αλλά και Ανάπτυξης. Και αυτό φαίνεται πως είναι το «κλειδί» για την πλειοψηφία των ξένων θεσμικών επενδυτών (τράπεζες, ταμεία κλπ) που θα κρατήσουν τα κεφάλαιά τους κλεισμένα στα ελληνικά ομόλογα για τα επόμενα λίγα ή πολλά χρόνια, ακόμα και αφού η ΕΚΤ αποσύρει τα έκτακτα μέτρα στήριξης.
