Αγορά – Καταστήματα: Αλλοι φεύγουν, άλλοι έρχονται και άλλοι… κλείνουν οριστικά

Κι ενώ συνολικά το λιανεμπόριο παλεύει να ανακτήσει ρυθμούς μετά την επανεκκίνηση, η αγορά των καταστημάτων βρίσκεται και πάλι μπροστά από μεγάλες ανακατατάξεις, για δεύτερη φορά στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, αναζητώντας νέο σημείο ισορροπίας.

Από τη μία, λουκέτα και ενοικιαστήρια εμφανίζονται εκ νέου σε ανησυχητικό βαθμό σε κλασικές εμπορικές πιάτσες, ενώ αλυσίδες και ακριβές φίρμες τοποθετούνται τώρα στο κέντρο της Αθήνας ή μετεγκαθίστανται σε άλλα σημεία με μεγαλύτερους χώρους. Την ίδια στιγμή, μαίνεται το μπρα ντε φερ ιδιοκτητών – χρηστών με φόντο τις ζητούμενες μειώσεις ενοικίων.

Κι αν την περασμένη δεκαετία, στη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης, το επίκεντρο ήταν η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος και συνακόλουθα η κατακόρυφη πτώση των πωλήσεων στο εγχώριο λιανεμπόριο, τώρα η υγειονομική κρίση βάζει στο τραπέζι και άλλες παραμέτρους, όπως η κατακόρυφη άνοδος των ηλεκτρονικών συναλλαγών που αλλάζει παράλληλα τις ανάγκες των υποψήφιων μισθωτών ως προς τον αριθμό, το μέγεθος και τη δομή των καταστημάτων που θα θελήσουν να μισθώσουν, καθώς και η τάση για επιστροφή σε καταστήματα μικρότερης κλίμακας με πιο τοπικό χαρακτήρα.

Το σίγουρο είναι ότι σε αυτή τη συγκυρία, όπου οι κυβερνητικές απαγορεύσεις λόγω πανδημίας με τα υποχρεωτικά λουκέτα αίρονται σταδιακά, πρώτα με το λιανεμπόριο και στη συνέχεια με την εστίαση, από εδώ και πέρα θα φανεί το πού θα ισορροπήσει η αγορά την επόμενη μέρα, το πώς θα αναπροσαρμόσουν οι μεγάλες αλυσίδες τη στρατηγική τους και το πόσα πραγματικά λουκέτα, τελικά, θα αφήσει ο κορωνοϊός.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εικόνα των τελευταίων εβδομάδων σε μία από τις πιο παραδοσιακές πιάτσες της πρωτεύουσας, την Κηφισιά, όπου τα ποσοστά των κενών καταστημάτων και τα ενοικιαστήρια έχουν αυξηθεί και πάλι επικίνδυνα τόσο στον χώρο τόσο της εστίασης όσο και της ένδυσης/υπόδησης, την ίδια στιγμή που στη Γλυφάδα η εικόνα παραπέμπει σε μεγαλύτερη σταθερότητα, ενώ στο κέντρο της Αθήνας άλλοι φεύγουν κι άλλοι έρχονται. Μεγάλος πονοκέφαλος, πάντως, για τους ιδιοκτήτες εντός και εκτός κέντρου είναι και οι μαζικές αποχωρήσεις τραπεζικών καταστημάτων που συνεχίζονται και φέτος, αφού οι τράπεζες κατατάσσονταν ανέκαθεν στους πλέον αξιόπιστους χρήστες.

Το κέντρο της Αθήνας

Πιο ειδική είναι η περίπτωση του κέντρου της Αθήνας, δεδομένου ότι τα καταστήματα έχουν υποστεί ήδη απώλειες λόγω του lockdown, αλλά θα συνεχίσουν να υφίστανται και το επόμενο διάστημα περαιτέρω λόγω της έλλειψης τουριστικής κίνησης. Το έλλειμμα του τουρισμού στην Αθήνα την περασμένη χρονιά αλλά και φέτος είναι παραπάνω από εμφανές για τους καταστηματάρχες του κέντρου, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι με βάση έρευνες της εξειδικευμένης εταιρείας GBR Consulting, που συνεργάζεται με τις ενώσεις ξενοδόχων, προκύπτει ότι η ημερήσια δαπάνη των επισκεπτών για shopping σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη αντιστοιχεί στο 25%-30% της συνολικής ημερήσιας δαπάνης τους. Ενδεικτικό της διασύνδεσης τουρισμού – εμπορίου για το σύνολο της χώρας είναι ότι η συνολική δαπάνη σε συνθήκες κανονικότητας το 2019 εκτιμάται ότι έφτασε στα 3,5 δισ. ευρώ ή αλλιώς στο 20% επί των συνολικών άμεσων εσόδων των 18,2 δισ. ευρώ του ελληνικού τουρισμού, ποσό διπλάσιο έναντι του 1,8 δισ. ευρώ του 2010.

Η διασύνδεση τουρισμού – εμπορίου είναι και ο λόγος για τον οποίο υπάρχουν ακόμη και τώρα μεγάλοι και μάλιστα ακριβοί παίκτες που ποντάρουν στην επόμενη μέρα της ελληνικής πρωτεύουσας, η οποία βρισκόταν προ πανδημίας σε μεγάλη άνοδο και αναμένεται, σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις, να επανέλθει και τη μετά COVID-19 περίοδο, έστω και αργότερα σε σχέση με άλλους (π.χ. παραθαλάσσιους) προορισμούς.

Από τις ακριβές φίρμες, χαρακτηριστικά είναι τα νέα καταστήματα από τον οίκο Gucci στην Πανεπιστημίου 3, εκεί όπου παλαιότερα λειτουργούσε τραπεζικό κατάστημα, αλλά και από τον οίκο Tod’s, επίσης στην Πανεπιστημίου, στον αριθμό 4, σε συνεργασία με τον όμιλο Fais, εκεί όπου έχει ανοίξει και το νέο 5άστερο του ομίλου Λασκαρίδη στο Σύνταγμα, το «Athens Capital Center MGallery». Οι νέες αφίξεις, όπως και οι υφιστάμενες ακριβές φίρμες στις παρακείμενες οδούς (βλ. Ηermes, Prada, Dior, Cartier στη Βουκουρεστίου), δημιουργούν υψηλές προσδοκίες και δίνουν το στίγμα για την επόμενη μέρα, σε συνδυασμό και με τον 5άστερο αέρα της πλατείας, αλλά και στα πέριξ του Συντάγματος που συνεχώς εμπλουτίζεται.

Αντίστοιχα, και στην Ερμού, με τα ενοίκια των 260 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα στα σημεία με τη μεγαλύτερη προβολή, υφίσταται κινητικότητα. Η ναυαρχίδα της αλυσίδας Cosmos Sport, με σημαντικό μερίδιο στις online πωλήσεις, λειτουργεί πλέον σε νέο κατάστημα 1.000 τ.μ. στον αριθμό 65 της ακριβότερης εμπορικής πιάτσας, συνδυάζοντας μάλιστα την εμπειρία δοκιμής προϊόντων με τη χρήση τεχνολογίας επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας (augmented & virtual reality), όπου, π.χ., ο επισκέπτης τρέχει εικονικά σε διαδρομές μέσα στην πόλη της Αθήνας.

Επίσης, από τον χώρο των αθλητικών ειδών -από τους κλάδους που άντεξαν μέσα στην πανδημία- μία ακόμη μεγάλη άφιξη στην Ερμού θα είναι και αυτή της Adidas, με νέο κατάστημα από τον μητρικό όμιλο αυτή τη φορά – δεδομένου ότι πρόσφατα ο όμιλος Κωνσταντίνου, ιδιοκτήτης του γνωστού «Athens Metro Mall», ο οποίος έχει στην ομπρέλα του και καταστήματα της Adidas, έβαλε τη γνωστή φίρμα και στα Attica της Πανεπιστημίου. Τώρα, στην Ερμού 44 πρόκειται να ανοίξει κατάστημα-ναυαρχίδα της Αdidas σε χώρο σχεδόν 900 τ.μ., το οποίο μέχρι σήμερα ιδιοχρησιμοποιείται ως κατάστημα της παιδικής αλυσίδας Mothercare από την ιδιοκτήτρια του ακινήτου, την Ι. Κλουκίνας – Ι. Λάππας Α.Ε. Η τελευταία, έχοντας στην ομπρέλα της τα εμπορικά σήματα Mothercare και EarlyLearning Centre, επανασχεδιάζει το δίκτυο των σημείων πώλησης και των καταστημάτων της, με μεγαλύτερη επένδυση στο ηλεκτρονικό εμπόριο, διατήρηση μεγάλων περιφερειακών καταστημάτων καθώς και μικρότερων σημείων σε εμπορικούς δρόμους. Παράλληλα, εξετάζει νέες ευκαιρίες για δημιουργία καταστημάτων σε νέα εμπορικά κέντρα ή σε υπάρχοντα όπου δεν είχε προηγούμενη παρουσία, ενώ έχει προβεί ήδη στην ανακαίνιση κάποιων υφιστάμενων σημείων πώλησης και σχεδιάζει την ανακαίνιση των υπολοίπων.

Επεκτάσεις, ανακαινίσεις και νέες τάσεις

Στο ίδιο μοτίβο, με μεγαλύτερα καταστήματα ή και ανακαινίσεις καταστημάτων εκτός αλλά εντός των malls κινούνται και άλλες αλυσίδες από διαφορετικούς κλάδους, ακολουθώντας και τις νέες τάσεις που έφερε η πανδημία για να μείνουν. Μεταξύ αυτών, οι Public, Ιntersport, Διάφανο στο Αthens Metro Mall και όχι μόνο, η PinkWoman, η Tommy Hilfiger, που εκπροσωπείται από τη Sarkk ΑΒΕΕ και έχει νέα εικόνα, στο εκπτωτικό McArthurGlen στα Σπάτα, δίνοντας παράλληλα το «παρών» και στο «The Mall Athens» του Αμαρουσίου με νέο κατάστημα αποκλειστικά με αξεσουάρ.

Στο «The Mall» επίσης η Calvin Κlein, επίσης της Sarkk, αποκτά ολοκαίνουριους χώρους, ενώ στο έτερο εμπορικό κέντρο της Lamda στο Μαρούσι, το «Golden Hall», με την επαναλειτουργία των malls, η αλυσίδα COS εγκαινίασε την περασμένη εβδομάδα το πρώτο της φυσικό κατάστημα στη χώρα μας. Επίσης, στο ίδιο mall η Zara του ομίλου Inditex οδεύει κι αυτή προς πλήρη ανανέωση. Ως ένα γενικότερο συμπέρασμα, πάντως, και παρά τις τεράστιες απώλειες σε τζίρους με τα κατεβασμένα ρολά λόγω της πανδημίας τα malls έχουν αποδειχθεί ανθεκτικά από πλευράς πληρότητας καταστημάτων και ενδιαφέροντος από τις μεγάλες αλυσίδες.

Στο κέντρο της Αθήνας επενδύει η Κωτσόβολος σε σημαντικά σημεία αναφοράς της πόλης, και συγκεκριμένα στο πρόσφατα ανακαινισμένο αλλά και διευρυμένο κατάστημα στη Σταδίου 34, αλλά και στο νεότερο κατάστημα στην Πατησίων 181, υιοθετώντας παράλληλα και την οικολογική μετακίνηση μέσω ηλεκτρικών ποδηλάτων, τα οποία εντάσσει στον στόλο της για άμεσες, αυθημερόν παραδόσεις προϊόντων στο κέντρο της Αθήνας μέσω εκπαιδευμένων διανομέων.

Στην Περιφέρεια, από τον χώρο του οικιακού εξοπλισμού, η Jysk, με σκανδιναβικές ρίζες, συνεχίζει την επέκτασή της ακόμη και εκτός Αθηνών, «παρά τις αντίξοες συνθήκες που δημιουργεί η πανδημία», όπως αναφέρουν οι επιτελείς της, έχοντας φτάσει πλέον (από το 2015, οπότε ξεκίνησε στη χώρα μας) στα 42 καταστήματα στην Ελλάδα, με τελευταία προσθήκη στο Αργος, και πλάνο το δίκτυο των καταστημάτων να ξεπεράσει τα 60, ενώ θα ξεκινήσει και η ανακαίνιση παλαιότερων σημείων πώλησης.

Εχοντας επίσης αυξήσει τις online πωλήσεις, περισσότερα και μικρότερα ΙΚΕΑ πόλης θέλει ο όμιλος Fourlis, ο οποίος παράλληλα μειώνει και την επιφάνεια των καταστημάτων σε Λάρισα και Γιάννενα. Οσον αφορά τα ΙΚΕΑ πόλης, με περίπου 1.000 κωδικούς, μετά τον Πειραιά, αναμένονται καινούρια concept stores σε Πάτρα, Ηράκλειο Κρήτης, Αθήνα, αλλά και εκτός Ελλάδος, στη Σόφια.

Στο πλαίσιο των νέων τάσεων, καταστήματα μικρότερης κλίμακας αλλά μεγαλύτερης εγγύτητας θέλουν και τα Factory Outlet του FF Group έχοντας λανσάρει πρόσφατα το Factory Outlet Local στο Φάληρο αλλά και στο Μαρούσι πρόσφατα. Στόχος, να προσελκύσει το ενδιαφέρον των καταναλωτών που ζουν και εργάζονται στις κοντινές περιοχές, ενώ αναμένονται εντός του έτους τουλάχιστον δύο νέα αντίστοιχα καταστήματα σε τοπικές αγορές, τα οποία θα λειτουργούν και ως σταθμοί με τη δυνατότητα παραλαβής παραγγελιών που έχουν πραγματοποιηθεί ηλεκτρονικά.

Μάχη ενοικίων

Εν μέσω πανδημίας, πάντως, ιδιοκτήτες και αλυσίδες έχουν επιδοθεί σε μάχη για χαμηλότερα ενοίκια που ζητούν οι τελευταίες και ενώ τα ενοίκια στα καλά σημεία στις πρωτοκλασάτες εμπορικές πιάτσες έχουν ήδη επιστρέψει σε επίπεδα προ του 2018, μετά την άνοδο της διετίας 2018-2019. Ακόμη και στην «πρωταθλήτρια» Ερμού, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield Proprius, τα ενοίκια για πολύ καλά καταστήματα υψηλής προβολής έχουν μειωθεί στα 260 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα από τα 280 ευρώ ανά τ.μ. του 2019 και τα 275 ευρώ ανά τ.μ. το 2018. Αντίστοιχα, στη Γλυφάδα στο τέλος του 2020 ήταν στα 130 ευρώ ανά τ.μ., πηγαίνοντας πίσω στα επίπεδα του 2017, και έπεται, όπως όλα δείχνουν, συνέχεια.

Χαρακτηριστικά, η εταιρεία Βενέτη, η οποία έχει ανακοινώσει και νέα concepts στην αγορά της εστίασης, τα Veneti Great με ελληνικές γεύσεις για επέκταση και στο εξωτερικό, τα Veneti Go για την κάλυψη μικρών αναγκών και την Cremeria Veneti αρχικά στην Κηφισιά και εν συνεχεία συνολικά δέκα καταστήματα ακόμη και εντός του 2021, «με την προϋπόθεση ότι η αγορά θα επιστρέψει σε κανονικότητα», έχει καταρτίσει το πρόγραμμα ανάπτυξης για το τρέχον έτος.

Η εταιρεία θα προχωρήσει στη λειτουργία νέων καταστημάτων ή στη μετεγκατάσταση καταστημάτων της «σε νέα ακίνητα στα οποία οι όροι συνεργασίας και μίσθωσης θα είναι προσαρμοσμένοι στα δεδομένα της σημερινής κρίσης», όπως επισημαίνεται σχετικά.

Διαβάστε περισσότερες οικονομικές ειδήσεις στο newmoney.gr

Ειδήσεις σήμερα:

Έπεσε ο κινεζικός πύραυλος - Στον Ινδικό Ωκεανό τα συντρίμμια

Lockdown: Το πρώτο Σαββατοκύριακο «ελευθερίας» - Γέμισαν παραλίες, εστιατόρια και καφετέριες

ΗΠΑ: Πέθανε ο «Μπο», ο σκύλος του Μπάρακ Ομπάμα και... σταρ του Λευκού Οίκου