Εκκρεμείς συντάξεις τέλος έως την άνοιξη

Στο επίκεντρο θα βρεθούν η αύξηση των συντάξεων και του κατώτατου μισθού, η αποκλιμάκωση της ανεργίας, η βελτίωση της εξυπηρέτησης του πολίτη, οι ευπαθείς ομάδες, η φθηνή στέγη για τους νέους, καθώς και ο μηδενισμός των εκκρεμών συντάξεων.

Στο ερώτημα αν θα πάμε σε εκλογές με μηδενικό στοκ εκκρεμοτήτων όσον αφορά τις κύριες συντάξεις, το υπουργείο Εργασίας έχει απαντήσει καταφατικά, αφού και τα στοιχεία δείχνουν ότι οι αιτήσεις που εκκρεμούν -πλην εξαιρέσεων- θα έχουν εκκαθαριστεί μέχρι το τέλος Αυγούστου, αρχές Σεπτεμβρίου.

Η βαθιά πληγή του Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), οι εκκρεμείς συντάξεις που αποτελούσαν για χρόνια σημείο αντιπαράθεσης αρχικά με τους θεσμούς και στη συνέχεια με τα τεχνοκρατικά κλιμάκια που κουνούσαν το δάχτυλο για τις καθυστερήσεις, φαίνεται να επουλώνεται. Οι fast track διαδικασίες στην έκδοση των συντάξεων και τα νέα λογισμικά που ενεργοποιήθηκαν έστω και μετά από πολύμηνες καθυστερήσεις κατάφεραν να δαμάσουν την πολυπλοκότητα του ασφαλιστικού μας συστήματος (π.χ. πάνω από 1.000 διαφορετικοί τρόποι ασφάλισης στον ιδιωτικό τομέα).

Ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης επεσήμανε πρόσφατα ότι το β’ δεκαπενθήμερο του Αυγούστου θα έχουν τελειώσει οι εκκρεμότητες του 2019 ενώ για το 2020 έχει μείνει μόνο το 2,5% των εκκρεμοτήτων. Στις συντάξεις του 2021 έχει γίνει αντίστοιχα μεγάλη πρόοδος ενώ για το 75% των αιτήσεων του α’ τετραμήνου του 2022 έχει ήδη εκδοθεί σύνταξη. Ποσοστό αδιανόητο μέχρι πριν από λίγους μήνες!

Συνολικά, οι εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν απομείνει υπολογίζονται σε 57.000-60.000, από 68.524 που ήταν στις 30 Ιουνίου, κάνοντας έτσι πιο εφικτό το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου για μηδενισμό των εκκρεμοτήτων. Υπενθυμίζουμε ότι την εξαετία 2016-2022 το στοκ των εκκρεμοτήτων που είχε συσσωρευτεί έφτανε στο 1 εκατομμύριο. Το α’ εξάμηνο του 2022 εκδόθηκαν περισσότερες συντάξεις από αυτές που είχαν εκδοθεί ολόκληρο το 2019 και οι προβλέψεις δείχνουν ότι φέτος οι απονομές θα ξεπεράσουν τις 300.000, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ όλων των εποχών για τα δεδομένα του ΕΦΚΑ.

Σημειώνουμε ότι από αυτές τις περίπου 60.000 εκκρεμείς αιτήσεις οι 11.000 αναμένεται να απορριφθούν καθώς οι ασφαλισμένοι δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Ομάδα κρούσης

Αν και βρισκόμαστε σε περίοδο αδειών, στο στρατηγείο του ΕΦΚΑ, το λεγόμενο «πράσινο κτίριο της λεωφόρου Κηφισίας», η ομάδα κρούσης με επικεφαλής τον project manager Μιχάλη Κεφαλογιάννη εντείνει τις προσπάθειες προκειμένου να φτάσει στην τελική ευθεία πριν από τον τερματισμό. Αυτά τα τελευταία μέτρα όμως είναι και τα πιο δύσκολα, γιατί θα πρέπει να γίνει η εκκαθάριση των πιο πολύπλοκων φακέλων που έμεναν έως τώρα στην άκρη.

Ο «σκληρός πυρήνας» των καθυστερήσεων αφορά:

α) Τις συντάξεις του Δημοσίου που εκδίδει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ). Το Ταμείο που τα προηγούμενα χρόνια έβγαζε μέσα σε λίγους μήνες τις συντάξεις «βραχυκύκλωσε» εξαιτίας των πολλών συνταξιοδοτήσεων έμπειρων στελεχών, της έλλειψης αυτοματοποίησης και των μεταθέσεων του προσωπικού. Δίνοντας έμφαση σε αυτό τον προβληματικό τομέα, ο ΕΦΚΑ έχει θέσει στόχο να εκδοθούν εντός δύο μηνών περίπου 18.000 εκκρεμείς κύριες συντάξεις του Δημοσίου που είναι ληξιπρόθεσμες, δηλαδή έχουν παρέλθει τρεις μήνες από την υποβολή της αίτησης. Με τη βοήθεια της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και τη δημιουργία νέου συμπληρωματικού λογισμικού, οι συντάξεις από το ΓΛΚ θα αρχίσουν να εκδίδονται με ψηφιοποιημένη διαδικασία, όπως συμβαίνει και στα άλλα πρώην Ταμεία.

β) Τις συντάξεις των διαδοχικώς ασφαλισμένων σε δύο ή περισσότερα Ταμεία (για παράδειγμα ΙΚΑ, ΤΕΒΕ, ΝΑΤ) που αποτελούν όμως τη συνήθη συνθήκη για τους Ελληνες ασφαλισμένους, καθώς 6 στους 10 έχουν διαδοχική ασφάλιση. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, οι εκκρεμείς διαδοχικές συντάξεις ανέρχονται σε 20.517, από τις οποίες οι 7.570 έχουν ως απονέμον Ταμείο το ΙΚΑ, οι 6.939 τον ΟΑΕΕ και οι 4.980 τον ΟΓΑ.

γ) Τις αναπηρικές συντάξεις καθώς ο φάκελος παραμένει ανοιχτός μέχρι να ολοκληρωθεί η ιατρική γνωμάτευση του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) για την πιστοποίηση του ποσοστού αναπηρίας.

δ) Τις παράλληλες συντάξεις, δηλαδή την προσαύξηση της σύνταξης που δικαιούται, π.χ., ένας γιατρός ή ένας δικηγόρος από το ΤΣΑΥ ή το Ταμείο Νομικών. Τέλος Ιουλίου πληρώθηκαν οι πρώτοι συνταξιούχοι μετά από αναμονή έως και 6 ετών, εξαιτίας της καθυστέρησης του λογισμικού. Σύμφωνα με τις διαβεβαιώσεις της διοίκησης του ΕΦΚΑ, είναι θέμα 4-5 μηνών να ολοκληρωθεί η καταβολή των αναδρομικών σε όλους τους δικαιούχους.

Στα στοιχεία των εκκρεμοτήτων που κατά καιρούς δημοσιοποιεί ο ΕΦΚΑ και προωθεί στην Κομισιόν δεν υπολογίζονται:

1) Οι λεγόμενες «ανελαστικές συντάξεις», δηλαδή δύσκολες περιπτώσεις (υποθέσεις που βρίσκονται στα δικαστήρια, με οφειλές στο ΚΕΑΟ), που ανέρχονται σε περίπου 6.000. Οι οφειλέτες είναι κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες για τους οποίους προβλέπεται η δυνατότητα λήψης σύνταξης με συμψηφισμό μόνο εφόσον τα χρέη δεν ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ. Στην περίπτωση των αγροτών το όριο των οφειλών κατεβαίνει στις 6.000 ευρώ.

2) Οι 25.000 διεθνείς συντάξεις που αφορούν Ελληνες εργαζομένους στο εξωτερικό (κυρίως Γερμανία, ΗΠΑ και Αυστραλία). Οι διεθνείς συντάξεις έμειναν λίγο στην άκρη προκειμένου να βελτιωθεί η μεγάλη εικόνα. Ωστόσο, από τον προηγούμενο μήνα η ομάδα κρούσης επικεντρώθηκε στην έκδοση αυτής της κατηγορίας των συντάξεων παρά τους περιορισμούς που υπάρχουν λόγω της συνεργασίας με άλλες χώρες προκειμένου να επιτευχθεί δραστική μείωσή τους.

Από το φθινόπωρο στο επίκεντρο του σχεδιασμού του υπουργείου Εργασίας και του ΕΦΚΑ τίθεται η επίσπευση της έκδοσης των επικουρικών συντάξεων. Ο αριθμός των συσσωρευμένων αιτήσεων σήμερα αγγίζει τις 125.000, από τις οποίες οι 94.000 (σύμφωνα με τα στοιχεία της 30ής Ιουνίου του 2022) έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, δηλαδή η αναμονή έχει ξεπεράσει τους τρεις μήνες.