Ενεργειακή κρίση: Έκτακτο συμβούλιο της ΕΕ για το αέριο - Από ναυάγιο σε ναυάγιο για το πλαφόν
13.12.202207:14
Διχασμένα τα κράτη μέλη, δεν αναμένεται «λευκός καπνός» - Επιμένει για μικρότερη τιμή στο αέριο το «μπλοκ των 14», στο οποίο ηγετικό ρόλο παίζει η Ελλάδα
Με βήμα...σημειωτόν προχωρά η Ευρώπη για αποφάσεις που θα αφορούν την αποκλιμάκωση του κόστους της ενέργειας, αφού οι υπουργοί Ενέργειας αδυνατούν να βρουν κοινό τόπο για το πλαφόν στο αέριο, αλλά και τον μηχανισμό διόρθωσης των τιμών, παρά την πολιτική εντολή που πήραν από τη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου.
Ετσι και με δεδομένες τις διαιρέσεις που παραμένουν μετά και τις αλλεπάλληλες συνεδριάσεις των προηγούμενων ημερών, η Σύνοδος των υπουργών Ενέργειας που θα γίνει σήμερα Τρίτη φλερτάρει με νέο ναυάγιο, με αποτέλεσμα το ζήτημα να επιστρέφει εκ νέου σε αυτό το σενάριο στο τραπέζι της Συνόδου Κορυφής, της τελευταίας για την τρέχουσα χρονιά, που θα γίνει την Πέμπτη στις Βρυξέλλες.
Στο τέλος Οκτωβρίου, πάντως, όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε υποδεχθεί τον Γερμανό καγκελάριο Σολτς στο Μέγαρο Μαξίμου, είχε υπογραμμίσει ότι θα ήταν αποτυχία να επιστρέψει το θέμα της ενέργειας στη Σύνοδο των ηγετών, με δεδομένο, όπως έχει γράψει εκ νέου το «ΘΕΜΑ», ότι οι επικεφαλής κυβερνήσεων δεν έχουν την τεχνική επάρκεια να κλείσουν τις λεπτομέρειες μιας ενεργειακής συμφωνίας και μπορούν να χαράξουν μόνο τις βασικές γραμμές.
Παραμένουν οι διαφωνίες
Μετά την προηγούμενη, άτυπη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας, είχε ζητηθεί από την Κομισιόν να επιστρέψει στο τραπέζι με νέες προτάσεις ώστε να γεφυρωθούν οι διαφορές. Η Κομισιόν, πράγματι, παρουσίασε τις περασμένες ημέρες, στη συνεδρίαση των μόνιμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών (COREPER) τη δεύτερη αναθεωρημένη πρόταση για τον Μηχανισμό Διόρθωσης της Αγοράς, όπως ονομάζεται στη γλώσσα των Βρυξελλών ο μηχανισμός για το πλαφόν. Στην εν λόγω συνεδρίαση επιβεβαιώθηκε ότι οι βασικές διαχωριστικές γραμμές παραμένουν.
O υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας σήκωσε το βάρος της διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας
Από τη μία είναι το μπλοκ των χωρών που ζητούν μια πιο δραστική παρέμβαση ώστε να αποσοβηθούν οι υπερβολικές χρεώσεις στις τιμές του ρεύματος και να περιοριστούν οι απότομες ημερήσιες μεταβολές. Δηλαδή είναι το μπλοκ των 14 χωρών, στο οποίο η Ελλάδα έχει ηγετικό ρόλο, ήτοι Βέλγιο, Βουλγαρία, Ελλάδα, Ισπανία, Κροατία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία.
Από την άλλη, είναι η ομάδα των κρατών-μελών που καλύπτονται από την αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκτιμώντας ότι αυτή διασφαλίζει τις βασικές γραμμές που είχαν συμφωνηθεί στη Σύνοδο Κορυφής. Σε αυτή την ομάδα μπροστάρισσες είναι η Γερμανία και η Ολλανδία, ενώ μαζί τους συντάσσονται Αυστρία, Εσθονία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο και Ουγγαρία. Σε ενδιάμεσο ρόλο βρίσκονται η Γαλλία, η Σουηδία και η Κύπρος που, όμως, δεν αποκλείουν μια πιο δραστική παρέμβαση στην αγορά.
Υπενθυμίζεται ότι με την επικαιροποιημένη πρόταση της Κομισιόν, το ύψος του πλαφόν κατέβηκε από τα 275 στα 220€/MWh. Οι μεν που διαφωνούν θεωρούν ότι έχει γίνει πρόοδος, αλλά η τιμή είναι ακόμα πολύ υψηλή συγκριτικά με την πρόβλεψη που γίνεται για τιμές που θα διαπραγματεύονται το επόμενο διάστημα στην περιοχή των 150 ευρώ. Από την άλλη, οι πιο «σκληρές» χώρες θεωρούν και τα 220 ευρώ χαμηλό πήχη. Διαφορά υπάρχει και ως προς τα προϊόντα που θα υπαχθούν στο καθεστώς του μηχανισμού, με τους μεν να θέλουν πιο ευρεία και τους δε πιο συσταλτική συμπερίληψη. Τέλος, οι μεν θέλουν αναστολή του μηχανισμού με πολιτική απόφαση, άρα απόφαση υπουργών, ενώ οι δε ζητούν να προβλεφθεί μηχανισμός αυτόματης αναστολής με συγκεκριμένα κριτήρια.
Τούτων δοθέντων και με τις διαφορές να παραμένουν σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, πολλοί δυσκολεύονται να δουν πώς θα υπάρξει συμφωνία σήμερα. Κάτι τέτοιο, βεβαίως, θα σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι θα κλωτσήσουν το τενεκεδάκι για άλλη μια φορά πιο κάτω, την ώρα που ο χειμώνας έχει ήδη ξεκινήσει και μάλιστα σε ορισμένες χώρες για τα καλά.
Το μέτωπο του Νότου
Ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, είχε την ευκαιρία να συζητήσει τα της ενέργειας στην Ευρωμεσογειακή Σύνοδο που έγινε εξ αναβολής στο Αλικάντε της Ισπανίας, παρουσία και της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Παρόντες ήταν πέραν του οικοδεσπότη Ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, ο Εμανουέλ Μακρόν από τη Γαλλία, η Τζόρτζια Μελόνι από την Ιταλία, ο Αντόνιο Κόστα από την Πορτογαλία, ο Νίκος Αναστασιάδης από την Κύπρο, ο Αντρέ Πλένκοβιτς από την Κροατία, ο Ρόμπερτ Γκόλομπ από τη Σλοβενία, ο Ρόμπερτ Αμπέλα από τη Μάλτα.
Πρόκειται για χώρες που έχουν, ως επί το πλείστον, κοινή προσέγγιση στο ζήτημα, αν και ο κ. Μακρόν επιδιώκει να διατηρήσει μια ισορροπία με το Βερολίνο, ενώ και οι χώρες της Ιβηρικής ακολουθούν ένα δικό τους μοντέλο πιο ενεργούς παρέμβασης στην εσωτερική αγορά, με όπλο και την υψηλή συμμετοχή των Ανανεώσιμων Πηγών στο ενεργειακό τους μείγμα. Ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης εστίασε στην ανάγκη να βρεθεί μια λύση άμεσα στη συνεδρίαση των υπουργών της Τρίτης, γνωρίζοντας ότι, αν δεν συμβεί αυτό, και η Σύνοδος Κορυφής που θα ακολουθήσει θα επιτείνει το φιάσκο.
«Η Ευρώπη χρειάζεται να υποστηρίξει τις εταιρείες μας, να προμηθευτούν το αέριο που χρειαζόμαστε από την παγκόσμια αγορά. Διαφορετικά, θα αντιμετωπίζουμε το ίδιο πρόβλημα ξανά και ξανά», τόνισε ο πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας τη σημασία των κοινών ευρωπαϊκών αγορών.