Συμφωνία Μέρκελ - Σαρκοζί για το ελληνικό χρέος

Σε θέση κοινής αποδοχής, μετά από πολύωρη συζήτηση που έληξε σήμερα, λίγες ώρες πριν από το ξημέρωμα, κατέληξαν ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, σχετικά με τη διάσωση της Ελλάδας.

Η συμφωνία των δύο ηγετών βρήκε την αποδοχή και του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ, ο οποίος τους συνάντησε εκτάκτως στο Βερολίνο, όπου και πραγματοποιήθηκε η συνάντηση.

Ωστόσο, κανείς εκ των τριών συνομιλητών δεν έδωσε την παραμικρή πληροφορία για το περιεχόμενο της συμφωνίας τους και η πληροφορία για την κατάληξη της συνομιλίας προήλθε από πηγή της γαλλικής αντιπροσωπείας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο για το οποίο συμφώνησαν Μέρκελ και Σαρκοζί θα προβλέπει τη χορήγηση νέου δανείου στην Ελλάδα, περίπου 70 δισ. ευρώ. Για τη συμμετοχή των ιδιωτών προβλέπεται επαναγορά ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά ή και από τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει σήμερα η ΕΚΤ.

Στόχος είναι οι επαναγορές να φθάσουν το 20% του χρέους, δηλαδή 70 δισ., όσο θα είναι και το νέο δάνειο. Ταυτόχρονα, θα υπάρξει σε εθελοντική βάση rollover των ομολόγων με νέα ομόλογα διαρκείας έως και 30 ετών με χαμηλότερο επιτόκιο.

Προβλέπεται επίσης αύξηση των κεφαλαίων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για τις τράπεζες. 

Μόνος αποδέκτης, κατά τη διάρκεια της νύχτας, των λεπτομερειών της απόφασης του Γάλλου προέδρου, της Γερμανίδας καγκελαρίου, καθώς και της συναίνεσης του Τρισέ, ήταν ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι.

Αυτή η κοινή θέση, δήλωσε η πηγή της γαλλικής αντιπροσωπείας, θα χρησιμεύσει ως βάση για τη σημερινή Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης, στις Βρυξέλλες.

Το παρασκήνιο και οι λεπτομέρειες της λύσης

Μια σύνθετη λύση για ένα “reprofiling” (αναδιάταξη) του ελληνικού χρέους, η οποία θα συνδυάζει πολλές μεθόδους παρέμβασης, δεν θα είναι θεαματική αλλά δεν θα οδηγεί και σε “φιάσκο”. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά με τα οποία περιέγραφαν τη σχεδιαζόμενη απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών, πηγές που είχαν γνώση των διαπραγματεύσεων.

Το κλειδί της τελικής απόφασης, το οποίο περιπλέκει τις συζητήσεις είναι το εύρος και η μέθοδος συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο θα μεταφερθεί στους κατόχους ελληνικών ομολόγων η ζημιά από την αναδιάταξη του ελληνικού χρέους. Στο τραπέζι των συζητήσεων ήταν η επιβολή φόρου στις τράπεζες για τον οποίο όμως υπήρξαν αντιρρήσεις από την γαλλική πλευρά σύμφωνα με δημοσιεύματα των διεθνών πρακτορείων
, με εναλλακτική την εθελοντική μετακύλιση των ομολόγων σε μεγαλύτερες διάρκειες.  Η μετακύλιση, όμως, έχει τον κίδυνο να προκαλέσει το selective default (μερική αθέτηση πληρωμής), γεγονός που περιέπλεκε τις συζητήσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων η γερμανική πλευρά προέβαλε αρκετές πιέσεις στην κατεύθυνση μιας “σκληρής” στάσης για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, περισσότερο όμως ως διαπραγματευτικό ελιγμό για να πιέσει την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα και τη Γαλλία να δεχθεί τη συμμετοχή των τραπεζών (ιδιωτικός τομέας) στο κόστος της  αναδιάταξης.

Επιμήκυνση με εγγυήσεις

- Το κλειδί για όλες τις εξελίξεις είναι η συμμετοχή του προσωρινού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) μέσω του οποίου θα παρασχεθούν οι εγγυήσεις της ευρωζώνης για όλη τη διαδικασία. Οι εγγυήσεις αυτές θα είναι το κίνητρο για να δεχθούν οι κάτοχοι ομολόγων ανταλλαγή με νέα μεγαλύτερης διάρκειας αλλά και χαμηλότερου επιτοκίου. Η ανταλλαγή αυτή έχει κόστος, οπότε ο σκοπός είναι οι εγγυήσεις να  “αντισταθμίσουν” εν μέρει την απώλεια παρέχοντας ένα κίνητρο για συμμετοχή των ιδιωτών.

- Στο “μενού” των λύσεων που συζητούντο  για τη μείωση του ελληνικού χρέους βρίσκεται και η επαναγορά ομολόγων σε τρέχουσες τιμές οι οποίες είναι χαμηλότερες από την τιμή έκδοσης και με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί μια μείωση του συνολικού χρέους.

- Συζητείται επίσης η δυνατότητα του EFSF να παρεμβαίνει προς στήριξη ακόμα και χωρών που δεν έχουν ενταχθεί επισήμως σε πρόγραμμα βοήθειας, όπως η Ιταλία, η Ισπανία ή ακόμα και η Γαλλία, ώστε να υπάρχει έτσι η δυνατότητα βοήθειας χωρίς οι χώρες να “στιγματίζονται” από την τοποθέτησή τους σε καθεστώς υποστήριξης. Με τον τρόπο αυτό θα απαλλαγεί και η ΕΚΤ από το έργο αυτό, το οποίο ασκούσε κατά παρέκκλιση του καταστατικού της (με αγορές ομολόγων στην δευτερογενή αγορά).

Στη Σύνοδο της Πέμπτης θα μετάσχουν και οι επικεφαλής πολλών μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών. Ανάμεσά τους, ο Γιόζεφ Άκερμαν, διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank.