Φορολογικές δηλώσεις: «Μυστικά» για μείωση φόρου εισοδήματος - Τι ισχύει με δαπάνες - αποδείξεις

Έφθασε η ώρα για το ετήσιο ραντεβού με την εφορίας! Η ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) “περιμένει” την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων του 2023 από 9 εκατομμύρια υπόχρεους προκειμένου να προσδιορίσει το φόρο για τα εισοδήματα του 2022.

Με μερικές προσεκτικές κινήσεις οι φορολογούμενοι μπορούν να αποφύγουν άδικες ή πρόσθετες επιβαρύνσεις. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια προσεκτικοί ανάγνωση του νέου εντυπου Ε1 και σωστή καταχώρηση σε παλιούς και νεου κωδικούς. Τα «SOS» σημεία στο Ε1 να είναι αρκετά καθώς έχουν προστεθεί νέοι κωδικοί που μπορούν να «ξεκλειδώσουν» εκπτώσεις φόρου έως 2.200 ευρώ. Ο φόρος που θα προκύψει από την εκκαθάριση των δηλώσεων θα πρέπει να αποπληρωθεί σε 8 ίσες μηνιαίες δόσεις με την πρώτη στο τέλος Ιουλίου και την τελευταία τον Φεβρουάριο του 2024. Όσοι εξοφλήσουν εφάπαξ το φόρο θα έχουν έκπτωση 3%.

Συγκεκριμένα, τα σημεία στα οποία θα πρέπει να εστιάσουν οι φορολογούμενοι για να εξασφαλίσουν εκπτώσεις φόρου είναι τα εξής:

• Όσοι υποβάλλουν για πρώτη φορά δήλωση με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα θα πρέπει να συμπληρώσουν τον κωδικό 327-328 του Ε1 προκειμένου να υπολογιστεί η προκαταβολή φόρου μειωμένη κατά 50%.
• Οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας τους αλλά και όσοι κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, δεν θα πρέπει να ξεχάσουν να συμπληρώσουν τον κωδικό 023-024 για να απαλλαγούν από την κάλυψη του 30% του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές αποδείξεις.
• Οσοι είναι 65 ετών και άνω θα πρέπει να το δηλώσουν στους κωδικούς 013-014 για να έχουν έκπτωση 30% στα τεκμήρια διαβίωσης.
• Οι νέοι επιτηδευματίες θα πρέπει να συμπληρώσουν τον κωδικό 017-018 για να κερδίσουν «κούρεμα» 50% στον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή. Δηλαδή ο συντελεστής από το 9% μειώνεται στο 4,5% με την προϋπόθεση ότι το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα που προέρχεται από την επιχειρηματική δραστηριότητα ήταν το 2022 μέχρι 10.000 ευρώ.
• Οι φορολογούμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι» θα πρέπει να το δηλώσουν για να κερδίσουν έκπτωση φόρου που μπορεί να φθάσει μέχρι τα 777 ευρώ για κάθε άγαμο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, μέχρι τα 810 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 1 εξαρτώμενο τέκνο, μέχρι τα 900 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 2 εξαρτώμενα τέκνα και μέχρι τα 1.120 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 3 εξαρτώμενα τέκνα.
• Οσοι ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα με ιδιότητα εμπορική και έχουν γεννηθεί μέχρι και την 31-12-1960 θα πρέπει να το δηλώσουν προκειμένου να εξαιρεθούν αυτόματα από το τέλος επιτηδεύματος.
• Οι ασφαλιστικές εισφορές που κατέβαλαν το 2022 οι μισθωτοί σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης για να εξαγοράσουν χρόνο ασφάλισης (π.χ. χρόνο στρατιωτικής θητείας) μειώνουν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία. Για να διασφαλίσει τη μείωση αυτή, κάθε μισθωτός θα πρέπει να αναγράψει το ποσό των εισφορών που πλήρωσε για εξαγορά στον αντίστοιχο κωδικό.

Οι 10 αλλαγές στο νέο έντυπό Ε1

1. Νέοι κωδικοί 387-388: Συμπληρώνεται η εφάπαξ αποζημίωση που καταβάλλεται στην αλλοδαπή από οποιονδήποτε αλλοδαπό φορέα χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και για οποιονδήποτε λόγο διακοπής της σχέσεως εργασίας ή άλλης σύμβασης, η οποία συνδέει το φορέα με τον δικαιούχο της αποζημίωσης, όταν έχει και η Ελλάδα δικαίωμα φορολόγησης.

2. Νέοι κωδικοί 635-636: Αναγράφονται οι χρηματικές δωρεές προς την εταιρεία «Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Α.Ε.», το συνολικό ποσό των οποίων εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα του δωρητή, αναλογικά, ανά κατηγορία δηλωθέντος εισοδήματος, του φορολογικού έτους εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η δωρεά (άρθρο 72, ν.4914/2022).

3. Νέοι κωδικοί 063-064. Συμπληρώνονται οι χρηματικές δωρεές προς τα κοινωφελή ιδρύματα και τις εγγεγραμμένες Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών. Για τις δωρεές αυτές, το ποσό του φόρου μειώνεται κατά σαράντα τοις εκατό (40%) επί των ποσών δωρεών προς τους φορείς αυτούς, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ.1 του άρθρου 19 του ΚΦΕ. Το συνολικό ποσό των δωρεών στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει το σαράντα τοις εκατό (40%) του φορολογητέου εισοδήματος (παρ. 1 αρ. 19 ΚΦΕ)

4. Νέοι κωδικοί 035-036: Συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο που αποκτά εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα και υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 4935/2022 (Α ́103).

5. Νέοι κωδικοί 875-876. Αναγράφεται η εισαχθείσα υπεραξία από την πώληση μετοχών πλοιοκτητριών εταιρειών ή εταιρειών χαρτοφυλακίου αυτών, ναυλωτριών εταιρειών υπό γυμνή ναύλωση πλοίων ή μισθωτριών εταιρειών πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση που υπάγονται στο νέο Συνυποσχετικό οικειοθελούς παροχής ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο και τη ναυτιλιακή κοινότητα, αόριστης χρονικής διάρκειας που κυρώθηκε με το άρθρο 56 του ν. 4607/2019 (Α΄65), όπως τροποποιήθηκε με την Πρόσθετη Πράξη του νέου Συνυποσχετικού, που κυρώθηκε με το άρθρο 6 του ν. 5000/2022 (Α΄226), στην οποία επιβάλλεται από το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής εθελούσια καταβολή πέντε εκατό (5%) αν εισαχθούν στην Ελλάδα, ενώ απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α ΚΦΕ.

6. Ηλεκτρονικές αποδείξεις από γιατρούς. Οι δαπάνες σε γιατρούς και ιατρικά επαγγέλματα που εξοφλήθηκαν το 2022 με ηλεκτρονικά μέσα μετράνε διπλά για την κάλυψη του 30% του εισοδήματος. Δηλώνονται στον κωδικό 049-050 του εντύπου Ε1 μαζί με τις υπόλοιπες αποδείξεις. Το ποσό των δαπανών που αναγράφεται στους κωδικούς αυτούς περιλαμβάνονται και αναγράφονται διακριτά σε σχετικό πίνακα, κατά την υποβολή της δήλωσης με τη χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας Υποβολής Δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE.

7. Ηλεκτρονικές αποδείξεις από 20 επαγγελματικές κατηγορίες (ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, κομμωτήρια, γυμναστήρια κα.). Για τις δαπάνες λήψης υπηρεσιών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής στους συγκεκριμένους κλάδους αφαιρείται αναλογικά ποσό ίσο με το 30% των δαπανών από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού προσώπου από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία, αποκλειστικά και μόνο για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος. Το αφαιρούμενο ποσό εισοδήματος δεν υπερβαίνει το συνολικό πραγματικό εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και ακίνητη περιουσία του φυσικού προσώπου και περιορίζεται μέχρι και το ύψος του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως συνολικά για τα ως άνω εισοδήματα. Οι δαπάνες δηλώνονται στον κωδικό 049-050 του εντύπου Ε1 μαζί με τις υπόλοιπες αποδείξεις. Το ποσό των δαπανών που αναγράφεται στους κωδικούς αυτούς περιλαμβάνονται και αναγράφονται διακριτά σε σχετικό πίνακα, κατά την υποβολή της δήλωσης με τη χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας Υποβολής Δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE. Οι δαπάνες της παρούσας περίπτωσης αφορούν αποκλειστικά τον φορολογούμενο και δεν δύναται το τυχόν πλεονάζον ποσό να χρησιμοποιηθεί από τον άλλο σύζυγο ή μέλος συμφώνου συμβίωσης. Ειδικά οι δαπάνες της παρούσας περίπτωσης που αφορούν στις υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης κατοικίας, δεν αναγράφονται όταν για το φυσικό πρόσωπο έχουν τύχει εφαρμογής, μέσα στο φορολογικό έτος 2022, οι διατάξεις του άρθρου 39Β του ΚΦΕ.

8. Επιχειρήσεις -επαγγελματίες που προχώρησαν σε προσλήψεις. Από το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και αυξάνουν κατά τουλάχιστον τρία δωδέκατα (3/12) τις θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης εντός του έτους 2022 σε σχέση με το προηγούμενο. Η εξαίρεση χορηγείται με την προϋπόθεση ότι τα ακαθάριστα έσοδά τους κατά το φορολογικό έτος που εφαρμόζεται η εξαίρεση δεν ξεπερνούν τα 2 εκατ. ευρώ.

Για την εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος, εφαρμόζονται τα εξής:

• Για τον έλεγχο της προϋπόθεσης ότι τα ακαθάριστα έσοδα δεν ξεπερνούν τα 2 εκατ. ευρώ, το ποσό των ακαθαρίστων εσόδων αντλείται από τον κωδικό (047) του εντύπου Ε3 φορολογικού έτους 2022 και
• Για τον έλεγχο της αύξησης κατά τουλάχιστον 3/12 των θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης εντός του έτους 2022 σε σχέση με το προηγούμενο, ο μέσος αριθμός εργαζομένων πλήρους απασχόλησης της επιχείρησης υπολογίζεται από το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ. Τα στοιχεία διαβιβάζονται στην ΑΑΔΕ η οποία ενημερώνει, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Μαΐου, με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τις επιχειρήσεις που πληρούν την προϋπόθεση της αύξησης κατά τουλάχιστον 3/12 των θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης εντός του έτους 2022 σε σχέση με το προηγούμενο. Εφόσον οι επιχειρήσεις αυτές έχουν ακαθάριστα έσοδα κατά το φορολογικό έτος 2022 που δεν ξεπερνούν τα 2 εκατ. ευρώ εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος.

• Εάν κατά τον χρόνο λήψης του ηλεκτρονικού μηνύματος από την ΑΑΔΕ, οι δικαιούχοι έχουν ήδη υποβάλει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2022, υποβάλλουν τροποποιητική δήλωση προκειμένου να εξαιρεθούν από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος για το έτος αυτό.

9. Καλλιτέχνες χωρίς τέλος επιτηδεύματος. Φυσικά πρόσωπα, καλλιτέχνες, δημιουργοί, επαγγελματίες της τέχνης και του πολιτισμού και χειροτέχνες, οι οποίοι είχαν προβεί σε διακοπή εργασιών κατά το χρονικό διάστημα από την 1η.1.2010 έως την έναρξη ισχύος του παρόντος, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του τέλους επιτηδεύματος, εφόσον:
• είχαν, πριν από τη διακοπή και έχουν, μετά τη νέα έναρξη εργασιών, δηλώσει στο φορολογικό μητρώο της ΑΑΔΕ ως κύριο ΚΑΔ έναν από τους αναφερόμενους στην κοινή υπουργική απόφαση της περ. γ) του ίδιου άρθρου, και
• η επανέναρξη εργασιών γίνεται έως και τις 30.6.2023. Όσα φυσικά πρόσωπα υπαχθούν στη ρύθμιση της παρούσας, θεωρούνται δικαιούχοι χρηματοδότησης καθεστώτος ενίσχυσης του Έργου με κωδικό 16715 που περιλαμβάνεται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0» και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

10. Καλλιτέχνες με μειωμένο τέλος επιτηδεύματος. Φυσικά πρόσωπα, καλλιτέχνες, δημιουργοί, επαγγελματίες της τέχνης και του πολιτισμού και χειροτέχνες, καταβάλλουν μειωμένο τέλος επιτηδεύματος ποσού 400 ευρώ κατ’ έτος, εφόσον έχουν δηλώσει στο φορολογικό μητρώο της ΑΑΔΕ ως κύριο ΚΑΔ έναν από τους αναφερόμενους στην κοινή υπουργική απόφαση της περ. γ) του ίδιου άρθρου.