Προϋπολογισμός 2024: Από €200 έως €840 παραπάνω για μισθωτούς και συνταξιούχους
27.11.202321:02
Πόση αύξηση θα πάρουν οι δημόσιοι υπάλληλοι - Η μείωση στον ΕΝΦΙΑ - Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες στις οποίες αλλάζει ο ΦΠΑ - Περισσότερα οφέλη για όσους έχουν παιδιά - 13ο επίδομα για όσους παίρνουν το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα
Αμεσο όφελος από 200 έως 840 ευρώ για μισθωτούς και συνταξιούχους, το οποίο μπορεί να φτάνει και στα 1.820 ευρώ τον χρόνο αν έχουν εξαρτώμενα τέκνα, θα έχουν πάνω από 3 εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι, με τα μέτρα που προβλέπει ο νέος κρατικός προϋπολογισμός για το 2024.
Σε κάποια νοικοκυριά, μάλιστα, μπορεί τα άμεσα και έμμεσα οφέλη να φτάνουν ή και να ξεπερνούν και τα 6.500 ευρώ - αν πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες που θα αποκτήσουν από τώρα και στο εξής παιδί.
Για το 2024, ο νέος κρατικός προϋπολογισμός ενσωματώνει νέα μέτρα στήριξης (δηλαδή μέτρα τα οποία δεν προβλέπονταν στον Προϋπολογισμό που κατατέθηκε πέρυσι για το 2023), τα οποία ανέρχονται συνολικά σε 2,7 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, τα παιδιά ανεβάζουν τους μισθούς και τα οφέλη.
Πώς μεταφράζεται αυτό στην τσέπη;
Για παράδειγμα, τετραμελής οικογένεια με 2 εξαρτώμενα τέκνα (μαθητές ή φοιτητές) θα έχει άμεσο όφελος τουλάχιστον 220 ευρώ τον χρόνο, αναλόγως αν στη σύνθεσή της συμμετέχουν (και συνδυαστικά ενδεχομένως):
Δημόσιοι υπάλληλοι: θα λάβουν όλοι οριζόντια αύξηση 840 ευρώ τον χρόνο και επιπλέον 840 ευρώ μεγαλύτερο επίδομα τέκνων ετησίως στον μισθό τους. Το συνολικό όφελος ξεπερνά έτσι τα 1.600 μεικτά ή τα 1.000 καθαρά τον χρόνο ανά εργαζόμενο, δηλαδή πάνω από έναν μισθό για κάποιον νεοδιόριστο. Για ζευγάρι δημοσίων υπαλλήλων, το όφελος διπλασιάζεται και φτάνει ή ξεπερνά τα 2.000 ευρώ τον χρόνο σε σχέση με φέτος.
Συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά: με πρόβλεψη για πληθωρισμό 2,6%, το 2024 φέρνει αύξηση συντάξεων 3%, δηλαδή τουλάχιστον 15-20 ευρώ τον μήνα ή 200-240 ευρώ τον χρόνο για εκείνους που παίρνουν την κατώτατη σύνταξη των 500-600 ευρώ. Το όφελος είναι μεγαλύτερο αν ο ή η σύζυγος είναι επίσης συνταξιούχος ή δημόσιος υπάλληλος.
Ιδιωτικοί υπάλληλοι: ασχέτως της όποιας αύξησης στον κατώτατο μισθό ανακοινωθεί τον Απρίλιο, θα έχουν όφελος έως 220 ευρώ τον χρόνο από τη μεγαλύτερη έκπτωση φόρου εισοδήματος (κατά 1.000 ευρώ ανά εξαρτώμενο τέκνο). Το ίδιο ακριβώς όφελος λόγω αύξησης του αφορολογήτου (220 ευρώ) θα έχουν και υπάλληλοι Δημοσίου, συνταξιούχοι ή αγρότες με παιδιά.
Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα: για πρώτη φορά παίρνουν αύξηση 8% ή επιπλέον 200-400 ευρώ τον χρόνο, δηλαδή ένα επιπλέον 13ο επίδομα ετησίως.
Επαγγελματίες: αν και δεν είναι «όλοι το ίδιο», προκύπτει όφελος 325 ευρώ τον χρόνο από τη μείωση του τέλους επιτηδεύματος για όσους δηλώνουν εισοδήματα πάνω από το ελάχιστο τεκμαρτό φορολογητέο που θα προκύπτει στην περίπτωσή τους. Αν αποκτήσουν όμως και παιδί, το επίδομα μητρότητας αυξάνεται κατά 6.220 ευρώ (για 9 μήνες αντί 4 και με 780 ευρώ αντί 150-200 ευρώ). Αν το 2024 ο κατώτατος μισθός ξεπεράσει τα 800 ευρώ, από την άνοιξη το όφελος θα φτάνει στα 7.000 ευρώ!
Εμμεσα οφέλη θα έχει επιπλέον η ίδια οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα (μαθητές ή φοιτητές), αφού, λόγω διατήρησης του μειωμένου ΦΠΑ, είτε σε μόνιμη βάση είτε σε προσωρινή, γλιτώνει φορολογικές επιβαρύνσεις πάνω από 100 ή 200 ευρώ, οι οποίες θα έρχονταν από 1/1/2024 για διάφορες δαπάνες στις οποίες υποβάλλεται το ίδιο νοικοκυριό, ως εξής:
- Οφελος πάνω από 50 ευρώ τον χρόνο αν χρησιμοποιεί λεωφορεία ή ταξί και δίνει ετησίως 500 ευρώ για μετακινήσεις με δημόσια μέσα μεταφοράς.
- Οφελος 100 ευρώ τον χρόνο, αν 1 ή 2 μέλη παραγγέλνουν 25 καφέδες κάθε μήνα (στο χέρι ή σε εξόδους κ.λπ.). Με μια μέση τιμή περίπου 3 ευρώ, για 300 καφέδες τον χρόνο, η οικογένεια αυτή πληρώνει σήμερα τουλάχιστον 900 ευρώ. Αποφεύγοντας αύξηση 11% (από 13% σε 24% ΦΠΑ) γλιτώνει 100 ευρώ τον χρόνο, ή τουλάχιστον 50 ευρώ αν το μέτρο δεν παραταθεί μετά το α’ εξάμηνο του 2024.
- Οφελος τουλάχιστον 20-50 ευρώ τον χρόνο, αποφεύγοντας την επιβάρυνση έως 11% από αύξηση ΦΠΑ στις δαπάνες για ταξίδια (αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια ή διαμονή σε ξενοδοχεία με διατροφή), κινηματογράφους, γυμναστήρια και αθλητικές ή άλλες δραστηριότητες της οικογένειας.
Επιπλέον, περίπου 10 ως 50 ευρώ τον χρόνο θα έχουν, ως άμεσο όφελος από τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10%, χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες που ασφαλίζουν τα ακίνητά τους.
Αναλυτικά οι αλλαγές και τα «δώρα» που φέρνει το 2024 συνοψίζονται στα εξής:
- Αυξήσεις στους μισθούς του Δημοσίου: Μετά από 14 χρόνια 660.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα λάβουν από 1/1/2024 αυξήσεις στις αποδοχές τους. Ολοι οι βασικοί μισθοί αυξάνονται κατά 70 ευρώ, με τους περισσότερο κερδισμένους να είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις ευθύνης, καθώς κι εκείνοι με παιδιά που θα δουν επιπλέον ενίσχυση του εισοδήματός τους, λόγω της αύξησης κατά 30% του επιδόματος θέσης ευθύνης, αλλά και των ποσών της οικογενειακής παροχής για κάθε παιδί. Για το πρώτο παιδί το επίδομα αυξάνεται κατά 20 ευρώ τον μήνα (από τα 50 σήμερα σε 70 ευρώ), ενώ όσοι έχουν δύο ή περισσότερα παιδιά θα δουν το επίδομά τους αυξημένο κατά 50 ευρώ. Με το νέο μισθολόγιο, το μέσο ετήσιο όφελος ανά υπάλληλο ανέρχεται σε 2.084 ευρώ μεικτά ή 1.476 ευρώ καθαρά. Το κόστος του μέτρου για τα κρατικά ταμεία ανέρχεται σε 931 εκατ. ευρώ.
- Αύξηση 3% στις συντάξεις: Περίπου 1.800.000 συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά ή με προσωπική διαφορά κάτω από 10 ευρώ θα δουν αυξήσεις από 25 έως 60 ευρώ τον μήνα μεικτά ανάλογα με το ύψος της σύνταξης. Εκτιμάται ότι από αυτούς 1,5 εκατομμύριο θα λάβουν ολόκληρη την αύξηση του 3%, ενώ 300.000 θα λάβουν μέρος της αύξησης καθώς θα συμψηφιστεί με το ποσό της προσωπικής διαφοράς. Κατά μέσον όρο, οι μηνιαίες αυξήσεις στις συντάξεις κυμαίνονται από 25 έως 60 ευρώ μεικτά ανάλογα με το ύψος των αποδοχών. Το κόστος φτάνει τα 430 εκατ. ευρώ.
- Εφαρμογή νέου συστήματος για τον προσδιορισμό των φορολογητέων εισοδημάτων 750.000 αυτοαπασχολουμένων: Τα φορολογητέα εισοδήματα των αυτοαπασχολουμένων θα προσδιορίζονται πλέον με βάση τον κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα των 10.920 ευρώ ετησίως, επί του οποίου θα επιβάλλονται αυξομειώσεις ανάλογα με τα έτη λειτουργίας και προσαυξήσεις ανάλογα με την ύπαρξη απασχολούμενου προσωπικού και το ύψος του ετήσιου τζίρου. Το μέτρο θίγει όσους δηλώνουν λιγότερα, αλλά συνοδεύεται με έκπτωση 50% στο τέλος επιτηδεύματος (400-650 ευρώ σήμερα) για όσους δηλώσουν περισσότερα - ενώ σχεδιάζεται κατάργηση και του υπόλοιπου 50% το 2025. Αλλά ακόμα και για όσους δηλώσουν κάτω από το τεκμαρτό όριο εισοδήματος θα ισχύσει μείωση 25% και το τέλος επιτηδεύματος μειώνεται στα 300-487,50 ευρώ.
- Μονιμοποίηση της εφαρμογής μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 13% σε υπηρεσίες μεταφορών, τουριστικό πακέτο, κινηματογράφο και μια σειρά άλλων αγαθών και υπηρεσιών. Οπως αποκάλυψε την περασμένη Κυριακή το «ΘΕΜΑ», από τον Ιανουάριο του 2024 θα μονιμοποιηθεί ο μειωμένος από το 24% στο 13%, συντελεστής που εφαρμόστηκε από την περίοδο της πανδημίας του COVID-19 στις μεταφορές, στο τουριστικό πακέτο, στα γυμναστήρια, στις σχολές χορού, στους κινηματογράφους και σε μια σειρά αγαθά σχετιζόμενα με τη δημόσια υγεία.
- Παράταση μέχρι τις 30/6/2024 της εφαρμογής του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 13% για τα σερβιριζόμενα είδη καφέ, τα σερβιριζόμενα αφεψήματα και τα κόμιστρα των ταξί: ο προσωρινά μειωμένος (από το 2020 λόγω COVID και lockdown στην εστίαση) συντελεστής ΦΠΑ 13%, αντί 24%, θα εξακολουθεί να ισχύει και κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024 για τα σερβιριζόμενα σε καταστήματα εστίασης είδη καφέ και αφεψήματα (τσάι, κακάο, σοκολάτα κ.λπ.) και τα κόμιστρα των ταξί.
- Αύξηση αφορολογήτου ορίου εισοδήματος για 1,3 εκατομμύρια οικογένειες με εξαρτώμενα τέκνα: από το 2024 το αφορολόγητο όριο ετησίου ατομικού εισοδήματος για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότη φορολογούμενο με 1 ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα θα αυξηθεί κατά 1.000 ευρώ.
Η νέα αυτή φορολογική ελάφρυνση αφορά οικογένειες με ετήσια εισοδήματα άνω των 9.000 ευρώ. Ωφελημένες από το μέτρο αυτό θα είναι περίπου 1,34 εκατομμύρια οικογένειες αποτελούμενες από τουλάχιστον 4 μέλη.
Με βάση την κλίμακα φόρου εισοδήματος που ισχύει αυτή τη στιγμή, το όφελος σε ετήσια μείωση φόρου θα ανέλθει σε 90 ευρώ για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο ή κατ’ επάγγελμα αγρότη με 1 εξαρτώμενο τέκνο και σε 220-240 ευρώ για κάθε μισθωτό, συνταξιούχο ή κατ’ επάγγελμα αγρότη με 2 ή περισσότερα τέκνα.
Ειδικά για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους με εξαρτώμενα τέκνα, το όφελος θα είναι πιο άμεσο καθώς θα γίνει αντιληπτό από τον Ιανουάριο του 2024 και θα έχει τη μορφή μείωσης της μηνιαίας παρακράτησης φόρου εισοδήματος που επιβάλλεται επί των φορολογητέων μηνιαίων αποδοχών. Δηλαδή, θα προκαλέσει αύξηση στα καθαρά ποσά αποδοχών από τον Ιανουάριο του 2024. Η μείωση της μηνιαίας παρακράτησης φόρου και συνακόλουθα η αύξηση των καθαρών αποδοχών θα ανέρχεται:
- Σε 6,4 έως 7,5 ευρώ για όσους έχουν ένα εξαρτώμενο τέκνο και ετήσιο ατομικό εισόδημα άνω των 10.000 ευρώ.
- Σε 15,7 έως 18,33 ευρώ για όσους έχουν δύο ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα και ετήσιο ατομικό εισόδημα υψηλότερο των 11.000 ευρώ.
- Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για τις κατοικίες που οι ιδιοκτήτες τους τις έχουν ασφαλίσει. Θα ισχύει μείωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για κατοικίες φυσικών προσώπων που έχουν ασφαλιστεί από κινδύνους καταστροφής λόγω σεισμού, πυρκαγιάς ή πλημμύρας. Η έκπτωση θα υπολογίζεται στο συνολικό ποσό του φόρου. Η ασφάλιση θα πρέπει να αφορά το σύνολο της αξίας του ακινήτου επί της οποίας υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ. Προϋπόθεση για να ισχύσει η μείωση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος με διάρκεια τουλάχιστον 3 μηνών.
Αν η διάρκεια της ασφάλισης είναι μικρότερη του ενός έτους, η μείωση του ΕΝΦΙΑ θα προσαρμόζεται αναλογικά. Οι ωφελούμενοι από τη ρύθμιση αυτή θα είναι σε πρώτη φάση οι ιδιοκτήτες 1.000.000 ήδη ασφαλισμένων κατοικιών.
- Αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας κεφαλαιαγοράς με σημαντικά επενδυτικά και φορολογικά κίνητρα: από την 1η/1/2024:
α) Μειώνεται κατά 50% ο συντελεστής φορολόγησης των χρηματιστηριακών συναλλαγών.
β) Μειώνεται από 0,5% σε 0,2% ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου.
γ) Καταργείται ο φόρος επί των τόκων για τα κρατικά και τα επιχειρηματικά ομόλογα.