Το 2011 ήταν εφιαλτικό, το 2012 προβλέπεται χειρότερο …

Οδεύοντας προς το κλείσιμο της χρονιάς, της δυσκολότερης και  πιο ταραχώδους για την Ευρώπη από την εισαγωγή του ευρώ, οι χρηματιστηριακές αγορές δείχνουν σαφώς  θετικότερη εικόνα από τη συνήθη των τελευταίων εβδομάδων.

Σε αυτό βοήθησε  κυρίως η επιθετική κίνηση της  Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που σε μια παρέμβασή της – για πολλούς σε ό,τι πιο κοντινό με την απευθείας κοπή χρήματος –χορήγησε συνολικά 489 δισ. ευρώ με συμβολικό επιτόκιο σε 523 ευρωπαϊκές τράπεζες.

Η κίνηση αυτή της  ΕΚΤ ήρθε στην κατάλληλη στιγμή για  να τροφοδοτήσει τις τράπεζες με ρευστότητα που είχε κυριολεκτικά εκλείψει τους τελευταίους μήνες, να διασφαλίσει  ενδεχομένως και τους ισολογισμούς όσων ιδρυμάτων αντιμετώπιζαν πραγματικά πιεστικό πρόβλημα, στόχευε όμως και στην παροχή κεφαλαίων που θα επανατοποθετηθούν σε ομόλογα των ευρωπαϊκών κρατών, ώστε οι εμπορικές τράπεζες να συνδράμουν την ίδια την ΕΚΤ στην προσπάθεια στήριξης των ευάλωτων ευρωπαϊκών οικονομιών.

Είναι ενδεικτικό πως οι πρώτες ευρωτράπεζες που ανταποκρίθηκαν στη δημοπρασία της ΕΚΤ ήταν οι ιταλικές, με τη χώρα να δανείζεται από τις αγορές με σχεδόν απαγορευτικά επιτόκια – ενίοτε πάνω από το 6,5% - και τη ρευστότητα της ΕΚΤ να παρέχεται με επιτόκιο 1%: ευκαιρία δείχνει για τις τράπεζες, είναι όμως;

Αρκετοί αναλυτές αμφιβάλλουν, τονίζοντας πως δεν είναι προς το συμφέρον των τραπεζών να «φορτωθούν»  κι άλλο χρέος, ιδίως από «οριακά  αξιόχρεες» οικονομίες.

Το παράδειγμα εξάλλου  της Ελλάδας κάνει τους πάντες να φοβούνται τα … «κουρέματα»!

Σε αυτό το δεδομένο, πρέπει να προσθέσει κανείς και τις πραγματικά κολοσσιαίες χρηματοδοτικές ανάγκες των χωρών της Ευρώπης ΚΑΙ για το 2012.

Για την ακρίβεια μιλάμε για ποσά που – αθροιστικά – όχι απλώς υπερβαίνουν την χορηγηθείσα από την ΕΚΤ ρευστότητα του σχεδόν μισού τρισεκατομμυρίου ευρώ, αλλά κι αυτήν ακόμα την προβλεπόμενη «δύναμη πυρός» των Μηχανισμών Στήριξης (EFSF – ESM).

Μόνον οι προγραμματισμένες εκδόσεις ομολόγων και εντόκων γραμματίων των πιο «υγιών» ευρωπαϊκών οικονομιών «τρομάζουν». Η Αυστρία σκοπεύει να αντλήσει 20 δισ. ευρώ μέσα στο 2012. Η Φινλανδία 10 δισ. ευρώ. Η Ολλανδία έχει προγραμματίσει εκδόσεις συνολικού ύψους 45 δισ. και η Γερμανία 184 δισ. ευρώ! Προσθέστε και τις πιεστικότατες ανάγκες της Ιταλίας που αν καταφέρει να «κρατήσει» τα επιτόκια σε ανεκτά επίπεδα θα … βγει στις αγορές για να ζητήσει 221 δισ. ευρώ!!!

Και μιλάμε για χώρες  με ανώτατη ή ανώτερη πιστοληπτική αξιολόγηση. Που σκοπεύουν να ζητήσουν πάνω από 500 δισ. ευρώ. Προσθέστε εδώ το Βέλγιο, ή τη Γαλλία και έχετε μια πλήρη εικόνα του … αδιεξόδου.

Όλα αυτά κάνουν πολλούς αναλυτές να τονίζουν πως η κατάσταση στην Ευρώπη ίσως και να έχει ήδη ξεφύγει από τον έλεγχο.

Η εικόνα γι’ αυτούς είναι ξεκάθαρη : η Ευρωζώνη δέχεται σφοδρές επιθέσεις από τους κερδοσκόπους, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων - όχι μόνο της περιφέρειας αλλά και των ισχυρότερων κρατών – θα συνεχίσουν να εκτοξεύονται στα ύψη, οι πολιτικοί δεν διαχειρίζονται αποτελεσματικά την κρίση και η ΕΚΤ είτε αποδεικνύεται αδύναμη να προλάβει τις εξελίξεις, είτε δεν την αφήνουν οι ίδιοι οι πολιτικοί και οι αγκυλώσεις των ευρωπαϊκών συμφώνων, που έχουν συνταχθεί σε τελείως διαφορετική εποχή και με σαφώς πιο ευοίωνες προοπτικές για την παγκόσμια οικονομία, να δράσει …

Η τελευταία σχετική  έρευνα του πρακτορείου Reuters, μια έρευνα διαφορετική από τις συνηθισμένες αφού απευθύνθηκε σε κορυφαίους οικονομολόγους που στο παρελθόν κατείχαν κυβερνητικά αξιώματα σε Ευρώπη και ΗΠΑ, δείχνει ως κυρίαρχη άποψη και σενάριο τη διάλυση της Ευρωζώνης, ή έστω την συνέχισή της αλλά ΟΧΙ υπό την παρούσα μορφή!

Σε ποσοστό άνω  του 70% οι ερωτηθέντες εκτιμούν πως  μέσα στους επόμενους μήνες η  σύνθεση της Ευρωζώνης θα αλλάξει. Προβλέπουν τη δημιουργία ενός νέου «πυρήνα» της Ευρωζώνης με λιγότερα μέλη, τα λεγόμενα «υγιή» κράτη της κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.

Την ίδια ώρα ο  επικεφαλής της Goldman Sachs Asset Management, Jim Ο'Neill τονίζει ότι η κρίση της ευρωζώνης έχει φτάσει πλέον σε ένα τέτοιο σημείο όπου πρέπει να ληφθούν μεγάλες αποφάσεις και μάλιστα … χθες!

Δηλώνει ότι ακόμα  φοβάται για την Ιταλία, λέγοντας  χαρακτηριστικά πως «η Ευρωζώνη δεν θα μπορέσει να επιβιώσει χωρίς την Ιταλία και η Ιταλία δεν μπορεί να επιβιώσει με αποδόσεις ομολόγων στο επίπεδο του 6-7%».

Παράλληλα στελέχη  της Nomura, μιλώντας στο CNBC, επανέφεραν στο προσκήνιο έκθεσή του Νοεμβρίου στην οποία προειδοποιούσαν ότι ο κίνδυνος διάσπασης της ευρωζώνης έχει αυξηθεί σημαντικά.

 Ενώ και ο  κύριος Andrew Balls, επικεφαλής της Pimco για την Ευρώπη, μιλώντας στην Wall Street Journal τονίζει πως κανείς  δεν πρέπει να αποκλείει μια «αποδόμηση της ζώνης του ευρώ».