Aπογοήτευση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις

Οι υποχρεώσεις βγαίνουν – όταν βγαίνουν – δύσκολα για όλους. Το μέλλον προδιαγράφεται δυσοίωνο και οι ελπίδες για βελτίωση της κατάστασης εκλείπουν… Τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις δεν βλέπουν φως στην άκρη του τούνελ και οι προσδοκίες τους για την οικονομική τους κατάσταση και, γενικότερα, για την πορεία της ελληνικής οικονομίας βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο της ιστορίας των σχετικών ερευνών.

Η ζοφερή αυτή εικόνα αναδεικνύεται από την έρευνα οικονομικής συγκυρίας που πραγματοποίησε για τον Οκτώβριο το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), ενώ το κλίμα έχει υποχωρήσει συνολικά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο δείκτης οικονομικού κλίματος διαμορφώνεται πλέον στις 72,9 μονάδες, επίδοση που συνιστά το χαμηλότερο επίπεδο του δείκτη από το 1990. Η κρίση που πλήττει την παγκόσμια οικονομία με αιχμή το χρηματοπιστωτικό σύστημα, η γενικευμένη αβεβαιότητα και η αδυναμία πρόβλεψης του μεγέθους και των επιπτώσεών της στην πραγματική οικονομία συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά καταναλωτές και επιχειρήσεις.

Και αν οι καταναλωτές είναι γενικά περισσότερο ευαίσθητοι στις δυσμενείς οικονομικές εξελίξεις με αποτέλεσμα ο δείκτης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης να ενσωματώνει με έναν άμεσο τρόπο την αβεβαιότητα, πλέον φαίνεται να πλήττονται έντονα και οι επιχειρηματικές προσδοκίες σε όλους τους τομείς της οικονομίας.

Ειδικότερα στην χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ:

-στη Βιομηχανία, οι προβλέψεις για την πορεία της παραγωγής και της ζήτησης είναι πολύ χαμηλές και οι νέες παραγγελίες περιορισμένες, με αποτέλεσμα τη διόγκωση των αποθεμάτων, 

-στις Υπηρεσίες αν και η τρέχουσα ζήτηση είναι σταθερή, οι προβλέψεις για την εξέλιξή της στο επόμενο διάστημα είναι αρνητικές, 

-στο Λιανικό Εμπόριο οι τρέχουσες πωλήσεις είναι χαμηλότερες του αναμενομένου και οι προβλέψεις για την επόμενη περίοδο πολύ ηπιότερες σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες,

-στις Κατασκευές και ιδιαιτέρως στα Κατασκευές Κατοικιών η πορεία των εργασιών αλλά και το επίπεδο του προγράμματος εργασιών κρίνεται ως χαμηλό, αν και η εξασφαλισμένη δραστηριότητα για πάνω από 1,5 χρόνο σε όλων των ειδών τις κατασκευές διευκολύνει την επιχειρηματική λειτουργία, 

-η Καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχωρεί αισθητά σε νέο ιστορικό χαμηλό, με δυσμενείς προβλέψεις για τη χρηματοοικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και την ανεργία, αλλά και πολύ χαμηλή πρόθεση για σημαντικές αγορές διαρκών αγαθών (κατοικίας, αυτοκινήτου, κτλ) μεσοπρόθεσμα. 

Επιπλέον, ισχυρή πτώση σημείωσε ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος τον Οκτώβριο, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και την Ευρωζώνη. Συγκεκριμένα, υποχώρησε κατά 7,4 μονάδες στην Ε.Ε. και κατά 7,1 μονάδες στην Ευρωζώνη και διαμορφώθηκε στις 77,5 και 80,4 μονάδες αντίστοιχα, τις χαμηλότερες τιμές από το 1993, ενώ και στις δύο ζώνες, ο δείκτης καταγράφει τη μεγαλύτερη υποχώρηση από μήνα σε μήνα. 

Η υποχώρηση στις επιχειρηματικές προσδοκίες είναι καθολική, χαρακτηρίζοντας όλους τους επιμέρους τομείς. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη αγγίζει τη χαμηλότερη τιμή της τελευταίας δεκαπενταετίας, ενώ ο δείκτης στις Υπηρεσίες καταγράφει ιστορικά χαμηλά στη δωδεκαετή πορεία του. Στη Βιομηχανία και στις Κατασκευές οι αντίστοιχοι δείκτες υποχώρησαν μεν σημαντικά, ωστόσο απέχουν ακόμη από τα ιστορικά χαμηλά του 1992 και 1993 αντίστοιχα. 

Σε όλες τις χώρες ανεξαιρέτως, το οικονομικό κλίμα επιδεινώνεται τον Οκτώβριο. Ιδιαίτερα χαμηλή είναι η πτώση που καταγράφεται στην Ολλανδία (-11,3 μονάδες), τη Γαλλία (-6,5 μονάδες), την Ιταλία (-6,1 μονάδες), το Ηνωμένο Βασίλειο (-5,7 μονάδες), την Πολωνία (-5,1 μονάδες), τη Γερμανία (-4,8 μονάδες) και την Ισπανία (-3,5 μονάδες). Σε όλες αυτές τις χώρες, εκτός της Πολωνίας, ο δείκτης οικονομικού κλίματος βρίσκεται κάτω από το μακροχρόνιο μέσο όρο του.